تغییر دکترین هسته‌ای و موشکی ایران  

طی روزهای اخیر با گسترش تنش در منطقه‌ی غرب آسیا توسط رژیم اسرائیل و حامیانش، همچنین خطای راهبردی رژیم مبنی بر حمله به تاسیسات نظامی و امنیتی ایران مواضع رهبر، مسئولین و متخصصان نظامی-امنیتی در مورد احتمال افزایش برد موشک‌ها و تغییر دکترین هسته ای ایران افزایش یاقته است. طبیعا این مسئله به دلیل افزایش قدرت بازدارندگی، امنیت پایدار و حفاظت از تمامیت ارضی ایران است.

نوامبر 2, 2024 - 16:55
تغییر دکترین هسته‌ای و موشکی ایران   
تغییر دکترین هسته‌ای و موشکی ایران  

حکیمه زعیم باشی

طی روزهای اخیر با گسترش تنش در منطقه‌ی غرب آسیا توسط رژیم اسرائیل و حامیانش، همچنین خطای راهبردی رژیم مبنی بر حمله به تاسیسات نظامی و امنیتی ایران مواضع رهبر، مسئولین و متخصصان نظامی-امنیتی در مورد احتمال افزایش برد موشک‌ها و تغییر دکترین هسته ای ایران افزایش یاقته است. طبیعا این مسئله به دلیل افزایش قدرت بازدارندگی، امنیت پایدار و حفاظت از تمامیت ارضی ایران است.

در سخنان مهم و راهبردی فرماندهی کل قوا پس از خطای رژیم صهیونیستی در حمله به تاسیسات ایران و در دیدار با خانواده‌ی شهدای امنیت، ایشان نکته مهمی را مطرح کردند که به نظر می‌رسد نوعی تجدیدنظر ایران در دکترین موشکی است. ایشان فرمودند:« یک نکته‌ای در اینجا وجود دارد و آن، این است که خب حالا برای حفظ امنیّت یک کشور، آن عنصر ضروری و لازم چیست؟ بعضی‌ها در تحلیل‌های گوناگون، در فهم عجیب از مسئله تصوّر می‌کنند اگر بخواهیم کشور در امنیّت باشد، بایستی سراغ ابزارهای حسّاس‌کننده‌ی قدرت‌ها نرویم؛ مثلاً «چه لزومی دارد ما موشک با فلان بُرد را داشته باشیم که حسّاس بشوند»! خیال می‌کنند این‌جوری، این شکلی میتوانند امنیّت کشور را تأمین کنند؛ یعنی در واقع این‌جور فکر می‌کنند که اگر میخواهید کشور امن باشد، ضعیف باشید، ابزارهای قدرت را برای خودتان فراهم نکنید؛ بعضی این‌جور قضاوت می‌کنند؛ این غلط است.»[1]ایشان در ادامه اشاره کردند که باید قوی شد.

همچنین اخیرا رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران در مصاحبه با المیادین بر این نکته تاکید کردند و گفتند:« اگر جمهوری اسلامی ایران تهدید موجودیتی شود، ما به ناچار سیاست دکترین نظامی خود را تغییر خواهیم داد. ما الان توانایی لازم را برای تولید سلاح داریم و تنها مانع آن فتوای رهبری است که تولید سلاح هسته‌ای را ممنوع کرده اند. از جهت پرتابه‌ها و موشک ها هم همه به قدرت موشکی ما اذعان دارند. در عملیات وعده صادق هم این توانایی را کاملا اثبات کردیم. در مورد مسئله برد موشک ها تا به حال حساسیت غربی ها، به خصوص اروپایی‌ها را لحاظ می‌کردیم، ولی وقتی آن‌ها حساسیت های ما را به خصوص در موضوع تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران لحاظ نمی‌کنند، دلیلی ندارد که ما هم حساسیت های آنان را در نظر بگیریم. لذا احتمال اینکه برد موشک های ایران افزایش یابد، وجود دارد.»

