پشتوانه‌ی مردمی؛ مهمترین منبع قدرت انصارالله

حکیمه زعیم باشی

از زمان آغاز حملات موشکی و پهپادی گروه انصارالله یمن به کشتی های تجاری در اعتراض به حمله نظامی اسرائیل به غزه، تجارت دریایی در دریای سرخ به شدت کاهش یافته است. از 19 نوامبر، حداقل 30 حمله به کشتی ها در دریای سرخ صورت گرفته است که 13 مورد آن حملات مستقیم هواپیماهای بدون سرنشین یا موشکی بوده است. به گفته رسانه‌های غربی حملات آمریکا و انگلیس به مواضع نظامی انصارالله که از 20 دی ماه آغاز شد، زرادخانه یمنی‌ها را نابود کرده است، اما تاکنون حملات آن‌ها متوقف نشده و حتی کاهش نیافته است. در واقع حملات آمریکا و انگلیس به یمن، در بحبوحه موج خشم نسبت به تلفات بالای غیرنظامیان در غزه، اعتبار انصارالله را در داخل یمن و منطقه افزایش داده است.

در بعد اقتصادی نیز، حملات انصارالله اقتصاد جهانی را شوکه کرده است تا جایی که شرکت های کشتیرانی در حال تغییر مسیر کشتی های کانتینری خود و اجتناب از ورود به دریای سرخ هستند. یک مقام ارشد سازمان ملل ماه گذشته هشدار داد که در دو ماه گذشته، تجارت دریایی از طریق کانال سوئز مصر، آبراهی که دریای مدیترانه را به دریای سرخ متصل می کند، 42 درصد کاهش یافته است.[1]

قدرتمندترين نیروی سیاسی يمن و تاثیرگذارترین در منطقه

بنابراین دیگر برای همه آشکار است که انصارالله یک قدرت تاثیرگذار در جنگ حماس- اسرائیل بوده است. مهمترين منبع قدرت انصارالله؛ پذيرش عمومی مردم يمن است، با این پشتوانه انصارالله ابتدا توانست به قدرتمندترين نیروی سیاسی يمن تبديل شود و اکنون به یک قدرت تاثیرگذار منطقه ای تبدیل شده است که علارغم تهدیدات آمریکا و انگلیس و سایر کشورهای اروپایی از مواضع خود در حمایت از فلسطینیان کوتاه نیامده است.

در سالهای اخیر، برخی تحلیلگران به دلايل سیاسی تلاش کردند با ترويج يک ديدگاه غیرواقع بینانه، انصارالله را يک گروه شبه نظامی کوچک و فاقد پشتوانه و جايگاه مردمی و اجتماعی معرفی کنند؛ در حالی که يکی از مؤثرترين عوامل موفقیت‌ها و پیروزی‌های انصارالله، محبوبیت و جايگاه والای اين جنبش در بین مردم يمن است و اساساً اين مؤلفه از عناصر اصلی و تعیین کننده در بقا و دوام انصارالله در اين مدت و ايفای نقش تعیین کننده توسط اين جنبش در تحولات يمن بوده است.

انصارالله همواره در شعارهای خود بیان داشته که اين جنبش به دنبال کسب قدرت و تسلط بر حاکمیت یمن نبوده، بلکه تلاش می‌کند در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و غیره مطالبات مردم يمن را پیگیری کند و همین عامل نیز اعتماد و علاقه مردم يمن به دنبال داشته است.

يکی از ويژگیهای برجسته‌ی جنبش انصارالله، محدود نماندن اين جنبش در چارچوب‌های تنگ تفکر قومی- قبیله‌ای است. انصارالله هیچگاه به دنبال ايجاد شقاق در جامعه يمن نبوده و با اقدامات طايفه گرايانه و قبیله ای، مردم را طبقه بندی نکرده، بلکه همواره در شعارهای خود، وحدت گرايی، فراگیری و شمولیت آرمانها و اهدافش را مد نظر داشته است.

ویژگی مهم دیگر انصارالله که سبب محبوبیت و خوشنامی مردمی این جنبش شده است، صداقت انصارالله در مشی سیاسی خود و بهره گیری از روش‌های مسالمت آمیز در پیگیری و تحقق مطالبات مردم يمن بوده است.[2]

رسالت و آرمان انصارالله در ضدیت با رژیم صهیونیستی و غرب

انصارالله هیچ‌گاه در تبیین رسالت، اهداف و آرمان‌های خود در سطح ملی محدود نمانده، بلکه اين جنبش همواره توانسته میان مسائل داخلی يمن با دنیای عربی و اسلامی ارتباطی موفق برقرار نمايد. این جنبش به مثابه ی يک جنبش اسلامی، از معدود جنبش‌های عربی و يمنی است که همواره و قبل از طوفان الاقصی نیز ضمن محکومیت تجاوزات اسرائیلی‌ها، هیچگاه موضع حمايت و جانبداری از ملت فلسطین را از دست نداده است. عبدالملک الحوثی، رهبر انصارالله يمن، پايه و اساس حل مسائل يمن را در گرو حل مسئله فلسطین دانسته است.کمتر سخنرانی‌ای از او را میتوان يافت که در کنار تأکید بر حقوق حقه يمنی‌ها، از تضییع حقوق ملت فلسطین توسط صهیونیست ها سخن نگفته باشد.[3]

آن‌ها سیاست راهبردی خود را در منطقة خاورمیانه در طرفداری از هسته‌ها و جنبش‌های مقاومت در منطقه و ضديت با رژيم صهیونیستی و آمريکا قرار داده‌اند. و در عمل نیز اين جنبش نقشی بی‌بديل در تغییرنگرش‌ها، باورها و انگاره‌های ارزشی جامعه يمن نسبت به آمريکا، صهیونیسم داشته است. از بنیادی‌ترين اصول انديشه سیاسی حسین الحوثی، اعلان مخالفت با آمريکا و ‌سیاست‌های ظالمانه آن در منطقه خاورمیانه و يمن بوده است. اين نگرش همواره و بعد از او نیز سرلوحه برنامه‌های انصارالله بوده است.

با این تفاسیر بنظر می‌رسد که اقدامات انصارالله یمن در قبال کشتی‌ها و اهداف آمریکایی و انگلیسی در دریای سرخ آن هم برای حمایت از آرمان فلسطین ادامه داشته باشد و این جنبش به هیچ وجه از مواضع خود در قبال جنگ حماس-اسرائیل کوتاه نمی‌آید. مسئله‌ای که آمریکایی ها به خوبی آن را درک کرده اند. این را می‌توان به خوبی در اظهارات اخیر یکی از فرماندهان نیروی دریایی آمریکا، دریادار «برد کوپر»مشاهده کرد. او  گفته است: «مقابله با یمنی ها در دریای سرخ بزرگترین نبرد دریایی است که آمریکا از زمان جنگ جهانی دوم با آن مواجه بوده است. فکر می‌کنم برای پیدا کردن مشابه این جنگ ما باید به جنگ دوم جهانی برگردیم، زمانی که کشتی‌ها درگیر نبرد بودند».[4]

1.        https://foreignpolicy.com/2024/02/08/yemen-houthi-iran-weapons-intelligence-report/

2.        مسعود اخوان کاظمی و حامد شاهملکی/ مؤلفه‌های مقاومت در فرهنگ سیاسی جنبش انصارالله یمن/ مطالعات سیاسی جهان اسلام.

3.        احمد دغشی /تبارشناسی حوثی‌ها /دوهفته نامه پگاه حوزه.

4.        https://www.isna.ir/news/1402113021308