مجازات اعدام و شکاف در جامعه عربستان

پایگاه خبری مرآة البحرین به نقل از درویش گزارش داد، «صادق ثامر» و «جعفر سلطان» دو شیعه بحرینی هستند که در جریان یک «محاکمه بسیار شرم‌آور»، محکوم به اعدام شده بودند و حکم آنان،  اجرا شد.

وزارت کشور عربستان ادعا کرد که این دو نفر، وابسته به یک باند «تروریستی» بودند که سرکرده این باند در بحرین فعالیت داشته است. ثامر و سلطان متهم به تلاش برای «ناامن‌سازی عربستان و بحرین و ایجاد هرج‌ومرج در این دو کشور» بودند.

به گفته این مسئول حقوق بشری، مسئولان سعودی، سلطان و ثامر را در سال ۲۰۱۵ بازداشت کرده بودند و بیش از ۱۰۰ روز در سلول انفرادی در زندان شهر «الدمام» زندانی بوده‌اند. مسئولان سعودی پس از ۱۱۵ روز به آنان اجازه دادند که با خانواده‌های خود تماس بگیرند.[1]

همچنین اول خرداد نیز وزارت کشور عربستان سعودی از اجرای حکم اعدام سه جوان از اهالی شهر «قطیف» در شرق این کشور خبر داد. شرق عربستان سعودی عمدتا شیعه نشین است و اهالی آن عموماً به دلایل سیاسی بازداشت و محاکمه می‌شوند.  به نوشته خبرگزاری رسمی عربستان سعودی (واس)، طبق بیانیه وزارت کشور عربستان سعودی، این سه جوان «حیدر بن حسن بن عبدالله مویس»، «حسن بن عیسی بن احمد آل مهنا» و «محمد بن ابراهیم بن جعفر امویس» نام دارند. 

اتهام این سه جوان اهل قطیف طبق ادعای وزارت کشور عربستان سعودی، آموزش کار با سلاح و ساخت بمب در یک پادگان خارج از این کشور و متعلق به یکی از گروه‌های ضد عربستان سعودی عنوان شده اما منابع مخالف عربستان علت را صرفاً سیاسی دانسته‌اند.

وبگاه شبکه خبری نبأ از مخالفان عربستان سعودی با پوشش این خبر از این رویداد به نام «ادامه جنایت نظام سعودی» یاد کرد و نوشت: «اعدام سه نفر دیگر به دلیل ابراز عقیده و بیان.[2]

سازمان حقوق بشری اروپایی سعودی نیز با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از تکرار اعدام‌ها برای افرادی که به دلیل امور آزادی بیان بازداشت هستند، گفت، «این اعدام‌ها نشان دهنده دروغ بودن ادعای مقامات رسمی سعودی درباره محدود شدن مجازات اعدام به جرایم بسیار خطرناک است. اعدام سه نفر از متهمان آزادی بیان، نگرانی را دوچندان می‌کند. همچنین «فؤاد ابراهیم» فعال سیاسی سرشناس مخالف نظام آل سعود در واکنش به این خبر گفت: « بازی کشتار بیهوده تمامی ندارد. روایت رسمی از قبل آماده است. جایی هم برای ذکر اعترافات قربانیان یا حتی دفاع از خود هم وجود ندارد. پایان این سریال خونین، پایان این نظام سعودی است که با قتل درآمیخته شده و مشروعیت اخلاقی و مردمی ندارد».

طبق اعلام گروه‌های مخالف دولت سعودی، این سه فرد در سال ۲۰۱۳ بازداشت شده و در ۱۰ سال گذشته پشت میله‌های زندان بودند و هر سه آن‌ها به شدت در طول این سال‌ها تحت شکنجه‌های جسمی و روحی قرار داشتند. از سال ۲۰۱۱ که همزمان با اعتراضات در کشورهای عربی، شرق عربستان و مناطق شیعه نشین نیز به پا خواستند، تاکنون دهها نفر از فعالان و معترضان به بهانه‌های امنیتی و ادعای مبارزه با تروریسم به دست دولت سعودی اعدام شده‌اند.

