افزایش همکاری و مناسبات ریاض- پاریس

مرضیه شریفی

برخلاف بسیاری از رهبران اروپایی که از محمد بن سلمان به دلیل سابقه حقوق بشر او دوری می کنند ، مکرون رابطه خوبی با ولیعهد سعودی دارد و این باعث شده ریاض و پاریس روابط نزدیکی در حد شراکت راهبردی در عرصه‌ های مختلف با یکدیگر داشته باشند و منافع مشترکی را در پرونده‌ های منطقه‌ ای دنبال کنند.

تلاش بن سلمان برای نزدیکی به فرانسه

با روی کار آمدن دولت دموکرات ‌ها در واشنگتن ، محمد بن سلمان ولیعهد جوان سعودی با تغییر سیاست خارجی این کشور بر مدار موازنه مثبت ، تصمیم گرفت تا دیگر تنها متحد استراتژیک آمریکا نباشد. در همین خصوص روزنامه فرانسوی « لو موند » در مطلبی با عنوان « تهاجم دیپلماتیک ام . بی . اس به پاریس ؛ جایی که منافع همیشه همسو نیستند » آشکارا از تمایل سعودی برای افزایش قدرت و مستقل شدن از واشنگتن نوشت. بر همین اساس توسعه روابط راهبردی با قدرت‌ های اروپایی ، به ‌ویژه فرانسه نشان دهنده سیاست محمد بن سلمان برای فاصله‌ گرفتن از آمریکایی‌ ها و ایجاد تنوع در سبد شرکای راهبردی این کشور است. [1]

توجه فرانسه به کشورهای منطقه خصوصا عربستان

آن طور که شواهد نشان می‌ دهد فرانسه طی سال‌ های گذشته به دنبال این بوده است که از راه برقراری روابط به‌ ظاهر اقتصادی با برخی کشور های منطقه‌ ی خلیج فارس ، نفوذ سیاسی و حتی نظامی خود را در این منطقه افزایش دهد که در بین کشورهای این منطقه نفوذ در عربستان برای فرانسه از اهمیت بیشتری برخوردار است. اما چرا تا به حد عربستان برای فرانسه مهم است ؟ چند دلیل برای این رویکرد پاریس می توان عنوان کرد نخست آنکه عربستان دارای منابع انرژی ارزشمندی است دوما این کشور به دروازه ارتباط با جهان عرب تبدیل شده و مورد بعدی آن است که پاریس به همراهی ریاض در خاورمیانه به ویژه در پرونده ‌هایی چون لبنان نیاز دارد. [2]

افزایش همکاری های دو جانبه میان پاریس و ریاض

طی سال های اخیر به دلیل وجود برخی شرایط همکاری ها میان پاریس و ریاض خصوصا در بعضی زمینه ها افزایش پیدا کرده است به عنوان مثال اواسط سال جاری بود که دو کشور بر سر تقویت همکاری‌ های مشترک در خصوص انرژی هسته ‌ای در چارچوب فعالیت امن و صلح آمیز آن و مدیریت پسماند های رادیواکتیو و گسترش توانمندی‌ های انسانی با یکدیگر توافق همکاری امضا کردند. [3]

چندی پیش نیز خبرگزاری « رویترز » در یک گزارش به نقل از روزنامه فرانسوی « تریبیون » خبر داد که عربستان سعودی در تلاش برای خرید 54 جت جنگنده « رافال » فرانسه است.

بنا بر این گزارش ، عربستان سعودی با مسئولان شرکت « گروه هوانوردی داسو » فرانسه درباره خرید 54 فروند جت جنگنده رافال ارتباط برقرار کرده است. [4]

 همچنین در ادامه افزایش روند ارتباطات میان دو کشور اخیرا وزیر دفاع عربستان سعودی در سفر به پاریس با وزیر دفاع فرانسه دیدار و درباره همکاری ‌های دو جانبه و آخرین تحولات منطقه گفت وگو کرده است. بر اساس گزارش های منتشر شده وزیران دفاع عربستان سعودی و فرانسه ضمن بررسی دیدگاه مشترک دو کشور درخصوص امنیت و ثبات منطقه ، آخرین تحولات در سطح منطقه ‌ای و بین المللی و همچنین تعدادی از موضوعات مورد علاقه را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

در این دیدار همچنین پیش نویس طرح اجرایی همکاری در زمینه‌ های صنایع نظامی ، تحقیق و توسعه بین وزارت دفاع عربستان سعودی و وزارت دفاع فرانسه امضا شد. [5]

بهره کلام

همانطور که گفته شد به دلیل وجود برخی منافع مشترک میان پاریس و ریاض ، شاهد شکل گیری همکاری های دو جانبه میان این دو کشور خصوصا طی سال های اخیر هستیم. در چنین شرایطی به نظر می رسد پاریس با آگاهی از نوع موازنه قدرت در غرب آسیا به دنبال افزایش مناسبات با عربستان سعودی است تا بتواند ضمن احیای نفوذ پاریس در منطقه ، فرصت ‌های جدیدی برای فرانسه ایجاد کند.

در سوی مقابل اما ولیعهد جوان سعودی ضمن گسترش روابط با این کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل، به دنبال برقراری پیوند نزدیک با شرکت ‌های فرانسوی است تا بتواند براساس سند چشم انداز ۲۰۳۰ روند انتقال فناوری در زمینه های مختلف و ابزارهای صنعتی به عربستان را سرعت ببخشد.

[1] https://www.mehrnews.com/news/5815128/

[2] https://www.tahririeh.com/news/26215

[3] https://www.mehrnews.com/news/5831410/

[4] https://www.farsnews.ir/news/14020730000510

[5] https://www.irna.ir/news/85327346/