حق‌آبه هیرمند؛ طالبان به دنبال درگیری با ایران است؟
هیرمند یا هلمند، رودی است که از ولایت هلمند افغانستان روان شده و به دریاچهٔ هامون که دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و ایران است می‌ریزد. رود بزرگ هیرمند از رودهای پرآب افغانستان و آسیا به‌شمار می‌رود که سالانه میلیاردها متر مکعب آب در آن جریان می‌یابد و طول آن ۱۱۰۰ کیلومتر است.
مرور اختلافات دو سده‌ای بر سر آب
سهم ایران از رود پر آب هیرمند به ماجرای درخواست حقوقی کشورمان از افغانستان اشاره دارد که باید در منطقه سیستان این سهم آب جاری شود، این رود در گذشته در هر دو کشور افغانستان و ایران جاری بوده‌است و از سال ۱۸۵۷ میلادی که هرات با دسیسه انگلستان به موجب معاهده پاریس از ایران جدا شد، مرتب مورد اختلاف ایران با افغانستان بود تا اینکه پس از عهدنامه صلح ایران و انگلیس در سال های ۱۸۵۷ تا ۱۸۷۲ میلادی، در سوم اسفند ۱۳۱۵ شمسی، ایران و افغانستان با امضای توافقنامه موقتی قرار گذاشتند هر مقدار آبی که به بند کمال خان برسد، به صورت مساوی میان دو کشور تقسیم شود.
اما علیرغم اینکه مجلس ایران این توافق را تصویب کرد، مجلس افغانستان حاضر به تصویب آن و سرانجام در ۲۲ اسفند ۱۳۵۱ گزارش کمیسیون دلتا به امضاء طرفین رسید و مقرر شد در هر ثانیه ۲۶ مترمکعب آب (معادل ۸۵۰ میلیون مترمکعب در سال) سهم سیستان و دریاچه هامون باشد، در خرداد ماه ۱۳۵۲ هر دو مجلس قانون‌گذاری دو کشور، این توافق را تصویب کردند1.
طالبان
با روی کار آمدن حکومت طالبان و مشکلات عدیده ای که برای حکمرانی در این کشور تلنبار شده بود امید میرفت طالب پرونده های مرزی که این کشور با پاکستان یا هند و ایران داشت به سرانجام برسد. حق آبه ایران یکی از مشکلات اساسی بین دوکشور ایران وافغانستان بود که قدمت تاریخی داشت.سال گذشته با پیگیری های ایران طالبان پذیرفت حق آبه ایران را راهی دیار سیستان کند اما با مشکلات فنی که بوجود آمد عملا سهم ایران در قسمت لم یزرع گودزره سرازیر شد که با واکنش شدید ایران روبرو شد و طالبان به اشتباه خود اذعان کرد و قول مساعدت داد که در سال های بعد این مشکل تکرار نشود.