نمایش دموکراسی در حکومت دیکتاتوری علی‌اف

علیرغم اینکه امروزه حاکمان کشورهای مختلف جهان سعی دارند با محکوم نمودن تئوریک دیکتاتوری در سایه برخی مفاهیم مثل دموکراسی به حکومت خود ادامه دهند لیکن در برخی کشورهای دنیا به راحتی می توان مصادیق دیکتاتوری را مشاهده کرد که یکی از این کشورها جمهوری آذربایجان است. 

در حالی که برگزاری انتخابات آزاد یکی از مهمترین مصادیق حکومت بر پایه ی دموکراسی است شاهد آن هستیم که الهام علی اف حکومت بر این کشور را حق غیر قابل انتقال خود می داند و تحت هیچ شرایطی اجازه واگذاری حکومت به غیر را نمی دهد علی اف در واقع با لغو ممنوعیت انتخاب یک نفر برای بیش از دوبار حکومت خود را موروثی و دائمی نمود تا به صورت کامل مصداق دیکتاتوری را تکمیل نماید. در جمهوری آذربایجان ، نه هیات دولت که رئیس جمهور بر آن احاطه کامل دارد و هیچ وزیری بدون اذن شخص الهام علی اف حق اظهار نظر ندارد ، حتی پارلمان این کشور نیز تحت سیطره قدرت ریاست جمهوری می باشد و نمایندگان پارلمان جمهوری آذربایجان بدون کمترین استقلال رای ، هر قانونی را که لازمه تداوم حکومت دیکتاتوری علی اف ها در این کشور باشد را تهیه و تصویب می نمایند. [1]

انتخابات زود هنگام فرمایشی

همان طور که گفته شد احزاب ، دستگاه های اجرایی و مقامات باکو فاقد استقلال و قدرت لازم در حکومت آذربایجان هستند در چنین شرایطی الهام علی اف تصمیم بر آن گرفت تا انتخابات ریاست جمهوری که باید سال 2025 برگزار میشد به صورت زود هنگام در تاریخ 7 فوریه 2024 (18 بهمن) برگزار شود. این انتخابات از سوی نمایندگان قدرت و خبرنگاران در رسانه ‌های دولتی ، انتخابات پیروزی نامیده شد و با توجه به ساختار حکومتی، پیش بینی می شود الهام علی ‌اف 62 ساله بار دیگر و برای پنجمین دوره رییس جمهور آذربایجان شود. [2]

تحریم انتخابات توسط اپوزوسیون

17 نفر برای ریاست جمهوری آذربایجان نامزد شده‌ اند ، اما تنها 7 نفر از آن‌ ها 40 هزار امضاء جمع ‌آوری و به کمیسیون مرکزی انتخابات ارائه کردند. این در حالی است که بزرگترین احزاب اپوزیسیون آذربایجان این رأی‌ گیری را تحریم کرده ‌اند ، همانطور که در دو انتخابات ریاست جمهوری گذشته و در مجموع شش انتخابات گذشته انجام داده اند. در واقع احزاب مخالف مساوات و جبهه خلق با تحریم انتخابات و عدم معرفی نامزد ، از رای‌ دهندگان خواسته ‌اند با توجه به " ماهیت غیر دموکراتیک " این دوره از انتخابات از حضور در پای صندوق ‌های رای خودداری کنند. [3]

فقدان حضور رسانه های آزاد در پوشش اخبار انتخابات

در کشور آذربایجان رسانه مستقلی وجود ندارد و همه از یک مرکز هدایت می شوند در واقع باید گفت که رسانه ها نیز در آذربایجان کاملا تحت کنترل و سلطه الهام علی اف فعالیت دارند. ارزیابی سازمان‌ های بین ‌المللی درباره آزادی رسانه‌ ها در جمهوری آذربایجان نشان می دهد ، فضای رسانه ‌ای در این کشور تحت فشار جدی قرار دارد.

گزارش های منتشر شده بیانگر آن است که از نوامبر 2023 تاکنون بیش از 10 خبرنگار در جمهوری آذربایجان بازداشت شده‌ اند. تحلیلگران سیاسی معتقدند : از آنجایی که رسانه‌ های منتقد در جمهوری آذربایجان « سکوت کامل » داشتند ، مردم مجبور شدند برای شنیدن دیدگاه ‌های ضد حکومتی ، رسانه‌ های خارج از کشور به زبان آذربایجانی را تماشا کنند.

همچنین بر اساس گزارش سال 2023 گزارشگران بدون مرز ، جمهوری آذربایجان در شاخص آزادی رسانه در بین 180 کشور در رتبه 151 قرار دارد. در گزارش این موسسه ذکر شده است : رؤسای سازمان‌ های تنظیم‌ کننده رسانه و همچنین سازمان‌ های خبرنگاران توسط دولت منصوب می ‌شوند و مقامات از رسانه ‌های حامی دولت برای تهدید منتقدان استفاده می‌کنند. [4]

علی اف پیروز انتخابات نمایشی

هر چند که قرار است به ظاهر در نتیجه رقابت های انتخاباتی رییس جمهور آینده ی جمهوری آذربایجان مشخص شود اما هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد بین 7 نامزد این انتخابات رقابت جدی وجود دارد چرا که هیچ کدام از رقبای علی اف نام رئیس جمهور را در زمینه منفی ذکر نکردند. هیچ انتقاد جدی از دولت وجود نداشته است و هیچ گفتمان سیاسی ای نبوده و حتی در برخی موارد نامزد ها به تبلیغ الهام علی اف نیز پرداختند.

از طرف دیگر با توجه به محدودیت هایی که برای رسانه های آزاد در پوشش اخبار انتخابات به وجود آمده است تعداد کمی از مردم زحمت تماشای مناظره ‌ها را در تلویزیون دولتی به خود دادند. به نظر میرسد که در میان بی تفاوتی رای دهندگان ، منتقدان زندانی و فقدان رقبای جدی، دولت فعلی به راحتی دوباره انتخاب خواهد شد.

[1] http://fa.arannews.com/News/37865

[2] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/11/16/3034647

[3] https://www.khabaronline.ir/news/1867403/

[4] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/11/15/3033880