مولداوی و اسلواکی قربانی بازی آمریکا
مولداوی و اسلواکی هر دو کشورهای کوچکی هستند که از نظر تاریخی و جغرافیایی با روسیه و اوکراین پیوندهای نزدیکی دارند. وابستگی شدید این دو کشور به گاز روسیه از طریق اوکراین، آنها را در برابر شوک‌های ناشی از قطع جریان گاز بسیار آسیب‌پذیر کرده است.
قطع انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین، نه تنها یک تحول مهم در عرصه انرژی اروپا، بلکه نمایانگر اوج‌گیری تنش‌های ژئوپلیتیکی بین روسیه و غرب است. این اقدام که در راستای افزایش فشارهای غرب بر روسیه و در چارچوب تحریم‌ها و سیاست‌های محدودکننده علیه مسکو صورت گرفته، پیامدهای گسترده‌ای برای مولداوی و اسلواکی خواهد داشت و دولت‌های این دو کشور از حالا اعتراض و نگرانی خود را ابراز کرده‌اند.
انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین، برای دهه‌ها یکی از مسیرهای اصلی تأمین انرژی قاره سبز بوده است. با این حال، جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ و به دنبال آن، تحریم‌های غرب علیه روسیه، این مسیر مهم را با چالش‌های جدی مواجه کرد. قطع جریان گاز از طریق خط لوله نورد استریم ۱ و کاهش شدید جریان از طریق اوکراین، نشان‌دهنده ابعاد جدیدی از جنگ اقتصادی بین روسیه و غرب بود. روسیه با استفاده از اهرم انرژی، به دنبال فشار بر اروپا برای کاهش حمایت از اوکراین و لغو تحریم‌های غربی بود. از سوی دیگر، غرب نیز با هدف کاهش وابستگی به انرژی روسیه و تضعیف اقتصاد این کشور و فشار بر آن، به دنبال یافتن منابع جایگزین انرژی و اعمال فشار بیشتر بر مسکو بود. در این میان، کشورهایی مانند مولداوی و اسلواکی که به شدت به گاز روسیه از طریق اوکراین وابسته بودند، قربانیان بزرگ این تنش شده‌اند.
مولداوی و اسلواکی هر دو کشورهای کوچکی هستند که از نظر تاریخی و جغرافیایی با روسیه و اوکراین پیوندهای نزدیکی دارند. وابستگی شدید این دو کشور به گاز روسیه از طریق اوکراین، آنها را در برابر شوک‌های ناشی از قطع جریان گاز بسیار آسیب‌پذیر کرده است.
مولداوی، یکی از کوچک‌ترین و ضعیف‌ترین اقتصادهای اروپا، بیش از ۹۰ درصد از گاز مورد نیاز خود را از روسیه تأمین می‌کند. قطع جریان گاز از طریق اوکراین، این کشور را با بحران انرژی بی‌سابقه‌ای مواجه خواهد کرد. در ادامه آن، مولداوی به نظرمجبور خواهد بود برای تأمین انرژی مورد نیاز خود به واردات گاز مایع (LNG) از بازارهای بین‌المللی روی آورد که هزینه‌های بسیار بالاتری دارد. این افزایش هزینه‌ها به معنای افزایش قیمت انرژی برای شهروندان و کسب‌وکارهای مولداوی است که منجر به افزایش نارضایتی‌های عمومی و فشارهای سیاسی بر دولت می‌شود. علاوه بر این، زیرساخت‌های ضعیف این کشور برای ذخیره و انتقال گاز مایع، اجرای این طرح احتمالی را دشوارتر کرده است. بنابراین مولداوی با بحران بسیار جدی و مهمی روبه‌رو است که تبعات سنگینی برای این کشور کوچک خواهد داشت.
شرایط اسلواکی نیز شباهت زیادی به مولداوی دارد و این کشور نیز وابستگی زیادی به گاز وارداتی از اوکراین دارد. قطع جریان گاز، نه تنها منجر به افزایش قیمت انرژی در اسلواکی خواهد شد، بلکه درآمد این کشور از ترانزیت گاز را نیز به شدت کاهش می‌دهد، که می تواند تبعات عمیقی بر اقتصاد و زندگی مردم این کشور بگذارد.
