گام های امنیتی مشترک بغداد و آنکارا
مواجهه با پ.ک.ک چالش اصلی ترکیه در عراق است. ترکیه این گروه را تهدیدی برای خود قلمداد و به عنوان یک گروه تروریستی شناسایی کرده و به طور پیوسته در حال نبرد با آن است. با این وجود ، ترکیه سعی می کند در مبارزه با حزب کارگران کردستان تنها نباشد و در تلاش است در این مسیر پشتیبانی بازیگران منطقه را کسب کند که در این میان عراق مهم ترین نقش را برای همراهی ترکیه بر عهده دارد.
مواجهه با پ.ک.ک چالش اصلی ترکیه در عراق است. ترکیه این گروه را تهدیدی برای خود قلمداد و به عنوان یک گروه تروریستی شناسایی کرده و به طور پیوسته در حال نبرد با آن است. با این وجود ، ترکیه سعی می کند در مبارزه با حزب کارگران کردستان تنها نباشد و در تلاش است در این مسیر پشتیبانی بازیگران منطقه را کسب کند که در این میان عراق مهم ترین نقش را برای همراهی ترکیه بر عهده دارد.
نگرانی های ترکیه در خصوص پ.ک.ک
یکی از مهمترین ارکان حفظ امنیت ملی ترکیه ، دفع خطر عملیات های تروریستی کردها و حفظ امنیت مرزی با عراق است و این باور برای مقامات امنیتی ترکیه وجود دارد که هرگونه تغییر و تحول در این منطقه بر منافع ترکیه اثرگذار خواهد بود به همین جهت ترکیه به شدت نگران وضعیت سیاسی گروه های کرد عراق است. چرا که این امکان وجود دارد پ.ک.ک از فقدان اقتدار در شمال عراق در تلاش برای سازماندهی حملات تروریستی در داخل ترکیه سود ببرد در چنین شرایطی آینده سیاسی کرد های عراق به یکی از عوامل کلیدی مشکل کردهای ترکیه تبدیل شده است. [1]
دلایل ترکیه برای مبارزه با پ.ک.ک
ترکیه به دنبال تشدید مبارزه با پ ک ک در شمال عراق به ۲ دلیل است : اول ، پاکسازی مرز های جنوبی خود و دور کردن تهدید امنیتی و دیگری ، مهیا کردن شرایط برای سرمایه گذاری در پروژه عظیم " جاده توسعه " که سرمایه گذاری ۱۸ میلیارد دلاری را طلب می‌کند به همین جهت پیش بینی می‌شود که فشار بیشتری بر پ ک ک شکل بگیرد و احتمالاً تا تابستان عملیات جدیدی در اقلیم کردستان عراق از سوی ترکیه را شاهد باشیم. [2]
همکاری مشترک ترکیه و عراق
ارتش ترکیه به شکل‌های مختلف و به بهانه مبارزه با نیرو های پ.ک.ک شمال خاک عراق را آماج حملات نظامی خود قرار داده است که این امر نقض تمامیت ارضی و حاکمیت ملی عراق به حساب می‌آید و موجبات نارضایتی دولت مردان عراقی و البته مردم این کشور را فراهم آورده است.
در هر حمله ترکیه تعداد زیادی از شهروندان ( غیر نظامی ) عراقی نیز جان خود را از دست می دهند که این نیز مورد دیگری از نقض حقوق بشر توسط آنکارا است و البته که یکی از موارد افزایش تنش و ناامنی در منطقه نیز محسوب می شود.
از طرف دیگر ، در قانون اساسی عراق حضور و فعالیت گروه هایی که تهدید علیه امنیت کشورهای دیگر باشند ممنوع است و علاوه بر آن نیز دولت و ملت عراق نمی‌خواهند که کشور هایی چون ترکیه به بهانه حضور آن گروه ها همواره ، خاک کشورشان را مورد حملات نظامی قرار دهند و تلفات جانی و مالی بر جای گذارند به همین جهت اخیرا اقدامات مشترکی از جانب دو کشور برای مبارزه با پ.ک.ک صورت گرفته است.
در سفر اخیر (اسفند۱۴۰۲) هیات عالی رتبه امنیتی ترکیه به عراق در قالب دومین نشست امنیتی مشترک میان دو کشور ، مقامات بغداد و آنکارا بیانیه ای ۷ ماده ای منتشر کردند که مهمترین هدفش دست یابی به الگویی مناسب جهت مبارزه با پ.ک.ک به عنوان یکی از منابع نا امنی و بی ثباتی در منطقه بود.
نکته مهمی که وجود دارد این است که برای اولین بار عراق در این نشست پ.ک.ک را گروهی تروریستی قلمداد کرد که این موضع بغداد با استقبال ترکیه مواجه شد و آنها از ایجاد مرکز مشترکی برای عملیات علیه آن گروه خبر دادند. [3]
تقویت همکاری های امنیتی میان عراق و ترکیه نتیجه بخش خواهد بود؟
بغداد و شخص السودانی با عزم و اراده ای جدی در پی حل و رفع تهدیدات امنیتی برای ترکیه و ایران (اجرای توافقنامه امنیتی با ایران) است چرا که این کشور خواهان کشوری با ثبات و آرام است و از طرفی تمایل به بهبود و توسعه روابط با همسایگان قدرتمند خود از جمله ایران و ترکیه دارد، به همین جهت سعی بر آن دارد نسبت به رفع نگرانی های امنیتی آنها از ناحیه پ.ک.ک و شاخه‌های آن از جمله پژاک و البته دیگر گروه‌های مسلح و تجزیه طلبی چون دموکرات، پاک، خبات و کومله، اقدامات جدی انجام دهد.
طبیعتا ثبات و امنیت بیشتر کشورهای فوق به عنوان زیر ساخت پیشرفت و توسعه در دیگر حوزه ها ، می‌تواند تبادلات تجاری میان آنها را هم افزایش دهد که یکی از اهداف و دستورکارهای مهم بغداد ، تهران و آنکارا است.
[1] https://iswnews.com/109951
[2] https://borna.news/fa/news/2071758
[3] http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2025154
