اروپا و سردرگمی بی پایان!

جنگ اوکراین تبدیل به یک بلای بزرگ برای اروپا شده است. کشورهای اروپایی و ناتو شاید هیچ وقت فکرش را هم نمی کردند که این جنگ به یک نبرد طولانی مدت و فرسایشی تبدیل شود و هزینه‌های زیادی را بر کشورها و مردم اروپا تحمیل کند.

مارس 19, 2024 - 11:06
اروپا و سردرگمی بی پایان!
اروپا و سردرگمی بی پایان!

امین مهدوی

جنگ اوکراین تبدیل به یک بلای بزرگ برای اروپا شده است. کشورهای اروپایی و ناتو شاید هیچ وقت فکرش را هم نمی کردند که این جنگ به یک نبرد طولانی مدت و فرسایشی تبدیل شود و هزینه‌های زیادی را بر کشورها و مردم اروپا تحمیل کند.

با فرسایشی شدن جنگ ورق به نفع روسیه برگشته است و این کشور با پیروزی‌های چشم گیر در جبهه‌های نبرد دست بالا را در میدان دیپلماسی دارد. کشورهای اروپایی و ناتو با درک این واقعیت که باید به فکر یک راه حل مناسب برای حل این چالش باشند، مواضع مختلفی را اتخاذ کرده اند. از موضع پاپ که گفت اوکراین باید شجاعت برافراشتن پرچم سفید را داشته باشد تا مواضع مبهم فرانسه و آلمان و یا مخالفت‌های گسترده مجارستان با جنگ.

انشقاق در اروپا یا بازی فرانسه؟

کشورهای اروپایی که همواره به دنبال حمایت از اوکراین بوده‌اند و تلاش کرده اند که اوکراین را تنها نگذارند هم به نظر از این موضوع خسته شده اند. این مسئله را می توان در زمینه تامین مهمات و تاخیر در تحویل آن به اوکراین مشاهده کرد و یا تعلل در تامین بودجه‌ی مورد نیاز این کشور برای خرید سلاح و مهمات، که موجب اعتراض  زلنسکی هم شده است[1].

با این حال رهبران اروپایی سعی می کنند که مواضع ملایمی در قبال روسیه داشته باشند و به نظر همگی از اینکه روسیه دشمن آنها شود ترس بزرگی دارند. در این بین مکرون رئیس جمهور فرانسه که مواضع مبهمی درباره اوکراین داشته است، در یک کنفرانس خبری که چندی پیش برگزارشد درباره امکان ارسال نیرو از ناتو یا فرانسه به اوکراین پاسخ واضحی نداد که این مسئله منجر به تفاسیر گوناگون درباره نظر او شد. این اتفاق با موجی از اعتراض در داخل و خارج فرانسه همراه شد به طوریکه رهبران مختلف احزاب سیاسی به محکومیت و انتقاد از موضع رئیس جمهور پرداختند. سردسته‌ی مخالفان خانم لوپن بود که مکرون را یک جنگ سالار به دنبال جنگ معرفی کرد و بیان داشت که او به درستی درباره مردم فرانسه و فرزندان کشورش صحبت نمی کند[2]. در کنار انتقادات داخلی رهبران اروپایی نیز واکنش های منفی زیادی را به مواضع آقای مکرون داشتند و حتی ایالات متحده هم امکان حضور نظامی افسرانش را در اوکراین رد کرد[3].

به نظر می رسد صحبت های مکرون به خوبی از تفاوت دیدگاه و اختلاف نظر در بین اعضای ناتو پرده بر میدارد. هرچند آقای شولتز صدراعظم آلمان هرگونه اختلاف نظر راهبردی با فرانسه را رد کرده است اما موضع ملایم تر و مخالفت او با ارسال نیرو به اوکراین به خوبی موید وجود اختلاف در بین آنها است.

اتحادیه اروپا و ناتو به خوبی می‌دانند که درگیری گسترده با روسیه عواقب ناخوشایندی خواهد داشت و اگر روسیه در اوکراین به پیروزی  کامل برسد احتمال گسترش صحنه درگیری وجود دارد. هرچند آقای پوتین همواره تاکید دارد که کشورش به دنبال جنگ افروزی و افزایش تنش نیست و روسیه همیشه سعی درحفظ فضای حیاتی به ویژه در ژئوپلتیک روسیه را دارد. اگر این اطمینان به روسیه داده شود، روسیه همواره یک شریک بزرگ و مطمئن برای غرب خواهد بود. اما به نظر می رسد که نگاه بدبینانه فرانسه به روسیه و ترس از گسترش جنگ به سوی اروپای غربی هنوز در دیگر رهبران اروپایی وجود ندارد و آنها امیدوار هستند که با تامین سلاح و مهمات بتوانند روسیه را به عقب نشینی وادار کنند.

علاوه بر این طرح عضویت اوکراین در ناتو که با حمایت فرانسه پیگیری می شود یک معضل دیگر برای ناتو و اعضای اروپایی آن است. اروپا با وعده حمایت همه جانبه از اوکراین، این کشور را در معرض جنگ و نابودی کامل قرار داد و حالا با روشن تر شدن ابعاد این نبرد درحال یافتن یک راه چاره است. فرانسه در این بین به نظر به دنبال استفاده رسانه‌ای از مواضع رئیس جمهور خود است و بیشتر تمایل دارد که اعلام کند این کشور یک حامی قابل اعتماد است و اگر موفق به پیشبرد برنامه هایش در قبال اوکراین نمی شود بیشتر به خاطر مخالفت های آلمان و آمریکا و دیگر اعضای ناتو است.

در واقع فرانسه به صورت کاملا هوشمندانه و البته جاه طلبانه در حال انجام یک قمار بزرگ است که در صورت موفقیت در آن می تواند وجه‌ی خود را در نظام بین الملل و ساختار پساجنگ اوکراین به عنوان یک بازیگر قابل اعتماد حفظ کند و هم زمان بتواند با دیگر اعضای ناتو در موضوعات مورد بحث به نتیجه های مطلوب نظر خودش برسد.  همینطور فرانسه با روشن تر کردن اختلاف نظر بین اعضای ناتو  خواسته یا ناخواسته در حال تضعیف رهبران ناتو است، در واقع این مواضع فرانسویها یعنی ما شجاعت داریم ولی رهبران ناتو آنچنان که باید شجاع نیستند.

[1] abcnews.go.com

[2] cnbc.com

[3] euronews.com