مردِ مرموز درگیری‌های سودان

آوریل 21, 2023 - 13:02
مردِ مرموز درگیری‌های سودان

پایگاه خبری میدل ایست مانیتور در گزارشی می نویسد: «جاه‌طلبی‌های ژنرال «حمیدتی» یا وی را به قدرت می‌رساند یا او را روانه زندان خواهد کرد.

به گزارش مشرق، پایگاه خبری «میدل ایست مانیتور» در گزارشی با اشاره به درگیری‌های جاری در سودان، به طور خاص به مرد مرموز این درگیری‌ها یعنی ژنرال «حمیدتی»(محمد حمدان دقلو)، فرمانده نیروهای موسوم به واکنش سریع پرداخته و ضمن مرور عقبه و گذشته تاریخی وی، به طور خاص سعی کرده تحرکات اخیر او در چهارچوب درگیری‌های جاری در سودان با هدف قبضه کامل قدرت در این کشور را مرور و بررسی کند.

پایگاه خبری میدل ایست مانیتور در گزارش خود می‌نویسد: «مدتی پس از برکناری "عمر البشیر" رئیس جمهور سابق سودان از قدرت، ژنرال "محمد حمدان دقلو"(معروف به حمیدتی)، در قامت یکی از قدرتمندترین چهره‌های سودان وارد میدان شد. ژنرال حمیدتیِ ۴۸ ساله از موقعیت یک تاجر ساده شتر به فرماندهی نیروهای شبه نظامی موسوم به واکنش سریع در سودان ارتقا یافت و اکنون به دنبال تقابل با فرمانده ارتش سودان یعنی ژنرال "عبدالفتاح برهان" و طیف متحدان وی است.

حمیدتی تا حد زیادی به دلیل خیانت به عمر البشیر(وی در فاصله میان سال های ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۹ بر سودان حکومت کرد) و همراهی‌هایش با ژنرال عبدالفتاح برهان شناخته می‌شود. ژنرال حمیدتی پیشتر به فرمان عمر البشیر اقدام به بازداشت رهبر شورشیان منطقه دارفور یعنی "موسی هلال" کرد. به بیان ساده، حمیدتی مهره دولت البشیر برای مقابله با شورشیان منطقه دارفور بود.

از این رو، حمیدتی که بنا بر منافعش، تغییر جهت داد و از عمر البشیر رئیس سابقش روی برگرداند، با طیف متنوعی از کشورهای خارجی و همچنین جنگ سالاران، وارد اتحاد شد. نیروهای تحت فرماندهی او، بنا بر گزارش‌های فراوان، در جبهه های جنگ یمن و لیبی، حضوری موثر و فعال داشته‌اند.

به طور خاص حمیدتی مورد استقبال شماری از رهبران عرب نظیر عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر و محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد امارات متحده عربی نیز بوده است.

ژنرال حمیدتی و برخورداری از ثروتی قابل توجه

حمیدتی از طریق کنترل بر بسیاری از مناطقِ طلاخیز در دارفور، ثروت و قدرت قابل توجهی را به هم زده است. خانواده او شرکت معدنی "جنید طلا" را مدیریت می‌کنند. این شرکت در سال ۲۰۱۷ از موسی هلال، رهبر شبه‌نظامیانِ "جنجاوید" در دارفور گرفته شد.

در کشوری که صادرات طلا چیزی در حدود ۴۴ درصد از کل صاردات آن را به خود اختصاص می‌دهد، حمیدتی و تشکیلات نظامی تحت رهبری وی موسوم به نیروی واکنش سریع، استقلال مالی قابل توجهی را از ارتش سودان کسب کردند. این خودمختاری مالی، جایگاه و موقعیت حمیدتی را تحکیم کرد و به وی اجازه داد تا ده‌ها هزار جنگجوی شبه نظامی را در راستای منافع خود استخدام کند.

نیروی واکنش سریع سودان در قامت یک نیروی شبه نظامی، متهم به ارتکاب ده‌ها مورد نقض حقوق بشر در استان غربی دارفور و دیگر مناطق سودان است. این نیرو یک ارتش واقعی است که فقط از تسیلحات سنگین و نیروی هوایی برخوردار نیست.

