بن‌سلمان به دنبال چک امنیتی غرب

امیرعلی یگانه

عربستان سعودی یکی از کشورهای مهم منطقه غرب  آسیا می باشد که در دهه های گذشته همواره به دنبال افزایش امنیت ملی خود بوده است  عربستان سعودی این هدف را با نزدیک شدن به ایالات متحده و خرج میلیارد ها دلار انجام میداده است. عربستان در سال های گذشته با طرح پیمان ابراهیم که ایالات متحده به منظور ایجاد صلح در منطقه غرب آسیا و در اصل برای به رسمیت شناحته شدن رژیم صهیونیستی در بین کشورهای عربی مطرح کرد درگیر مذاکرات فشرده با طرف های غربی بوده است.در ماه های اخیر به ویژه بعد از عملیات طوفان الاقصی و شکست های پی در پی رژیم صهیونیستی غرب به دنبال به نتیجه رساندن مذاکرات امنیتی با عربستان سعودی می باشد  و عربستان نیز برای خود اهدافی را دنبال میکند که بدون چراغ سبز ایالات متحده به آنها دست نخواهد یافت1 ، اینکه در این مذاکرات چه میگذرد و عربستان و شاهزاده جاه طلب آن به دنبال چه امتیازاتی هستند را در این نوشتار بررسی خواهیم کرد؛

رقابت های منطقه ای، عربستان در سال های گذشته در منطقه غرب آسیا  در رقابت با ایران  سیاست های منطقه ای تنش زایی را اتحاذ کرده بود2  که این سیاست ها باعث اتلاف سرمایه های مالی و مادی این دو  کشور مسلمان  شده بود و فضای سیاسی داخلی عربستان نیز  در این زمینه به دنبال تغییرات اساسی میگشت که روند سیاست های مضر دولت این کشور اصلاح گردد، ابتکار صلح با ایران، کشوری که عربستان همواره با آن تنش داشت و در سال های گذشته محور تقابل سیاست خارجی این کشور بوده است در همین راستا تحلیل میشود. انعقاد صلح با ایران برای عربستان تضمین امنیتی محور مقاومت را به همراه  داشته است و خیال پادشاه سعودی و شاهزاده بن سلمان از حملات یمنی ها را راحت کرده است. این تغییر سیاست در رقابت های منطقه ای بعد از این اتفاق افتاد که عربستان مطمئن شد نمیتواند جنگ و رقابت با ایران را ادامه دهد زیرا با این تقابل  نقشه های توسعه طلبانه بن سلمان برای آینده عربستان نقش بر آب خواهد شد. هدف عربستان از  انعقاد پیمان امنیتی با ایالات متحده نیز همانند صلح با ایران  خاتمه سیاست تنش زایی در منطقه غرب آسیا می باشد.

وجود امنیت همه جانبه برای سلطنت بن سلمان،یکی از محور های اصلی سلطنت آینده  بن سلمان رویافروشی این شاهزاده3 برای مردم عربستان است . بدین وسیله  با خلق آینده ای باشکوه و ترسیم عربستانی متجدد برای مردم عربستان، مشروعیت حکومت آینده بن سلمان را تضمین میکنند، برای رسیدن به آینده باشکوه مدنظر بن سلمان باید این کشور از جهت نظامی غیر قابل آسیب  و شخص شاه عربستان نماد یک پادشاه مقتدر باشد. در این راستا خرید امنیت از ایالات متحده برای عربستان امری ضروری است زیرا ساختار های امنیتی این کشور با دخالت های چند ده ساله محور غرب  به شدت خلا  امنیتی دارد و کشورهای غربی  به راحتی میتواند زمینه های کودتا در این کشور را پایه ریزی نماید. این ضعف و وابستگی باعث شده عربستان به دنبال رفع این مشکل باشد و ایالات متحده نیز با دانستن این موضوع  به دنبال بده بستان با ریاض است تا از طرفی نیاز متحد استراتژیک خود (رژیم صهیونیستی) را رفع کند و هم متحد امنیتی (عربستان) خود را تقویت نماید.

عدم آسیب به عربستان در زمان جنگ های دو جبهه شرق و غرب، در ماه های گذشته جبهه غرب و شرق نبرد های نیابتی خود را گسترش داده اند و این مساله بار دیگر ثابت کرد که نظم نوین جهانی که بعد از جنگ جهانی دوم بر امورات بین الملل حاکم بوده است در حال تغییر و تحول است4 و کشورهایی در این زمانه کمترین آسیب را خواهند دید که جبهه درست را انتخاب نمایند، عربستان سعودی نیز با درک این روند تغییر و تحول در نظام بین الملل  به دنبال آن است که با  نزدیکی به شرق و غرب کمترین خسارت را  در  جابجایی نظم مستقر بین الملل به نظم جدید متحمل شود. این سیاست عربستان برای جبهه شرق و غرب در زمان حال مثبت تلقی میشود اما با حاد شدن  نبرد دوجبهه این سیاست عربستان به ضرر آن کشور تمام خواهد شد زیرا کشورهای قدرتمند دو جبهه سیاست مزدورانه عربستان را در شرایط جنگی نخواهند پذیرفت و به این کشور آسیب خواهند رساند.

در مجموع باید گفت ، عربستان سعودی در ماه های گذشته با مذاکرات فشرده ای که با ایالات متحده داشته است در پی آن است  که در این شرایط منطقه غرب آسیا پیمان امنیتی جدیدی با این کشور منعقد کند که خواسته های امنیتی بن سلمان برای آینده حکومت وی به تایید غرب برسد و غرب نیز با این پیمان، عربستان را مجبور به صلح با رژیم صهیونیستی و راضی به ایجاد ایده دو دولتی در سرزمین های اشغالی کند.

 1. https://carnegieendowment.org/2023/11/06/saudi-arabia-in-emerging-world-order-pub-90819  

2.  https://www.worldpoliticsreview.com/israel-iran-saudi-arabia-battle-for-supremacy-in-the-middle-east/

3. https://www.nytimes.com/2024/04/25/technology/saudi-arabia-ai.html

4. https://www.ispionline.it/en/publication/the-world-is-changing-who-will-set-the-rules-137132