قطع انتقال گاز روسیه به اروپا، بخشی از سیاست‌های گسترده‌تر غرب برای تضعیف جایگاه روسیه در بازار انرژی جهانی است. با این حال، این سیاست‌ها بیش از آن‌که به روسیه آسیب بزند، به کشورهای اروپایی، به‌ویژه مولداوی و اسلواکی، زیان وارد کرده است. ایالات متحده که یکی از اصلی‌ترین حامیان این سیاست‌ها است، از این فرصت برای افزایش صادرات LNG خود به اروپا استفاده کرده و بازارهای انرژی اروپایی را به شدت به گاز مایع آمریکا وابسته کرده است. این وضعیت، منافع اقتصادی قابل توجهی برای آمریکا به همراه داشته است. افزایش صادرات LNG آمریکا به اروپا، سود سرشاری را نصیب شرکت‌های انرژی آمریکایی کرده و به تقویت اقتصاد این کشور کمک کرده است. این وابستگی نه تنها هزینه‌های اقتصادی سنگینی برای کشورهای اروپایی به همراه داشته، بلکه آنها را از نظر استراتژیک نیز آسیب‌پذیرتر کرده است. وابستگی به گاز مایع آمریکا، استقلال انرژی اروپا را تضعیف کرده و این قاره را در برابر فشارهای سیاسی واشنگتن آسیب‌پذیرتر کرده است.
قطع انتقال گاز روسیه از طریق اوکراین و پیامدهای آن برای مولداوی و اسلواکی، نمونه‌ای از چالش‌های بزرگ‌تری است که اتحادیه اروپا با آن مواجه است. این اتحادیه که به دنبال استقلال از انرژی روسیه است، باید به این نکته توجه کند که سیاست‌های فعلی، بیش از آن‌که منافع بلندمدت اروپا را تأمین کند، در راستای منافع ایالات متحده قرار دارد. ایالات متحده با تضعیف روابط انرژی اروپا و روسیه، نه تنها بازارهای خود را گسترش داده، بلکه اروپا را به بازیچه‌ای در سیاست‌های بلند مدت خود تبدیل کرده است. این وضعیت نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا باید به دنبال استراتژی‌های جدیدی برای کاهش وابستگی به گاز مایع آمریکا و تقویت استقلال انرژی خود باشد. در واقع اروپا باید به فکر تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود و کاهش وابستگی به آمریکا باشد تا بتواند در آینده‌ی نظام بین الملل هم‌چنان نقش اثرگذاری داشته باشد، وگرنه باید گفت که اروپا در حرکت به سمت زوال و تضغیف قرار دارد.
امین مهدوی
قطع انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین، نه تنها یک تحول مهم در عرصه انرژی اروپا، بلکه نمایانگر اوج‌گیری تنش‌های ژئوپلیتیکی بین روسیه و غرب است. این اقدام که در راستای افزایش فشارهای غرب بر روسیه و در چارچوب تحریم‌ها و سیاست‌های محدودکننده علیه مسکو صورت گرفته، پیامدهای گسترده‌ای برای مولداوی و اسلواکی خواهد داشت و دولت‌های این دو کشور از حالا اعتراض و نگرانی خود را ابراز کرده‌اند.
انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین، برای دهه‌ها یکی از مسیرهای اصلی تأمین انرژی قاره سبز بوده است. با این حال، جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ و به دنبال آن، تحریم‌های غرب علیه روسیه، این مسیر مهم را با چالش‌های جدی مواجه کرد. قطع جریان گاز از طریق خط لوله نورد استریم ۱ و کاهش شدید جریان از طریق اوکراین، نشان‌دهنده ابعاد جدیدی از جنگ اقتصادی بین روسیه و غرب بود. روسیه با استفاده از اهرم انرژی، به دنبال فشار بر اروپا برای کاهش حمایت از اوکراین و لغو تحریم‌های غربی بود. از سوی دیگر، غرب نیز با هدف کاهش وابستگی به انرژی روسیه و تضعیف اقتصاد این کشور و فشار بر آن، به دنبال یافتن منابع جایگزین انرژی و اعمال فشار بیشتر بر مسکو بود. در این میان، کشورهایی مانند مولداوی و اسلواکی که به شدت به گاز روسیه از طریق اوکراین وابسته بودند، قربانیان بزرگ این تنش شده‌اند.
مولداوی و اسلواکی هر دو کشورهای کوچکی هستند که از نظر تاریخی و جغرافیایی با روسیه و اوکراین پیوندهای نزدیکی دارند. وابستگی شدید این دو کشور به گاز روسیه از طریق اوکراین، آنها را در برابر شوک‌های ناشی از قطع جریان گاز بسیار آسیب‌پذیر کرده است.
