پیروزی دیپلماتیک با تفوق در میدان

دولت سوریه پس از 12 سال با آرای قاطع به اتحادیه عرب بازگشت ؛ این رخداد فراتر از حضور مجدد یک دولت در یک کنفدراسیون بین المللی بوده و به عبارتی نماد شکست سیاست های غرب و متحدان عربی این بلوک در برابر محور ایرانی ارزیابی می شود.

در این زمینه ذکر چند نکته لازم است:

1- دولت فعلی سوریه ، هیچ تلاشی برای بازگشت به اتحادیه عرب انجام نداد و برعکس کشورهای عربی به لحاظ جایگاهی که سوریه در دنیای عرب داشت و روشن شدن این واقعیت که حاکمیت اسد تثبیت شده است ، ناچار شدند عضویت مجدد آن را طلب کنند .

2- رئیس جمهور وقت ایران در سال ۲۰۱۲ شخصا برای جلوگیری از اخراج دولت سوریه از اتحادیه عرب به سعودی سفر کرد، اما ملک عبدا... پادشاه وقت عربستان که با عطف به تحولات میدانی سقوط اسد را نزدیک می دید ، حاضر به اجابت این درخواست نشد .در آن دوران، جمهوری اسلامی ایران نیز در جهان عرب به علت حمایت از سوریه در نوعی انزوا قرار داشت، اما پیام بازگشت متحد راهبردی ایران به اتحادیه عرب یعنی اقتدار و منطق محور مقاومت در معادلات منطقه غرب آسیا تثبیت شده است.

3- دولت سوریه در طول ۴۴ سال گذشته همواره به نوعی تریبون ایران در جهان عرب و سازمان ملل بوده است و به طور جدی حامی مواضع جمهوری اسلامی ؛  به جز رای مثبت در بیانیه اعتراضی اتحادیه عرب به نپذیرفتن قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران در سال ۶۶، نگارنده موضع منفی دیپلماتیک از دمشق نسبت به تهران به خاطر ندارد .

4- بازگشت دولت اسد به اتحادیه عرب ، به معنای پذیرش نقش و جایگاه جمهوری عربی سوریه در منطقه و تضعیف موضع رژیم صهیونیستی ، آمریکا ، قطر ، سعودی و ترکیه در معادلات منطقه ای است.جملاتی از قبیل Assad must go (اسد باید برود) بارها از زبان اوباما ، جان کری و سران اتحادیه اروپا بیان شد، لکن درنهایت متحد جمهوری اسلامی ایران در قدرت باقی ماند و مهم تر از آن این که امروز توسط مجامع بین المللی پذیرفته می شود .

5- تثبیت دولت های عراق و سوریه در معادلات منطقه ای و تفوق آن ها بر تروریسم تکفیری و فشارهای بین المللی ، آثار ژئوپلیتیک ، ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک بر جهان خواهد داشت .البته که مهم ترین آن ، دسترسی ایران به آب های مدیترانه و ایجاد راهگذر تهران ، بغداد ، دمشق و بیروت است که اگر به نقشه راه چین متصل شود ، فواید اقتصادی دراز مدت و فراوانی برای کشورهای یاد شده خواهد داشت و موجب اتصال مشرق زمین به مغرب زمین می شود.

6- تضعیف نظام تک قطبی در جهان ، اثر دیگر تثبیت جمهوری عربی سوریه به رهبری بشار اسد است.در سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ نشست هایی با عنوان دوستان سوریه و ژنو ۱ و ۲ تشکیل شد که حدود ۷۰ کشور (مخالف محور مقاومت و حکومت بشار اسد ) به رهبری آمریکا در آن شرکت کردند و ناظران سیاسی بعید می دانستند با این حجم از انسجام سیاسی در عرصه بین الملل علیه دولت اسد و سیاست های راهبردی ایران و روسیه ، جمهوری عربی سوریه پابرجا بماند اما مقاومت حزب ا... و نیروی قدس سپاه و داوطلبان افغانستانی ، پاکستانی و عراقی ، به همراه وتوی مسکو در شورای امنیت سازمان ملل تا سال ۲۰۱۵ ، مانع از سقوط حاکم دمشق شد و از سپتامبر ۲۰۱۵ با ورود نیروهای هوایی روسیه به جنگ ، معادلات میدانی کاملا به سود نظام قانونی حاکم تغییر کرد .در واقع عامل اصلی که امروز باعث پیروزی دیپلماتیک اسد شد ، تفوق او در میدان بود و اگر در معادلات میدانی، تروریست های وابسته به قطر ، ترکیه ، امارات و سعودی برتری داشتند ، امروز شاهد چنین عقب نشینی آشکاری توسط آنان نبودیم‌.

علیرضا تقوی نیا