ژنرال حمیدتی از موقعیت سابق خود که یک تاجر شتر بود به معاون رئیسِ شورای انتقالی در سودان به ریاست عبدالفتاح برهان رسید. مهمتر از همه اینکه او استقلال نیروهای واکنش سریع از ارتش سودان را نیز تحکیم کرد. در دوران عمر البشیر، نیورهای مذکور تا حد زیادی در سیطره شخص رئیس جمهور سابق سودان قرار داشتند.

از این رو، سودان مدت هاست که عملا میان دو ارتش، گرفتار شده است: نیروهای مسلح سودان به فرماندهی عبدالفتاح برهان و نیروهای واکنش سریع سودان به فرماندهی ژنرال حمیدتی. نیروهای تحت فرماندهی برهان، از امکانات گسترده‌ای برخوردارند و به طور خاص از تانک و جنگنده نیز سود می‌برند. البته که شمار سربازان تحت فرماندهی آن‌ها نیز بیشتر است. با این حال، نیروی واکنش سریع به فرماندهی ژنرال حمیدتی از تسلیحات سبک برخوردار است و خودروهای زرهی در اختیار دارد و البته که تجربه رزمی بیشتری را در نبردهای صحرایی و انجام حملات برق آسا دارد.

ارتش سودان وجود یک نیروی موازی در این کشور را به ویژه با توجه به اینکه این اواخر، پوشاندن اختلافات میان ژنرال برهان و ژنرال حمیدتی ممکن نبود، نپذیرفته است. پیشتر در قالب انعقاد توافقی در سودان، بنا بود که نیروهای واکنش سریع سودان به ارتش این کشور ملحق شوند. با این حال، تشدید اختلافات میان رهبران نظامی سودان، حمیدتی را تحریک کرد تا نیروهایش را به سمت شهر "مروه" در شمال سودان روانه کند. منطقه‌ای که سد مروه به عنوان بزرگترین سد سودان و در عین حال، یک فرودگاه غیرنظامی(که دومین فرودگاه بزرگ سودان نیز است) در آن واقع شده است. البته که یک پایگاه نظامی نیز در این منطقه قرار دارد که در آن ۵ جنگنده مصری از نوع میگ ۲۹ هم نگهداری می‌شدند.

کاملا غیرمنتظره بود که دیدیم نیروهای واکنش سریع سودان اقدام به حرکت کردن به سمت یک پایگاه نظامی در فاصله ۳۵۰ کیلومتری خارطوم، به جایِ حرکت مستقیم به سمت پایتخت این کشور کردند. با این حال، اینطور به نظر می‌رسد که ژنرال حمیدتی به دنبال آن بوده تا استفاده ارتش سودان از توان هوایی علیه نیروهای خود را کاملا به طرح و نقشه‌ای خنثی تبدیل کند.

البته که حمیدتی در این نقطه متوقف نشده است. نیروهای او علی رغمِ هشدارهای ارتش سودان، کنترل مکان‌های حساس در خارطوم پایتخت این کشور را به دست گرفته و سعی داشته‌اند تا عبدالفتاح البرهان را نیز در خانه‌اش دستگیر کنند. آن‌ها همچنین به قصر ریاست جمهوری سودان نیز حمله کرده‌اند و کنترل فرودگاه بین‌المللی این شهر را هم به دست گرفته‌اند. مسئله‌ای که عملا حرکت آن‌ها را به یک کودتایِ تمام عیار تبدیل کرده است.

با این همه، ناتوانی نیروهای تحت رهبری ژنرال حمیدتی در دستگیری عبدالفتاح البرهان و البته عدم تسخیر کامل نهادهای دولتی، تا حد زیادی اردوگاه وی را در برابر حملات هوایی آسیب‌پذیر کرده است. جاه‌طلبی‌های حمیدتی یا وی را به قدرت می‌رساند یا او را روانه زندان خواهد کرد. با این حال، اگر دو طرف اصلی جنگ و درگیری‌های جاری در سودان نتوانند بر یکدیگر غلبه کنند، کشورِ سودان عملا وارد یک جنگ داخلی فرسایشی و طولانی‌مدت خواهد شد که نه تنها نظام سیاسی این کشور را به زیر خواهد کشید بلکه کلیت سودان را نیز به سمتِ نابودی خواهد برد.»

منبع: الف