در واقع یکی از پشتوانه ها و تکیه گاه هاي نظامی کشورها در نظام بین الملل، قدرت موشکی آنهاست. در جهان امروزي به رغم امضاي پیمان نامه هاي متعدد کشورها و قراردادهاي بین المللی که براي کنترل تکنولوژي موشکی در سازمان ملل به امضاء می‌رسد، در نهایت کشوري حرف اول را می زند که به لحاظ موشکی مجهزتر باشد.[2]

اما برنامه‌ی موشکی ایران به طرز قابل‌توجهی کم‌تر از برنامه‌ی هسته‌ای مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که این برنامه می‌تواند به طور مستقیم خاک آمریکا را تهدید کند. ایرانی‌ها تلاش خود برای ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما را تحت عنوان تلاش برای توسعه‌ی فناوری فضایی دنبال کرده‌اند. «مؤسسه‌ی صلح آمریکا» نهاد وابسته به دولت فدرال این کشور که وزیر دفاع و وزیر خارجه‌ی آمریکا عضو هیأت‌مدیره‌ی آن هستند ماه ژوئن سال ۲۰۲۲ نوشت: «برنامه‌ی فضایی سپاه پاسداران، موضوع را پیچیده می‌کند. برنامه‌ی فضایی سپاه پاسداران در ابتدا کم‌وبیش به عنوان پوششی برای توسعه‌ی فناوری‌های موشکی دوربرد عمل می‌کرد، اما به نظر می‌رسد اخیراً هدف بزرگ‌تری پیدا کرده باشد. صرف‌نظر از قصد تهران، همزمان با ساخت راکت‌های توانمندتر توسط ایران برای پرتاب ماهواره، احتمالاً نگرانی‌های بین‌المللی در این‌باره افزایش خواهد یافت، زیرا کشورها می‌ترسند این راکت‌ها، با مقداری دستکاری، به عنوان موشک بالستیک دوربرد مورد استفاده قرار گیرند.»[3]بنابراین خود غربی‌ها نیز اذعان دارند که ایران قدرت و توان افزایش برد موشک‌هایش را دارد.

در نهایت باید گفت دکترین دفاعی ایران نیروهای مسلح کشور را موظف می دارد که نه تنها از ایران بلکه از تمامی امت اسلام که در ورای مرزهای ایران زندگی می کنند، دفاع نماید. این وظیفه‌ی فرامرزی از دستورات اسلام که همه‌ی مسلمانان را ملزم می سازد آماده باشند تا هرگاه لازم شود به کمک سایر مسلمین بشتابند، نشأت گرفته است. [4]این موضوع در قانون اساسی جمهوری اسلامی، اظهارات و مواضع رهبر و مسئولین و عملکرد گذشته ی ایران نیز منعکس شده و قابل استناد است.

در حال حاضر با شرایط حساس منطقه و با توجه به برد قابل ملاحظه ای که موشک های بالستیک ایرانی می توانند داشته باشند، این موشک ها این امکان را به نیروهای مسلح ایران می دهند که مسئولیت های فرامرزی خود را به طور موثرتری به انجام برسانند. هر چند برای ایران موشک های بالستیک در درجه اول یک عامل بازدارنده هستند اما در زمانی که نیاز باشد قطعا مورد بهره برداری قرار می گیرند. جمهوری اسلامی ایران برای استفاده حداکثری از توان بازدارندگی و نیز قابلیت های رزمی موشک‌هایش تاکنون اقدامات متعددی انجام داده است که مهمترین آنها افزایش برد این موشک هاست به نحوی که بتوانند با تهدیداتی که از دوردست متوجه ایران است مقابله کنند.


1.        https://www.leader.ir/fa/speech/27741

2.        https://www.qjmst.ir/article_27070_8236457c5834c6028e16123e5abf2554.pdf

3.        https://www.mashreghnews.ir/news/1488458

4.       https://jflps.ut.ac.ir/article_11155_4d6407577196d101b1d7d8fe7d9795b9.pdf