آخرین هماهنگی اتحاد شرق درباره افغانستان؛ نیویورک

امیرعلی یگانه

در روزهای آینده شهر نیویورک میزبان نشست سالانه کشورهای عضو سازمان ملل می باشد. این جلسه که سالانه در واپسین روزهای شهریور ماه برگزار میشود دارای اهمیت زیادی می باشد و کشورهای مختلف برای بیان نظرات خود پیرامون مسائل مهم بین المللی به ایراد سخنرانی میپردازند. نشست سالانه مجمع عمومی که  هفتاد و نهمین دوره آن از روزهای پیش شروع به کار خود را اعلام کرده است در روزهای آینده میزبان رییس جمهور ایران نیز می باشد.  طی اخباری که پیش از نشست سالانه مجمع عمومی به رسانه ها گفته شده است، نشست 4 جانبه کشورهای پاکستان، چین، روسیه و ایران در مورد کشور افغانستان نیز در نیویورک برگزار خواهد شد1. این جلسه که چهارمین سری از نشست های دوستان  کشور افغانستان می باشد پیرامون مشکلات این کشور و راه حل های موجود به بحث و بررسی میپردازد. در ادامه به  ابعاد اهمیت برگزاری این نشست در نیویورک خواهیم پرداخت؛

هماهنگی کشورهای همسایه‌ی افغانستان،  یکی از مسائلی که بعد از به قدرت رسیدن طالبان در اذهان کشورهای همسایه این کشور تسری پیدا کرده بود، رشد افراطی گری در مرزهای مشترک با کشور افغانستان بود2. مخصوصا بعد از فروپاشی داعش، واهمه‌ی ایجاد شعبه دوم حکومت افراطی طالبان در مرزهای کشورهای شرقی وجود داشت، اما با همه‌ی این نگرانی ها، طالبان توانست با نوع جدید حکومت داری، دغدغه های کشورهای همسایه‌ی خود را کاهش دهد. نشست فوق در نیویورک فرصتی مغتنم برای بررسی حکومت طالبان در سال های اخیر می باشد و با بررسی چالش‌ها و نگرانی های مشترک میتواند مسائل موجود میان طالبان و کشورهای همسایه را جمع بندی کند و برای حل این موضوعات با حکومت طالب مذاکرات مشترکی طراحی کند.

نگرانی از رشد سلول های داعش در افغانستان، کشور افغانستان در ماه های اخیر حوادث تروریستی بزرگی را پشت سر نهاده است و خطر رشد داعش در این کشور همچنان وجود دارد. کشورهای اتحاد شرق نگران نفوذ داعش در مرزهای مشترک خود با افغانستان هستند3. یکی از دستور جلسات مهم  نشست فوق بررسی عملکرد طالبان در این زمینه می باشد. پشتیبانی و حمایت از حکومت طالب برای دفع خطرات ناشی از اندیشه های افراطی داعش در افغانستان یکی از موضوعات مورد علاقه‌ی طرفین می‌باشد. با حمایت و پشتیبانی کشورهای همسایه‌ی افغانستان میتوان جلوی رشد سلول های داعش در افغانستان را گرفت.

هماهنگی کشورهای نشست افغانستان در مورد تحرکات غرب،  ایالات متحده و کشورهای اروپایی در هفته های اخیر حملات رسانه ای و هماهنگی برای فشار به حکومت افغانستان طراحی کردند که برای امتیاز گیری از طالبان بود4. حکومت افغانستان در ماه های گذشته با مواضع اصولی که در مورد فلسطین  انجام داد توانست خود را به  جرگه‌ی طرفداران آزادی فلسطین متصل کند. دولت های عربی و غربی نیز برای فشار به طالبان برای تغییر  مواضع اصولی خود این سناریو را پیاده کردند، حال بنظر میرسد کشورهای شرقی برای حمایت از حکومت افغانستان میخواهند در نیویورک نشست همسایگان افغانستان را برگزار نمایند تا بدین طریق امواج حملات کشورهای غربی به افغانستان را خنثی نمایند و با پشتیبانی از طالبان، این کشور را به اتحاد شرقی نزدیک تر نمایند.

در مجموع باید گفت،  کشورهای اتحاد شرقی بعد از تشدید تنشی که در روزهای اخیر در غرب آسیا شاهد آن بودیم نیازمند هماهنگی در مورد این مسائل هستند. نشست های چندجانبه‌ای که در نیویورک برگزار میشود بهترین مکان برای این رایزنی ها می‌باشند زیرا با دسترسی های زیادی که کشور های شرقی در نیویورک به سایر کشورهای جهان دارند میتوانند مواضع خود را به آنان منتقل نمایند و برای چانه زنی و اتخاد تصمیم مشترک، مشورت های لازم انجام خواهد شد. نشست همسایگان افغانستان نیز میتواند یکی از محل‌هایی باشد که بدون ایجاد حساسیت برای کشورهای غربی، دستور کار مشخص کشورهای فوق برای هماهنگی اقدامات مشترک این کشورها در مورد موضوعات مختلف بیان خواهد شد. نشست همسایگان افغانستان میتواند برای طالبان نیز از اهمیت بالایی برخوردار باشد زیرا کشورهای همسایه افغانستان بیشترین سرمایه گذاری در این کشور را انجام میدهند و به راحتی میتوانند نیازها و خلاهای این کشور را مرتفع نمایند و در ازای آن طالبان نیز گوش به فرمان برای ماموریت های آینده و جنگ های احتمالی آماده اجرای فرامین محور شرق می باشد.

1.         https://www.tehrantimes.com/news/483606/Iran-China-Russia-and-Pakistan-say-Afghanistan-should-not

2.        https://carnegieendowment.org/posts/2022/05/chinas-activities-and-influence-in-south-and-central-asia?lang=en

3.       https://www.brookings.edu/articles/russia-afghanistan-relations-in-the-aftermath-of-the-moscow-attack/  

4.       https://www.politico.eu/article/taliban-afghanistan-europe-reaction/