چشم انداز صلح اوکراین با رئیس جمهور جدید آمریکا
در چنین شرایطی و با توجه به طرح صلح جدیدی که از جانب ایالات متحده مطرح شده است ولودیمیر زلنسکی نیز از مواضع قبلی خود عقب نشینی کرده چرا که رئیس‌جمهور اوکراین چند روز قبل برای اولین بار اعلام کرد که آماده است به منظور پایان دادن به جنگ، بخشی از سرزمین های اوکراین را به روسیه واگذار کند.
بیشتر از دو سال است که از شروع جنگ در اوکراین می گذرد و طی این مدت چندین تلاش صلح برای حل مناقشه میان روسیه و اوکراین با شکست مواجه شده است اما بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پیروزی دونالد ترامپ به نظر می رسد تغییراتی در راه است چرا که ترامپ روشن کرده است که به عنوان رئیس جمهور آمریکا خواهان توقف فوری این جنگ است. ترامپ در سخنرانی های انتخاباتی خود بارها تاکید داشت که در صورت پیروزی در این انتخابات جنگ اوکراین را طی ۲۴ ساعت تمام خواهد کرد.
در این خصوص هفته نامه اکونومیست در تازه ترین سرمقاله خود تحلیل می‌کند که روسیه و اوکراین احتمالا به زودی برای آتش بس توافق خواهند کرد و این احتمال وجود دارد که ترامپ توافقی را بر اوکراین تحمیل کند. دونالد ترامپ همچنین با انتصاب کیث کلاگ به عنوان فرستاده ویژه برای اوکراین، طرحی خاص و از پیش اعلام شده برای پیچیده ترین مسئله سیاست خارجی خود انتخاب کرده است.
کلاگ، مشاور پیشین امنیت ملی ترامپ که اکنون ۸۰ سال دارد، طرح صلح خود را به تفصیل شرح داده است. در ماه آوریل، او برای مؤسسه «اول آمریکا» نوشت که این جنگ «بحرانی قابل اجتناب بوده که به دلیل بی کفایتی سیاسی دولت بایدن، آمریکا را درگیر جنگی بی پایان کرده است».
بر اساس این طرح صلح، آتش بس در خطوط مقدم برقرار و یک منطقه نظامی زدایی شده ایجاد می‌شود. روسیه برای موافقت با این موضوع، تخفیف محدود تحریم ها را دریافت می‌کند و تنها زمانی که توافق صلحی که مورد پسند اوکراین است، امضا شود، تخفیف کامل خواهد داشت. منابع مالی حاصل از وضع مالیات بر صادرات انرژی روسیه نیز هزینه بازسازی اوکراین را تامین خواهد کرد.
همچنین از اوکراین خواسته نمی‌شود که از بازپس‌گیری سرزمین های اشغالی دست بکشد، اما موافقت می کند که آن را تنها از طریق دیپلماسی دنبال کند. این کشور می‌پذیرد که «این مستلزم یک پیشرفت دیپلماتیک در آینده خواهد بود که احتمالاً قبل از ترک پوتین از قدرت رخ نخواهد داد.»
در چنین شرایطی و با توجه به طرح صلح جدیدی که از جانب ایالات متحده مطرح شده است ولودیمیر زلنسکی نیز از مواضع قبلی خود عقب نشینی کرده چرا که رئیس‌جمهور اوکراین چند روز قبل برای اولین بار اعلام کرد که آماده است به منظور پایان دادن به جنگ، بخشی از سرزمین های اوکراین را به روسیه واگذار کند.
رئیس‌جمهور اوکراین گفت که کشورش ممکن است برای مدتی موقت برخی از اراضی خود را واگذار کند، در ازای اینکه سرزمین هایی که هنوز تحت کنترل اوکراین است، تحت پوشش «چتر ناتو» قرار گیرد.
او افزود که پس از توافق بر سر آتش‌بس، کی یف می‌تواند به طور دیپلماتیک در مورد بازگشت اراضی شرقی که هم اکنون تحت کنترل روسیه است، مذاکره کند.
زلنسکی در حالی هم سو با طرح صلح ترامپ این اظهارات را مطرح ساخته است که مواضع روسیه به گونه ی دیگری است. در این خصوص دیمیتری پسکوف، سخنگوی دبیر مطبوعاتی رئیس‌جمهور روسیه در مصاحبه‌ای، اعلام کرد: در زمان حاضر هیچ زمینه ای برای آغاز مذاکرات صلح بین روسیه و اوکراین وجود ندارد.
وی دراین باره گفت: «فعلاً نمی‌توان درباره امکان مذاکرات صلح صحبت کرد و هیچ زمینه ای برای این کار وجود ندارد.»
بهره کلام
از زمانی که آتش جنگ در اوکراین زبانه کشیده است کشورهای مختلف سعی بر آن داشتند تا میانجی صلح اوکراین و روسیه شوند اما تلاش های صلح برای حل مناقشه روسیه و اوکراین تاکنون شکست خورده است. با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری اما به نظر می رسد تغییراتی در راه است چرا که ترامپ روشن کرده است که به عنوان رئیس جمهور آمریکا خواهان توقف فوری این جنگ است و طرح صلحی نیز از جانب نماینده او ارائه شده است. در چنین شرایطی ولادیمیر پوتین می‌گوید روسیه ممکن است خطوط مقدم را متوقف کند؛ در این حالت 70 تا 80 درصد از چهار منطقه اوکراین را که ضمیمه خود کرده است اشغال می‌کند. ولی او می‌خواهد غرب تحریم ها را نیز لغو کند؛ اوکراین نیز باید عضویت در ناتو را کنار بگذارد؛ غیرنظامی و رسما بی‌طرف باشد، رهبرانش را کنار بگذارد و از حقوق روسی زبانان حمایت کند. اگر ترامپ از این شرایط حمایت کند، پوتین به بیشتر اهداف جنگی خود خواهد رسید و اوکراین شکستی فاجعه بار را متحمل می‌شود.
مرضیه شریفی