در ۱۸ اسفند سال گذشته نیز وزارت کشور عربستان سعودی از اجرای حکم اعدام علیه « حیدر ناصر آل تحیفه» جوان اهل قطیف خبر داد. همان زمان نیز گروههای حقوق بشری از شکنجه و اعتراف‌گیری اجباری از او خبر دادند. دولت سعودی هنوز پیکر او را به خانواده اش تحویل نداده است.[3]

از سال ۲۰۱۱ که همزمان با اعتراضات در کشورهای عربی، شرق عربستان و مناطق شیعه نشین نیز به پا خواستند، تاکنون دهها نفر از فعالان و معترضان به بهانه‌های امنیتی و ادعای مبارزه با تروریسم به دست دولت سعودی اعدام شده‌اند.[4]

بنابر گزارش جدید نهادهای حقوق‌بشری استفاده از مجازات اعدام در عربستان از سال ۲۰۱۵ - یعنی زمان روی کار آمدن ملک سلمان، پادشاه و محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور - تقریبا دو برابر شده است.

 یک گروه حقوق بشری به نام «رپریو»Reprieve))در همکاری با یک سازمان اروپایی-عربستانی حقوق بشری به دقت در حال تکمیل آنست و گزارش جدیدی از تحقیقات خود درباره اعدام‌های مخفیانه در عربستان سعودی منتشر کرده است.

این کمپین بر اساس اطلاعاتی که از سال ۲۰۱۰ تاکنون به دست آورده گزارش کرده:

ضریب اعدام‌ها از زمان بر سر کار آمدن ملک سلمان، پادشاه و پسرش محمد بن سلمان - ولیعهد - تقریبا دو برابر شده است.

از سال ۲۰۱۵ - زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان - دست کم ۱۱ کودک (زیر ۱۸ سال) در عربستان بازداشت و در همان سن کودکی اعدام شده‌اند و این در تضاد با ادعای حکومت در این کشور بوده که مدعی است در حال محدود کردن مجازات اعدام است

شکنجه در زندان‌های عربستان «کاملا رایج و اپیدمی» است و حتی علیه زندانیان کودک (زیر ۱۸ سال) هم به کار گرفته می‌شود

انجمن حقوق بشری و غیردولتی رپریو در این گزارش گفته طی یک سال گذشته عربستان ۱۴۷ نفر را اعدام کرده است.[5]

در پایان باید گفت از آنجا که یکی از موضوعات مهم دنیای امروز که مایه نگرانی جامعه بشری است نقض فراگیر حقوق بشر در سراسر جهان توسط دولت‌های مختلف، نسبت به اتباع خود یا دیگر ملت‌ها و اقلیت‌هاست. و  هرگاه که صحبت از نقض حقوق بشر در مجامع جهانی به میان می‌آید نام عربستان سعودی نیز در صدر قرار دارد.[6]سعودی‌ها باید مسئله حقوق بشر و حقوق اقلیت‌ها را جدی بگیرند، در قوانین و سیاست‌هایشان که سبب نقض حقوق بشر می شود تجدید نظر کنند.  این سبک حکمرانی و زندگی همانطور که شاهد هستیم سبب بروز شکاف میان بخش بزرگی از جمعیت عربستان و خاندان آل سعود و شکل‌گیری جنبش‌های اعتراضی و انتقادهای گسترده از حاکمان عربستان شده است و پادشاهی عربستان را با چالش روبرو کرده است. بنابراین پادشاهی عربستان برای آنکه شکاف‌ها عمیق‌تر نشود و جامعه عربستان متحد و یکدست باشد باید برنامه ویژه‌ای داشته باشد و در اعمال سیاست‌های خود در زمینه اعدام و مجازات اقلیت‌‌های دینی تجدید نظر کند.

حکیمه زعیم‌باشی

1. https://www.tabnak.ir/fa/news/1177151

[2]- www.sharghdaily.com /

[3]- www.farsnews.ir/

4. https://www.tabnak.ir/fa/news/1177151

[5]- www.bbc.com/

1.        https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/08/12/2381884/