عادی سازی؛ گرفتار در گلوگاه هسته‌ای

وزیر انرژی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که اسرائیل مخالف اقدام عربستان برای توسعه برنامه هسته‌ای است. موضعی که ممکن است تیر خلاص را بر پیکر نیمه جان عادی سازی روابط خالی کند.

درحالی که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا خود را به ریاض رسانده تا با مقامات ارشد سعودی درباره روند عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی گفت وگو کند اما برایند تحولات نشان می‌دهد که مسیر دور و درازی برای تحقق این پروژه ننگین وجود دارد.

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی با هدف سیاست‌های اصلاح طلبانه و تنوع بخشی به منابع داخلی، قصد دارد برنامه هسته‌ای این کشور را توسعه دهد اما سعودی‌ها با چالش‌های جدی در این راه مواجه هستند. هر چند انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای یکی از پایه‌های اصلی توسعه و پیشرفت کشورها در زمینه‌های تولید برق، کشاورزی و پزشکی است اما غربی‌ها و رژیم صهیونیستی اجازه نمی‌دهند دیگر کشورها به این توانمندی دست یابند.رژیم صهیونیستی که قدرت گیری کشورهای عربی را تهدید جدی برای منافع خود در منطقه می‌داند، به شدت با این سیاست عربستان مخالف است. یسرائیل کاتس، وزیر انرژی رژیم صهیونیستی درباره احتمال وجود برنامه هسته‌ای غیرنظامی برای عربستان اعلام کرد که اسرائیل چنین موضوعاتی را تشویق نمی‌کند و فکر نمی‌کنم  تل‌آویو با چنین مسائلی موافقت کند.

موضع‌گیری مخالفت آمیز این مقام صهیونیستی با هسته ای شدن عربستان درحالی است که روزنامه نیویورک تایمز در این باره مدعی شد که برنامه هسته‌ای عربستان یکی از شروط ریاض برای امضای توافق عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی است؛ اما مقامات سعودی یا آمریکایی بر این موضوع   به صورت رسمی تاکید نکرده‌اند. بر اساس این گزارش، رژیم صهیونیستی هفته گذشته اعلام کرد که انتظار دارد واشنگتن درباره هر توافق آمریکا و عربستان سعودی که بر امنیت داخلی آن تاثیر می‌گذارد، با آن مشورت کند.

روزنامه «هاآرتص» هم به نقل از منابع صهیونیستی اعلام کرد که تل‌آویو دو شرط ریاض برای عادی سازی روابط یعنی «دستیابی به تسلیحات پیشرفته آمریکایی و موافقت آمریکا با برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان» را رد کرده است.نوع موضع‌گیری‌های مقامات صهیونیستی در قبال سازشکاران عرب، نشان می‌دهد که هیچ گاه این رژیم از روند عادی سازی دنبال تامین منافع مشترک عبری-عربی نبوده است و این توافقات یک جانبه به نفع تل‌آویو است و صهیونیست ها همچنان بر حفظ برتری استراتژیک خود مصمم هستند و قدرت گیری دولت های عربی را تهدیدی وجودی علیه منافعشان احساس می‌کنند.رژیم صهیونیستی به لحاظ تاریخی مخالفت شدید خود را با تقویت ظرفیت تهاجمی هر کشور عربی ابراز کرده است و این سیاست در 75 سال گذشته   بین همه دولت های صهیونیستی از چپ تا راست به طور مشترک دنبال شده است.

پیشتر مقامات تل‌آویو به رغم وعده و وعیدهای مختلف به امارات برای گام نهادن در مسیر عادی‌سازی، در نهایت پس از توافق 2019 خلف وعده کرد و با فروش جنگنده‌های اف -35 آمریکا به ابوظبی مخالفت کرد که در نهایت واشنگتن به دلیل حساسیت‌های تل‌آویو فروش این نوع تسلیحات پیشرفته را به حالت تعلیق درآورد. صهیونیست‌ها از این نگران بودند که فروش اف- 35 به امارات سبب می‌شود تا دیگر کشورهای عربی هم این رویه را در پیش بگیرند و افزایش توان نظامی اعراب، تهدیدی برای سرزمین های اشغالی به شمار می‌رود. 

این درحالی است که آمریکا سعی دارد تا پایان 2023 و پیش از شروع انتخابات مقدماتی در این کشور، روند عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل را به سرانجام برساند ولی اختلاف نظر بر سر مسائل کلیدی چالش جدی بر سر راه این پروژه است. رسانه‌های صهیونیستی هم اعلام کردند که چشم‌انداز روشنی از پیشرفت درباره عادی‌سازی روابط تل‌آویو و ریاض دیده نمی‌شود.

منبع: خراسان