کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در رژیم صهیونیستی
کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در رژیم صهیونیستی
ائتلاف راست افراطی به رهبری نتانیاهو از زمانی که روی کار آمد پیشنهاداتی در حوزه اصلاحات قضایی داد که به کابینه قدرت بیشتری برای انتخاب قضات می‌دهد و قدرت دیوان عالی را برای لغو قوانین محدود می‌کند، این مسئله علاوه بر اعتراضات قشرهای مختلف موجب نگرانی سرمایه گذاران فعلی و آینده در سرزمین های اشغالی شده است. تا جایی که بسیاری از آن‌ها سرمایه‌گذاری‌های خود را در رژیم اشغالی کاهش داده و یا لغو کرده‌اند. پیش از این نیز بی‌ثباتی سیاسی در رژیم اشغالگر سبب تردیدهایی برای سرمایه‌گذاران شده بود اما با این اتفاق شاهد کاهش چشمگیر سرمایه‌گذاری خارجی در رژیم اسرائیل بوده‌ایم.
با مطرح شدن اولیه اصلاحات قضایی، چندین شرکت فناوری پیشرفته مانند شرکت امنیت سایبری آمریکایی - اسرائیلی (ویز) اعلام کردند که در صورت اجرا شدن تغییرات پیشنهادی (اصلاحات قضایی)، سرمایه خود را از سرزمین‌های اشغالی فلسطین خارج و از ورود سرمایه‌گذاری به آن جلوگیری می‌کنند. [1]
یک منبع ارشد در وزارت دارایی اسرائیل، روز چهارشنبه ۶ سپتامبر، کاهش ۶۰ درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در رژیم صهیونیستی را اعلام کرد و دلیل آن را ترس ناشی از طرح دولت دربارۀ اصلاحات قضایی دانست.
بر پایۀ داده‌های اولیه گردآوری‌شده از سوی وزارت دارایی اسرائیل در سال ۲۰۲۳، کاهش قابل توجهی در حجم سرمایه گذاری خارجی مشاهده شد. سرمایه‌گذاری‌ها به حدود ۶.۲ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با میانگین هر سه‌ماهۀ سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲ نزدیک به ۶۰ %کاهش داشته است. [2]
به گفته این وزارتخانه، این کاهش هم در تعداد معاملات و هم در تعداد سرمایه گذاران مشهود است که هر دو نسبت به سال های گذشته یک سوم کاهش داشته اند.
همچنین با اتکا بر داده های ادارۀ مرکزی آمار، مجموع سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی در رژیم صهیونیستی در سه‌ماهۀ نخست سال ۲۰۲۳ به حدود ۴ میلیارد و ۷۶۰ میلیون دلار رسیده است که در مقایسه با میانگین سه‌ماهۀ سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲ حدود ۳۴ % کاهش داشته است.
این گزارش همچنین به میانگین ارزش تراکنش‌های خروج در سه ماهه اول سال 2023 اشاره می‌کند و بیان می‌کند که «حدود 80 درصد کاهش یافته است» و از حدود 307 میلیون دلار برای خروج در سال‌های 2020-2022 به حدود 56 میلیون دلار برای خروج در سه ماهه اول سال 2023 رسیده است.[3]
حجم بزرگترین سرمایه‌گذاران جهان یعنی آمریکا و چین نیز در رژیم اشغالگر در سال گذشته ۲۱ % و ۴۸ % کاهش داشته است، در حالی که سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصادهای سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی نیز طی سال ۲۰۲۲ ۲۶ % کاهش داشته است.[4]
اما باید گفت کاهش سرمایه‌گذاری در فناوری پیشرفته اسرائیل، تنها نتیجه کاهش سرمایه‌گذاران آمریکایی و اروپایی نبود. بلکه براساس مطالعه انجام شده به‌وسیله شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری هارل هرتز (Harel-Hertz)، سرمایه‌گذاری ژاپن در اسرائیل نیز به طور چشمگیری کاهش یافته است. [5]سرمایه گذاری ژاپنی ها در اسرائیل در نیمه اول سال 2023 20 درصد کاهش یافت.[6]
بر اساس گزارش مرکز تحقیقات «ای وی سی» و «لومی‌تک»، شرکت‌های فناوری پیشرفته رژیم اسرائیل در سه ماهه اول سال میلادی، یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کردند که ۷۰ درصد کمتر از سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ (پنج میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار) است و پایین‌ترین میزان جمع‌آوری سرمایه در چهار سال گذشته را ثبت کرد.
این منبع اضافه کرد: نگرانی‌ها در بخش فناوری اسراییل نیز به دلیل ورشکستگی بانک «سیلیکون ولی» رو به افزایش است به طوری که «جون مدود» مدیر عامل شرکت سرمایه‌گذاری «اور کراود» آن را بانک پناهگاه استارت‌آپ‌های اسرائیلی توصیف می کند و مجموعه‌ای متشکل از هفت هزار شرکت است که برخی از آن‌ها حداقل یک میلیارد دلار ارزش دارند و برخی از شرکت‌های کوچک آن دارای بیش از ۵۰ کارمند هستند. [7]
در نتیجه کاهش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، ارزش شیکل (واحد پول رژیم اسرائیل) در برابر دلار به پایین‌ترین سطح خود در سه سال اخیر سقوط کرده است. [8]
برخی تحلیلگران معتقدند که کاهش سرمایه‌گذاری‌ها به دلیل جنگ در اوکراین و افزایش قیمت مواد خام و همچنین تأثیر مداوم بیماری همه‌گیر کرونا و فروپاشی زنجیره تأمین و حمل‌ونقل است که بر احساسات منفی صنعت و در بازارهای مالی کشورهای غربی و حتی ژاپن تاثیرگذار بوده است. اما آنچه که ما شاهد آن هستیم این است که رژیم صهیونیستی به دلیل ناکارآمدی و عدم ثبات سیاسی و همچنین آشفتگی اصلاحات قضایی با کاهش رشد اقتصادی و سرمایه گذاری روبرو شده است. چالش‌هایی که تا قبل از این با آن روبرو نبوده است. رژیم صهیونیستی متحدان اروپایی خود را یک به یک از دست می‌دهد و برای آمریکا نیز علارغم ادامه کمک‌هایش به این رژیم، دیگر مثل قبل اولویت ندارد.
3. https://www.irna.ir/news/85072977
2. https://arabi21.com/story/1535773
3. https://www.calcalistech.com/ctechnews/article/r1ramkla3
2. https://arabi21.com/story/1535773
4. https://www.cyberbannews.com/kahsh-50-drsdy-srmayhgdhary-zhapn-dr-fnawry-asrayyl-dr-sal-2022
6. https://www.calcalistech.com/ctechnews/article/r1ramkla3
3. https://www.irna.ir/news/85072977
3. https://www.irna.ir/news/85072977
