وست مینستر رنگ و بوی کارگری گرفت!

امین مهدوی

انتخابات عمومی بریتانیا در سال 2024 که در 4 ژوئیه برگزار شد، تغییرات قابل توجهی در سیاست بریتانیا به همراه خواهد داشت. نکته مهمی که وجود دارد سیستم رای گیری متفاوت بریتانیا با دیگر کشورهای اروپایی است. در بریتانیا از سیستم رأی‌گیری «نخست‌گزینی»‌ استفاده می‌کند،‌ یعنی اینکه هر نامزدی که رای بیشتری بیاورد ولو نتوانسته باشد اکثریت ۵۰ درصد به علاوه ۱ رای را بدست آورد، مستقیما نماینده پارلمان از حوزه انتخابیه خود می‌شود. هر حوزه انتخابیه نیز فقط می‌تواند یک کرسی در پارلمان داشته باشد[1].

در این انتخابات حزب کارگر به رهبری کی‌یر استارمر به یک پیروزی چشمگیر و بزرگی دست یافت و بیش از ۴۰۰ کرسی از ۶۵۰ کرسی مجلس عوام را به دست آورد. این انتخابات شاهد شکست تاریخی حزب محافظه‌کار(توری‌ها) به رهبری ریشی سوناک بود که بیش از 250 کرسی خود را از دست داد. این شکست به حکومت 14 ساله محافظه‌کاران پایان داد. این شکست در ۲۰۰سال گذشته برای محافظه کاران بی سابقه بود و آنها به خوبی متوجه شده اند که باید به سمت بازسازی درونی حرکت کنند[2].

دست بوسی پادشاه!

در بریتانیا رسم است که رهبر حزب برنده و نخست وزیر آینده به دست بوسی پادشاه برود و پس از انجام تشریفات به طور رسمی نخست وزیر بریتانیا شود. آقای استارمر نیز از این قاعده مستثنی نبود و پس از انتخاب به عنوان رهبر حزب اکثریت مجلس به دست بوسی شاه رفت.

راه دشوار حزب کارگر

حزب کارگر علی رغم اینکه اکثریت قاطع را در مجلس به دست آورده است اما نتوانست طبق نظرسنجی‌ها رکورد تاریخی کرسی‌ها را بشکند. در کنار آن با توجه به کاهش میزان مشارکت مردم در این انتخابات حزب کارگر راه دشواری برای به دست آوردن رضایت مردم دارد. این حزب تلاش بسیاری کرد تا وجهه‌ی خود را در نزد مردم بریتانیا اصلاح کند. آنها در این امر تا حد زیادی موفق بودند. در واقع آنها با اعلام مواضع روشن و مشخص درباره‌ي جنگ اوکراین، نیاز به تقویت بنیه‌ي دفاعی کشور، حمایت از حق دفاع اسرائیل و یا ادامه دادن روند تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، تلاش کردند سیاست دفاعی و تا حدی سیاست خارجی خود را نزدیک به محافظه کاران تعریف کنند تا بتوانند بر ضعف‌ها و انتقادات موجود غلبه کنند.

در کنار آن اما آقای استارمر در ماه اول سکانداری دولت بریتانیا دو جلسه‌ی مهم با شرکای خود دارد. یکی با رهبران و کشورهای اروپایی در بریتانیا و دیگری با رهبران ناتو در واشنگتن. او احتمالا در این نشست ها به صورت کلی صحبت کند و از ارائه جزئیات طفره رود، اما شرکای بریتانیا انتظار یک استقبال گرم و امیدوارکننده را دارند. حزب کارگر بنا دارد که روابط سیاسی و اقتصادی بریتانیا را به اتحادیه اروپا سامان بخشد و سطح روابط را افزایش دهد تا بتواند با تکیه بر تجارت و همکاری چند جانبه بر بخشی از مشکلات اقتصادی و زنجیره ي تامین در بریتانیا فائق آید. البته آنها اعلام کرده‌اند که به اتحادیه اروپا نخواهند پیوست و سیاست آنها صرفا همکاری است.

درباره‌ي چین حزب کارگر به صراحت اعلام کرده است که هرجا نیاز به همکاری باشد، همکاری می‌کند. هرجا نیاز به رقابت باشد، رقابت خواهند کرد و هرجا نیاز به چالش کشیدن باشد، چین را به چالش می‌کشند.

رویکرد حزب کارگر در قبال مهاجران مانند محافظه کاران است با تفاوت در نحوه‌‌ی عملکرد آن، یعنی آقای استارمر معتقد به کاهش حضور مهاجران در کشورش است اما می‌گوید با کاهش ارائه ویزای خارجی و عدم ورود مهاجران قانونی، در کنار مدیریت و عدم اجازه به مهاجران غیر قانونی. البته او در اولین اقدام به خاطر ترس از مسائل حقوق بشری و حفظ شانیت حقوق بشری بریتانیا، قانون ارسال مهاجران به رواندا را ملغی کرد تا نشان دهد که به وعده‌های خود عمل می‌کند[3].

بنابراین می‌توان گفت که سیاست خارجی دولت جدید بریتانیا چندان دستخوش تحول نخواهد شد و حزب کارگر در تلاش است همان سیاست خارجی محافظه کاران را پیش بگیرد، با این تفاوت که در صورت پیروزی ترامپ و حضور او در کاخ سفید، استارمر این شانس را دارد تا تونی بلر برای بهبود روابط بین آمریکا و بریتانیا کمک بگیرد، زیرا آقای بلر روابط نزدیکی با جمهوری خواهان ایالات متحده دارد.

علاوه بر سیاست خارجی، حزب کارگر در سیاست داخلی با چالش های بزرگی روبه رو است، از رکود اقتصادی و افزایش هزینه‌ها تا سیستم درمان در آستانه‌ي فروپاشی بریتانیا، همگی این‌ها کار آقای استارمر را بسیار دشوار می‌کند. او و حزب مطبوعش باید تمام وقت تلاش کنند تا اعتبار از دست رفته‌ي دولت را در نزد مردم بریتانیا به آنها برگردانند و انتخاب آنها توسط مردم به خوبی این پیام را به باکینگهام و وینست مینستر رساند که مردم در بریتانیا به دنبال تغییر هستند و از دولت جدید انتظارات بزرگی دارند.  به نظر می رسد رویکرد سیاست داخلی حزب کارگر متفاوت است، آنها به دنبال افزایش مالیات ثروتمندان، کاهش هزینه‌های دولت و اصلاح سیستم دفاعی کشور هستند. اگر حزب کارگر بتواند بر چالش های فراوانی که با آن روبه‌رو است غلبه کند، می تواند امیدوار باشد که تا سالها کلید ساختمان شماره۱۰ در اختیار آنها خواهد بود.

[1] euronews.com

[2] politico.eu

[3] cepa.org