یارگیری پوتین در شرق آسیا

مرضیه شریفی

بعد از جنگ اوکراین و تقابل غرب با روسیه ، پوتین به دنبال گشودن جبهه ‌ای جدید در شرق آسیا است. چرا که تقابل با آمریکا و ایجاد یک جبهه جدید در این منطقه می‌تواند توجه و منابع نظامی‌ و سیاسی آمریکا را از جنگ اوکراین منحرف کند. خصوصا آنکه رهبر کره شمالی ، کیم جونگ-اون ، با سیاست ‌های ضد آمریکایی خود می‌ تواند در این راستا به یک هم‌ پیمان استراتژیک برای روسیه تبدیل شود.

 مشارکت استراتژیک جامع بین کره شمالی و روسیه

به نظر می رسد روسیه تمایل دارد در شرق آسیا درگیری ایجاد کند تا با نگاه به شرق بتواند در جنگی که غرب ، در اوکراین آغاز کرده ، پیروز شود. از طرف دیگر کره شمالی نیز از جنگ اوکراین برای به دست آوردن اهرم های ژئوپلیتیکی با روسیه استفاده کرده و در اتحاد جسورانه با مسکو خطرات امنیتی را برای شمال شرق آسیا و جهان تعریف می کند. بر همین اساس ولادیمیر پوتین ، رئیس جمهوری روسیه ، در روزهای 18 و 19 ژوئن 2024 در سفر به پیونگ یانگ و دیدار با کیم جونگ اون ، از توافق جدیدی برای تشکیل یک " مشارکت استراتژیک جامع " بین کره شمالی و روسیه پرده برداری کرد و دو کشور متعهد شدند که در صورت وقوع جنگ ، کمک نظامی فوری به یکدیگر ارائه کنند. [1]

اهمیت افزایش تعهدات متقابل مسکو و پیونگ یانگ در چیست ؟

بی تردید یکی از مهمترین عواملی که پوتین را به سمت شرق آسیا سوق داده تحولات در جبهه اوکراین و تلاش جدید غرب برای ارسال تسلیحات و منابع مالی بیشتر به این کشور بوده است. بدین جهت ، براساس توافقنامه استراتژیک فوق الذکر، روسیه و کره شمالی متقابلا متعهد به کمک به یکدیگر در صورت حمله به هر یک از این دو کشور شده اند. این توافقنامه ، طیف گسترده ای از موضوعات از جمله امنیت ، تجارت ، سرمایه‌ گذاری و روابط فرهنگی و بشردوستانه را پوشش می‌دهد که قوی ‌ترین ارتباط بین مسکو و پیونگ یانگ از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 است. امضای این توافقنامه به طور رسمی روابطی را که از زمان جنگ روسیه و اوکراین در سال 2022 گسترش یافته است ، ارتقا داد. [2]

توافقنامه استراتژیک کره شمالی و روسیه چه پیامی دارد ؟

سفر پوتین به کره شمالی علاوه بر اهداف عملی ، دارای بعدی نمادین نیز هست. این سفر پیامی‌ است به جامعه بین ‌المللی مبنی بر اینکه روسیه همچنان قادر است هم‌ پیمانان جدیدی پیدا کند و جبهه ‌های جدیدی در مقابله با فشارهای بین ‌المللی بگشاید به همین جهت است که برخی کشور ها بلافاصله واکنش خود را به امضای این توافقنامه نشان دادند. در همین خصوص کره جنوبی اعلام کرد احتمال ارسال سلاح به اوکراین را بررسی می کند. سئول توافق روسیه و کره شمالی را به عنوان تهدیدی علیه امنیت ملی خود محکوم کرده و چانگ هوجین مشاور امنیت ملی کره جنوبی نیز گفته است که کشورش قصد دارد در موضوع حمایت تسلیحاتی از اوکراین تجدید نظر کند و موضع این کشور به نحوه برخورد روسیه با موضوع همکاری اش با کره شمالی بستگی دارد.

جان کربی ، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز در خصوص توافق روسیه و کره شمالی گفت این معاهده باید برای هر کشوری که به حفظ صلح و ثبات منطقه اهمیت می دهد نگران کننده باشد.

سخنگوی دولت ژاپن هم اظهار داشت : توکیو به شدت نگران همکاری فناوری نظامی روسیه با کره شمالی است و این توافق را غیر قابل قبول خواند.

بهره کلام

رویداد های این هفته یک حقیقت آشکار را برجسته می کند روسیه در حال قطع روابط با غرب است که در دو دهه گذشته ارتباط ناخوشایندی با آن داشته است. با افزایش دشمنی غرب و روسیه پوتین اکنون به پایان و نابودی نظم بین المللی لیبرالی به رهبری غرب می اندیشد. مسکو زمانی به واشنگتن در اعمال تحریم های سازمان ملل علیه کره شمالی به دلیل برنامه هسته ای کمک کرده بود اما این دیگر تکرار نخواهد شد. امضای این موافقت نامه به منزله تغییر قابل توجهی در سیاست روسیه در قبال کره شمالی است که به طور بالقوه یک معاهده دفاعی متقابل که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی لغو شده بود را  بازگرداند.

[1]http://irdiplomacy.ir/fa/news/2026846/

[2] http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2026734