کدام موشک مصر؟!

روزنامه واشنگتن پست با انتشار «سندی» درز یافته، نوشته است عبدالفتاح سیسی رئیس جمهور مصر تصمیم به تولید 40 هزار موشک و همچنین گلوله‌های خمپاره و مهمات جنگی دیگر برای ارسال «مخفیانه»آن‌ها به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین گرفته است.

به فرض اصالت سند درز یافته، این پرسش کنونی مطرح می‌شود که مصر کدام موشک‌ها را می‌خواهد برای روسیه بفرستد؟ اساسا موشک‌های پیشرفته‌ای دارد که به روسیه بفروشد؟ مصر در دهه 60 در زمان عبدالناصر برنامه موشکی را ابتدا با کمک برخی دانشمندان آلمانی شروع کرد، اما توفیقی به دست نیاورد و پروژه بعدا به دلایلی متوقف شد تا این که در دهه 80 با کمک عراق، آرژانتین و مهندسی معکوس برخی موشک‌های شوروی با مشارکت کره شمالی موشک‌های کوتاه بردی ساخته و می‌سازد.

به هر حال، مصر برنامه موشکی دارد، اما به شکل درخور توجهی پیشرفته نیست و اساسا خود از وارد کنندگان اصلی موشک‌های پیشرفته از جمله از شوروی و سپس روسیه بوده و هست. در کنار آن نیز اسرائیل و آمریکا به دلیل موقعیت حساس مصر اجازه توسعه برنامه موشکی آن را نمی‌دهند.

در همان دهه 80 هم که محمد عبدالحلیم ابوغزاله وزیر دفاع وقت مصر در صرافت احیای برنامه موشکی مصر و توسعه آن بود، در نهایت حسنی مبارک تحت فشار آمریکا او را در سال 1989 برکنار کرد.جدا از آن هم اساسا ارتش مصر آن قدر غرق سیاست و قدرت شده است که دیگر وقت و توانی برای توسعه بومی توانمندی‌های خود ندارد،اما با این حال، بعید هم نیست که توافقی میان قاهره و مسکو برای تولید همین موشک‌های کوتاه برد برای ارسال آن به روسیه وجود داشته باشد. در این صورت این پرسش مطرح می شود که آیا انبار تسلیحات و مهمات روسیه رو به اتمام است که نیازمند موشک‌های مصر با آن اوصاف شده است؟

اگر چنین نباشد یک احتمال می‌ماند و آن هم این که روسیه با علم به حساسیت غرب و آمریکا راجع به کمک‌های تسلیحاتی دیگر کشورها به آن در جریان جنگ اوکراین به نوعی در تلاشی هدفمند برای بحران‌سازی در روابط آمریکا با دیگر کشورها از جمله مصر با  هدف گسترش تنش‌ها و تشتت تمرکز آمریکا و غرب بر جنگ اوکراین است.هر چند در یک دهه اخیر روابطش نیز با روسیه گسترش یافته است و خریدهای نظامی درخور توجهی از آن انجام داد و 13 میلیون تن گندم مورد نیاز خود را از روسیه وارد می‌کند،اما مصر همچنان از متحدان آمریکا در منطقه بوده و از حدود چهار دهه قبل سالانه یک میلیارد دلار کمک نظامی از این کشور دریافت می‌کند. از این رو، حالا که سند یاد شده لو رفته، بعید است مصر چنین خطری بکند و سلاحی برای روسیه بفرستد.

اساسا با توجه به وضعیت اقتصادی بسیار شکننده مصر و شدت گرفتن اعتراضات، چنین اقدامی مصر را در معرض تحریم‌های آمریکا قرار می‌دهد و این وضعیت می‌تواند به حکمرانی سیسی پایان دهد.

صابر گل عنبری