مولداوی، یکی از کوچک‌ترین و ضعیف‌ترین اقتصادهای اروپا، بیش از ۹۰ درصد از گاز مورد نیاز خود را از روسیه تأمین می‌کند. قطع جریان گاز از طریق اوکراین، این کشور را با بحران انرژی بی‌سابقه‌ای مواجه خواهد کرد. در ادامه آن، مولداوی به نظرمجبور خواهد بود برای تأمین انرژی مورد نیاز خود به واردات گاز مایع (LNG) از بازارهای بین‌المللی روی آورد که هزینه‌های بسیار بالاتری دارد. این افزایش هزینه‌ها به معنای افزایش قیمت انرژی برای شهروندان و کسب‌وکارهای مولداوی است که منجر به افزایش نارضایتی‌های عمومی و فشارهای سیاسی بر دولت می‌شود. علاوه بر این، زیرساخت‌های ضعیف این کشور برای ذخیره و انتقال گاز مایع، اجرای این طرح احتمالی را دشوارتر کرده است. بنابراین مولداوی با بحران بسیار جدی و مهمی روبه‌رو است که تبعات سنگینی برای این کشور کوچک خواهد داشت.
شرایط اسلواکی نیز شباهت زیادی به مولداوی دارد و این کشور نیز وابستگی زیادی به گاز وارداتی از اوکراین دارد. قطع جریان گاز، نه تنها منجر به افزایش قیمت انرژی در اسلواکی خواهد شد، بلکه درآمد این کشور از ترانزیت گاز را نیز به شدت کاهش می‌دهد، که می تواند تبعات عمیقی بر اقتصاد و زندگی مردم این کشور بگذارد.
قطع انتقال گاز روسیه به اروپا، بخشی از سیاست‌های گسترده‌تر غرب برای تضعیف جایگاه روسیه در بازار انرژی جهانی است. با این حال، این سیاست‌ها بیش از آن‌که به روسیه آسیب بزند، به کشورهای اروپایی، به‌ویژه مولداوی و اسلواکی، زیان وارد کرده است. ایالات متحده که یکی از اصلی‌ترین حامیان این سیاست‌ها است، از این فرصت برای افزایش صادرات LNG خود به اروپا استفاده کرده و بازارهای انرژی اروپایی را به شدت به گاز مایع آمریکا وابسته کرده است. این وضعیت، منافع اقتصادی قابل توجهی برای آمریکا به همراه داشته است. افزایش صادرات LNG آمریکا به اروپا، سود سرشاری را نصیب شرکت‌های انرژی آمریکایی کرده و به تقویت اقتصاد این کشور کمک کرده است. این وابستگی نه تنها هزینه‌های اقتصادی سنگینی برای کشورهای اروپایی به همراه داشته، بلکه آنها را از نظر استراتژیک نیز آسیب‌پذیرتر کرده است. وابستگی به گاز مایع آمریکا، استقلال انرژی اروپا را تضعیف کرده و این قاره را در برابر فشارهای سیاسی واشنگتن آسیب‌پذیرتر کرده است.
قطع انتقال گاز روسیه از طریق اوکراین و پیامدهای آن برای مولداوی و اسلواکی، نمونه‌ای از چالش‌های بزرگ‌تری است که اتحادیه اروپا با آن مواجه است. این اتحادیه که به دنبال استقلال از انرژی روسیه است، باید به این نکته توجه کند که سیاست‌های فعلی، بیش از آن‌که منافع بلندمدت اروپا را تأمین کند، در راستای منافع ایالات متحده قرار دارد. ایالات متحده با تضعیف روابط انرژی اروپا و روسیه، نه تنها بازارهای خود را گسترش داده، بلکه اروپا را به بازیچه‌ای در سیاست‌های بلند مدت خود تبدیل کرده است. این وضعیت نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا باید به دنبال استراتژی‌های جدیدی برای کاهش وابستگی به گاز مایع آمریکا و تقویت استقلال انرژی خود باشد. در واقع اروپا باید به فکر تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود و کاهش وابستگی به آمریکا باشد تا بتواند در آینده‌ی نظام بین الملل هم‌چنان نقش اثرگذاری داشته باشد، وگرنه باید گفت که اروپا در حرکت به سمت زوال و تضغیف قرار دارد.
امین مهدوی
