لبنان همچنان بدون رییس جمهور

مرضیه شریفی

لبنان دارای یکی از نا متجانس ترین بافت های قومی – جمعیتی در جهان است. امروزه در لبنان هجده طایفه و قومیت رسمی وجود دارد و قومیت گرایی هسته اولیه بی ثباتی در لبنان محسوب می شود. ساختار نظام سیاسی طایفه ای لبنان و نظام اقتصادی غیر تولیدی آن از بدو تاسیس این کشور به ویژه با شکل گیری توافق طائف پس از پایان جنگ داخلی ، خود ذاتاً بحران ساز بوده و از نظر غالب تحلیل گران قادر به اداره سیاسی و اقتصادی این کشور نبوده است. [1]

تداوم بحران سیاسی در لبنان

شرایط لبنان در حال حاضر به دلیل مشکلات سیاسی و اقتصادی به مرحله خطرناکی وارد شده و تداوم خلاء در نهاد ریاست جمهوری لبنان در سایه پا فشاری احزاب و جریان‌ های سیاسی بر مواضع و نامزد های خود ، پرونده انتخاب رئیس جمهوری جدید این کشور را وارد پیچ و خم جدیدی کرده که تلاش ‌ها برای عبور از آن نیاز به توافق یا تغییری در موازنه قوای داخلی دارد.

بحران انتخاب رییس جمهور در لبنان

بر اساس قانون در لبنان نامزد های ریاست جمهوری برای تصدی این پست باید رای مثبت دو سوم نمایندگان مجلس ۱۲۸ نفره را در دور اول رای گیری به دست آورند در چنین شرایطی سال گذشته که دوره شش ساله ریاست جمهوری لبنان میشل عون ۸۸ ساله به پایان رسید هیچ نامزدی موفق نشد دو سوم آرای نمایندگان را به دست آورد به همین جهت از آن زمان تا کنون لبنان با چالش بحران انتخاب رییس جمهور مواجه است. [2]

 چرا تا کنون انتخاب رییس جمهور در لبنان به نتیجه نرسیده است ؟

به نظر می ‌رسد مکانیسم و ساز وکار انتخاب رئیس جمهور در لبنان دچار نقص و چالش عمده است ، لذا مسیر برای رسیدن به توافق چندان ساده و هموار نیست چرا که در سال های اخیر موضوع حفظ میزان حضور یکی از مسائل بحث بر انگیز در تشکیل دولت های مختلف در لبنان بوده است. بر همین اساس معمولا توافق احزاب رقیب بر سر وزارتخانه های مختلف اغلب به سختی میسر می شود چرا که تشکیل دولت در لبنان به علت ساختار تقسیم بندی طایفه ای همیشه یکی از مسائل مورد اختلاف و جنجال برانگیز در صحنه سیاسی لبنان بوده است. [3]

نقش بازیگران خارجی در ادامه تداوم بحران سیاسی در لبنان

لبنان کشوری است که ایفای نقش توسط بازیگران خارجی در پیشبرد امور آن بسیار حائز اهمیت است تا جایی که یکی از عوامل موثر در عدم رسیدن به توافق برای انتخاب رئیس جمهور جدید این کشور به نقش مخرب برخی کشور ها باز می گردد. طرف ‌های خارجی به خصوص عربستان سعودی ، فرانسه و ایالات متحده در میان عدم توافق گروه های لبنانی ، پر رنگ ‌ترین بازیگران در پرونده ریاست‌ جمهوری لبنان هستند و چون هر یک به دنبال تحمیل گزینه خود برای این پست می باشند باعث شده است تا این موضوع به عنوان کاتالیزور تشدید اختلافات میان احزاب و گروه های سیاسی لبنانی برای تعیین رئیس جمهور این کشور عمل کند. [4]

بهره کلام

لبنان از زمان فروپاشی مالی در سال ۲۰۱۹ تا کنون با بدترین بحران اقتصادی تاریخ خود مواجه بوده و هم زمان در یک بن ‌بست سیاسی عمیق قرار دارد که مهم ترین دلیل آن تحریم های ظالمانه آمریکا و همراهی برخی مقامات این کشور با واشنگتن می باشد و این موضوع باعث شده است که لبنانی ها با شرایط بسیار سخت تورمی دست و پنجه نرم کنند. از طرف دیگر داشتن یک رئیس‌ جمهور در لبنان برای مشارکت در تمام چالش ‌های آتی ناشی از جنگ غزه بسیار مهم است. لذا برای گذر از این شرایط نیاز است تا احزاب و گروه های لبنانی با رسیدن به وحدت و انتخاب فردی مورد توافق ، این کشور را از شرایط فعلی نجات دهند در پایان باید به این نکته توجه داشت که شرایط لبنان در حال حاضر به دلیل مشکلات سیاسی و اقتصادی به مرحله خطرناکی وارد شده است و در صورت عدم هماهنگی قوای سیاسی این کشور در تشکیل کابینه دولت ، می‌توان انتظار داشت که عرصه داخلی لبنان بار دیگر وارد تقابل فیزیکی بین گروه های مختلف شود.

[1] http://irdiplomacy.ir/fa/news/2000827

[2] https://www.irna.ir/news/85140016

[3] http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2016449

[4] https://www.isna.ir/news/1401121410496