نقش مهم نشست ACD  در ایجاد چند جانبه گرایی جهانی

مرضیه شریفی

روز دوشنبه نوزدهمین مجمع گفتگو همکاری آسیا (ACD)  با حضور مقامات داخلی و خارجی به میزبانی تهران برگزار شد. در این نشست 41 هیات از وزیران ، معاونان و کارشناسان و سازمان ‌های بین‌ المللی شرکت کردند و دوری از یکجانبه گرایی غرب و رویکردی گسترده ‌تر به چند جانبه گرایی عدالت محور جهانی محور اصلی حاضران در این اجلاس را تشکیل می داد.

هدف از تشکیل  acd چیست ؟

ساختار منطقه ‌ای با محوریت کشورهای شرقی در سال های اخیر گام‌ های بسیاری برای پایان دادن به یکجانبه گرایی مخرب غرب و رسیدن به چند جانبه گرایی جهانی برداشته و مجمع گفتگوی همکاری آسیا (acd) نیز در سال 1381 بر همین اساس ایجاد شد تا اهداف چند گانه ‌ای را از طریق گفتگو و اجرای پروژه در شش حوزه مواصلات ؛ علوم ، فن آوری و نوآوری ؛ آموزش و توسعه منابع انسانی ؛ امنیت غذایی ، امنیت انرژی و امنیت آبی ؛ فرهنگ و گردشگری و توسعه فراگیر و پایدار دنبال ‌کند.

ایده اصلی تأسیس یک اتحادیه آسیایی گفتگو محور برای همکاری‌ های آسیایی توسط نخست ‌وزیر تایلند ارائه شد و اعضای اصلی این سازمان کویت، پاکستان، هند، بحرین، سریلانکا، ترکیه، اندونزی، تایلند، چین و ژاپن هستند که گاهی هم نه کشور اعظم ACD نامیده می ‌شوند. اعضای دیگر این اتحادیه آسیایی را کشور های ایران، مالزی، فیلیپین، برونئی، سنگاپور، کامبوج، ویتنام، میانمار، لائوس، نپال، روسیه، مغولستان، کره جنوبی ، افغانستان، بنگلادش، بوتان، عربستان، قطر، امارات، عمان، فلسطین، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان تشکیل می ‌دهند. [1]

اهمیت acd در چیست ؟

قاره آسیا با 48 کشور و بیش از 3 میلیارد نفر جمعیت ، 26 تریلیون دلار تولید نا خالص داخلی دارد. از این تعداد 35 کشور عضو مجمع « گفتمان همکاری آسیا » هستند که حدود 3 میلیارد نفر را تحت پوشش داشته و شامل می ‌شود به همین جهت مجمع ACD یکی از فراگیرترین تشکل ‌های بین الدولی در سطح آسیا محسوب می‌گردد و به عنوان یکی از فراگیرترین ساز وکارهای گفتگو و همکاری بین الدولی در آسیا و نقشی که دارد می‌تواند در پیشبرد اهداف ملی ، منطقه ‌ای و جهانی اعضا و آسیا نقش ایفا کند. [2]

مجمع همکاری کشورهای آسیایی به دنبال چیست ؟

اهداف اصلی مجمع گفتگوی همکاری‌ آسیایی را می‌توان در ترویج همکاری کشورهای آسیایی در همه نقاط قوت و فرصت ‌های شناسایی ‌شده خلاصه کرد که بتواند فقر را کاهش داده و باعث پیشرفت سطح زندگی مردم آسیا شود با در نظر گرفتن توسعه دادن جامعه علم پایه آسیایی که در حال افزایش در داخل خاک آسیا است. همچنین توسعه بازار مالی و اقتصاد و افزایش قدرت چانه ‌زنی به‌ جای رقابت میان کشورهای عضو و در نتیجه افزایش قدرت رقابت در بازار های بین ‌المللی را ازجمله دیگر اهداف این مجمع می‌توان دانست. همچنین این مجمع خود را به ‌عنوان عضوی از یک ‌رشته فعالیت می ‌داند که باعث می ‌شود با سازش بر نقاط مثبت و توانایی‌ های کشورها برای تبدیل این کشورها به یک شریک قابل ‌اطمینان و مناسب برای دیگر مناطق شود. در پایان تبدیل قاره آسیا به یک اجتماع آسیایی که قادر به ارتباط با سایر نقاط دنیا است و در ضمن کمک به رشد و رفاه بیش ‌تر کشورهای آسیایی شود و صلح مثبت را در این اجتماع فراهم کند. [3]

عضویت ایران در ACD چه ره آورد و اهمیتی دارد ؟

در سال ۱۳۸۳ ، جمهوری اسلامی ایران به عضویت مجمع گفت ‌وگوی همکاری آسیا در آمد و از جمله اعضای فعال آن به شمار می‌ رود. از  سپتامبر ۲۰۲۳ ریاست این مجمع را برعهده گرفت که نخستین نشست وزیران این مجمع با حضور شهید امیرعبداللهیان در نیویورک در زمان ریاست ایران برگزار شد و تا آخر سال ۲۰۲۴ این ریاست ادامه خواهد داشت. به اعتقاد کارشناسان عرصه سیاست خارجی ، برگزاری نوزدهمین نشست وزیران امور خارجه این مجمع در تهران با حضور شمار قابل توجهی از وزرای خارجه و مقامات ارشد کشورهای آسیایی بعد از  شهادت رئیس‌ جمهور و وزیر خارجه و همچنین در آستانه برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از اهمیتی دو چندان برای تهران برخوردار است و نشانگر استمرار نیرومند دیپلماسی پویا و فعال جمهوری اسلامی ایران و سیاست نگاه به شرق با تقویت هویت آسیایی در چارچوب دیپلماسی چند جانبه است. [4]

[1] https://www.siasatrooz.ir/fa/news/129889/

[2] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1403/04/05/3110663

[3] https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-4065830

[4] https://www.mashreghnews.ir/news/1617405