تله‌ی اوکراینی برای چین؟

تایوان مسئله‌ي مهمی در تنش های چین و غرب ایفا می‌کند. به نظر می‌رسد که غرب به دنبال پیاده کردن تله ی اوکراین برای چین نیز هست. در واقع غرب به دنبال به چالش کشیدن چین و حرکت این کشور به سمت درگیری نظامی با تایوان است تا بتواند به اهداف خود در قبال چین و مدیریت بحران در این منطقه دست یابد.

سپتامبر 16, 2024 - 17:27
تله‌ی اوکراینی برای چین؟
تله‌ی اوکراینی برای چین؟

امین مهدوی

تایوان مسئله‌ي مهمی در تنش های چین و غرب ایفا می‌کند. به نظر می‌رسد که غرب به دنبال پیاده کردن تله ی اوکراین برای چین نیز هست. در واقع غرب به دنبال به چالش کشیدن چین و حرکت این کشور به سمت درگیری نظامی با تایوان است تا بتواند به اهداف خود در قبال چین و مدیریت بحران در این منطقه دست یابد.

تحریک چین

دولت‌های غربی در تلاش هستند که مسئله‌ی تایوان را تبدیل به یک موضوع مهم و حیاتی برای چین کنند. این دولت‌ها بعد از جنگ اوکراین و درگیر کردن روسیه در آنجا در تلاش هستند که همین سناریو را با شیوه‌ای متفاوت در شرق پیاده کنند. در همین راستا فشارها را بر چین افزایش می‌دهند تا دست به اقدام نظامی در قبال تایوان بزند و در ادامه با تحریم و تجهیز تایوان، با حداقل خسارات و هزینه چین را از رقابت ابر قدرتی کنار بگذارند[1].

در یکی از مسائل چالشی بین چین و غرب، موضوع تنگه‌ي تایوان مطرح است، که اگر مهم ترین آبراهه‌ی بین المللی نباشد بی شک یکی از مهم‌ترین‌ها است. این تنگه که محل عبور نیمی از کشتی‌های تجاری دنیا است، محل بحث چین و غرب به رهبری آمریکا است. چین این  آبراهه را بخشی از دریای چین و جزئی از خاک خود می‌داند و غرب آن را یک مسیر بین المللی آبی می‌داند[2].

اما اقدام غرب فقط به اینکه آنرا یک مسیر بین المللی می‌داند، ختم نمی‌شود، آنها به دنبال تحریک چین و تایوان هستند. در همین چارچوب کشتی‌های نظامی غربی از این تنگه عبور می‌کنند. این اقدام بیشتر به دنبال فشار بر چین است تا از موضع چین واحد عقب نشینی کند و به خواسته‌های غرب تن دهد[3].

اما چین به نظر با توجه به آنچه در اوکراین گذشته است به خوبی  آموخته که نباید در زمین غرب بازی کند و به دنبال افزایش فشار به غرب از طریق روسیه است. درواقع چین یک بازی نامتقارن شبیه به آنچه که غرب با آنها انجام می‌دهد را در مقابل غرب بازی می‌کند. در این بازی یا نبرد که در چارچوب جنگ ترکیبی میگنجد، چین توانسته فعلا در مقابل آمریکا مقاومت کند و در تله‌ي آنها گیر نیوفتد. اما اینکه چین چقدر بتواند به این بازی ادامه دهد به عوامل مختلفی بستگی دارد و همینطور به رقابت بین چین و آمریکا در عرصه‌های دیگر در جغرافیای  جهان وابسته است.

اروپا چه می‌کند؟

اتحادیه اروپا علی رغم آنکه ادعا می‌کند، سیاست مستقل نسبت به ایالات متحده دارد، اما در عمل کاملا در چارچوب آمریکا بازی می‌کند. در واقع به نظر می‌رسد که منافع اروپا در گرو منافع آمریکا تعریف‌ می‌شود.

در همین راستا اروپایی‌ها نیز هم صدا و همسو با آمریکا در حال فشار بر چین هستند، در یکی از آخرین اقدامات اروپا، آلمان یک ناوچه‌ي جنگی را با همراهی کشتی پشتیبان آن از تنگه‌ی تایوان عبور داد. این اقدام آلمان با اعتراض گسترده چین روبه‌رو شد اما آلمان آن را اقدامی در چارچوب قواعد بین المللی دانست. چین این دست اقدامات را تحریک آمیز می داند و معتقد است که این دست اقدامات از سوی طرف‌های اروپایی می‌تواند به روابط بین کشورهای اروپایی و چین آسیب بزند. چین به طور خاص به آلمان هشدار داده است که تکرار این دست اقدامات می‌تواند منجر به از بین رفتن اعتماد طرفین و در کنار آن کاهش سطح همکاری‌ها شود که برای طرفین ضررهایی خواهد داشت.

اقدامات اروپا بنظر بیش از آنکه به نفع اروپا باشد در راستای منافع آمریکا است. اتحادیه اروپا همانطور که در جنگ اوکراین در راستای تلاش‌های آمریکا قدم برداشت و به جای آنکه به آورده‌ي خاصی رسیده  باشد بیشتر هزینه‌داده است. به ویژه هزینه‌های اجتماعی و سیاسی فراوانی برای بازی در زمین آمریکا پرداخت کرده است. اکنون اتحادیه اروپا بازهم هزینه‌های آمریکا را پرداخت می‌کند و برای جلب رضایت آنها بنظر حاضر است که بهای رقابت با چین را هم بپردازد. شاید اروپا از این مسئله ترس دارد که عدم حمایت لجستیک و نظامی آمریکا می تواند به امنیت این اتحادیه آسیب جدی بزند و برای همین حاضر است که بهای آن را حتی اگر هزینه‌های سنگین باشد پرداخت کند. در واقع اروپا به عنوان یک بازوی اجرایی مهم برای آمریکا در رقابت با چین تعریف می‌شود و آمریکا توانسته است با افزایش فشار چند جانبه به چین، این کشور را به چالش بکشاند. باید دید که آمریکا و چین تا کجا این بازی را ادامه می‌دهند و کدام برنده می‌شود.


[1] reuters.com

[2] euronews.com

[3] apnews.com