فریاد استقلال طلبی این بار در کشور گابن

فریاد استقلال طلبی این بار در کشور گابن

سپتامبر 1, 2023 - 11:49
فریاد استقلال طلبی این بار در کشور گابن
فریاد استقلال طلبی این بار در کشور گابن

گابن با مساحت 267667 کیلومتر مربع وسعت در غرب افریقا و کنار اقیانوس اطلس و در همسایگی کشورهای کامرون ، گینه استوایی و کنگوی برازاویل واقع است .

از سال 1839 تا 1960 فرانسه رسما این کشور را جزو قلمرو خود میدانست و بواسطه حضور نظامی خود از منابع  سرشار این کشور ساحلی و حاصلخیز نهایت بهره را میبرد تا اینکه در سال 1960 این کشور به استقلال دست یافت و در زیر سایه فرانسه  به حکومت  پرداخت1.

در سال 1967 پس از مرگ لئومبا ( اولین رئیس جمهور گابن ) آلبرت برنارد بونگو به ریاست جمهوری رسید.

در سال های اخیر رییس جمهور این کشور علی بونگو از خانواده  سلطنتی این کشور حکومت را در دست داشت و در هفته گذشته  با برگزاری انتخابات در حال تدارک سومین دوره ریاست جمهوری خویش بود که با کودتای فرماندهان نظامی و امنیتی به رهبری ژنرال نگوما  (پسر عمو خود  )رو به رو شد2.

کودتا در این کشور امری مسبوق به سابقه است و در سال 2019 نیز درحالی که علی بونگو در حال درمان برای بیماری خویش در بیمارستان بستری بود چند تن از افسران نظامی کودتایی ناموفق در این کشور راه انداختند که با کشته شدن این افسران،کودتا نیز با شکست همراه شد3.

رهبر خلع شده در کشور گابن در حالی با  دومین کودتا روبرو شد که این کشور را با مشکلات عدیده اقتصادی تحت کنترل قرار داده بود و با استفاده از ثروت خدادادی این سرزمین برای خانواده خود زندگی افسانه ای ساخته بود.  واکنش مردم این کشور به کودتا موید بسیاری از نکات است. مردم با جشن و پایکوبی به سراغ نیروهای نظامی رفته و از آنها استقبال کردند4.

گابن کشوری است با ذخائر سرشار معدنی و جنگلی ؛ نفت از منابع معدنی آن است که 50% تولید ناخالص داخلی و 75% صادرات آن را دربر می گیرد . درسال 1954 فرانسویان دراین کشورنفت کشف کردند . این کشور ازلحاظ فرآورده های نفتی در افریقا مقام پنجم را دارد . سالانه 45 میلیون متر مکعب گاز در این کشوراستخراج و صادر می شود . گابن اولین تولید کننده منگنز در جهان است . ذخائر عظیم اورانیوم این کشور سوخت کوره های اتمی فرانسه را تامین می کند و میزان آن به 1713 تن بالغ می گردد . همچنین گابن صاحب یکی  از بزرگترین رگه های معدنی جهان می باشد که ذخیره آن به 230 میلیون تن بالغ می گردد5.

این سلسله کودتاهایی که در کشورهای افریقایی شاهد آن هستیم نشان دهنده   اوضاع به شدت ناآرام این منطقه راهبری دارد.

کشورهای  غربی در حدود  400  سال این مناطق را تحت اختیار خود داشتند و با استفاده از منابع این قاره، پیشرفت  و توسعه را از این  مردم محروم کردند. حالا با تغییرات مهمی که در عرصه بین المللی در حال وقوع است، کشورهای افریقایی مخصوصا حوزه افریقای مرکزی یک به یک در حال انتخاب جبهه متحد خود هستند.


این وضعیت کودتاهای سلسه وار افریقا ناشی از حضور و حمایت کشورهای چین و روسیه است که میخواهند با استفاده از ظرفیت این کشورهای حاصل خیز تمام منابع و عقبه تدارکاتی کشورهای غربی  را قطع کنند.

اقدامات هوشمندانه کشورهای جبهه شرقی باعث تضعیف و سردرگم شدن  کشورهای غربی خواهد شد زیرا از یکسو آمریکا درگیر جنگ اوکراین و وضعیت تقابلی با چین در شرق دور است و اروپا نیز به شدت درجبهه اوکراین  در باتلاق جنگ گیر کرده است، این عدم تمرکز باعث برنامه ریزی منسجم چین و روسیه و .... برای تسط بر قاره آفریقا می باشد. کشورهای غربی برای بازپسگیری مناطق از دست رفته آفریقایی خود در حال تدارک برنامه مفصلی هستند و نباید کار را برای جبهه شرقی تمام شده دانست.

جنگ های آینده بر سر تمامیت ارضی کشورها نخواهد بود بلکه بر سر استفاده از ظرفیت منابع معدنی و مواد اولیه تولید برای کشورهای بزرگ میباشد. جبهه آن گروهی برنده خواهد بود که بیشترین ظرفیت مواد معدنی و انرژی را در اختیار داشته باشد.

طرح کشور چین با عنوان یک کمربند یک راه نیز موید بهره برداری از کنترل و پالایش و صادرات کالا از شرق به غرب است. کودتای گابن اخرین کودتا در کشورهای آفریقایی نخواهد بود وضعیت کامرون  نیز بعد از کودتا بشدت ملتهب شده است و  پل بیا  رییس جمهور این کشور نیز با تغییراتی که در ارتش کامرون انجام داد6 شایعات مربوط به کودتای احتمالی در این کشور را تقویت نمود.

امیرعلی یگانه 

1. https://www.britannica.com/place/Gabon/History   

2. https://news.sky.com/story/what-is-happening-in-gabon-and-who-is-ali-bongo-12950617

3. https://www.reuters.com/world/africa/gabonese-military-officers-announce-they-have-seized-power-2023-08-30/

4. https://www.cnbc.com/2023/08/30/gabonese-military-officers-announce-they-have-seized-power.html

5. https://www.ariseiip.com/gabon-mining-industry/

6. https://businessday.ng/africa/article/gabon-coup-rwanda-cameroon-carry-out-major-changes-in-military/

7.