دیپلماسی عصر پساآمریکا
شی جین پینگ در محل کنگره ملی خلق چین و به‌صورت رسمی از آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی که در رأس هیئت عالی‌رتبه اقتصادی و سیاسی به این کشور سفرکرده است، استقبال کرد. در این مراسم همچنین به‌افتخار رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و هیئت عالی‌رتبه همراه، ۲۱ گلوله توپ شلیک شد و هنگام ورود آیت‌الله رئیسی به ساختمان کنگره مارش خوشامد گویی توسط سه نفر از اعضای گارد احترام نواخته شد.در مراسم استقبال رسمی، پس از گرفتن عکس یادگاری رؤسای جمهور ایران و چین، اعضای هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور معرفی شدند. در ادامه پس از قرار گرفتن آیت‌الله رئیسی و شی جین پینگ در جایگاه رسمی، سرود ملی دو کشور نواخته شد و سپس رؤسای جمهور ایران و چین از یگان تشریفات حاضر در مراسم سان دیدند.
با استقرار مجدد سران دو کشور در جایگاه رسمی همچنین گارد احترام از مقابل رئیسی و شی جی پینگ رژه رفتند. بلافاصله پس از مراسم استقبال رسمی مذاکرات دوجانبه هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور برگزار شد.
به گزارش فارس، رئیسی که به دعوت رسمی رئیس‌جمهور چین در رأس هیئت عالی‌رتبه اقتصادی و سیاسی به چین سفرکرده است، روز سه‌شنبه (۲۵ بهمن) در دیدار «لی که چیانگ» نخست‌وزیر چین سند جامع مشارکت راهبردی میان جمهوری اسلامی ایران و چین را نمادی از اراده دو کشور برای توسعه روابط دانست و بر ضرورت تلاش دو کشور برای اجرای کامل آن تأکید کرد.
ئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به پیشینه همکاری‌های تاریخی و ارزشمند دو تمدن بزرگ ایران و چین و همچنین توافقات مهم دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی و تجاری، بر گسترش هر چه بیشتر روابط ایران و چین تأکید کرد.
رئیسی با مهم دانستن رویکرد چند جانبه‌گرایی به‌عنوان محور مشترک در مواضع بین‌المللی دو کشور، بر اهمیت تقویت همکاری‌های ایران و چین در سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای تأکید کرد. در این دیدار «لی که چیانگ» نخست‌وزیر چین نیز با اشاره به سابقه تاریخی روابط و وحدت نظر دو کشور در رویکرد چند جانبه‌گرایی در جهان گفت: مذاکرات سازنده‌ای میان دو کشور در جهت توسعه روابط در موضوعات مختلف در جریان است.
نخست‌وزیر چین در ادامه سند جامع مشارکت راهبردی میان دو کشور را ازجمله دستاوردهای حاصل از توافقات فی‌مابین عنوان و بر تمایل پکن برای اجرای کامل آن و همچنین تقویت همکاری و هماهنگی با تهران در راستای استمرار روند توسعه مناسبات دو کشور تأکید کرد. لی که چیانگ همچنین با اشاره به نقش مهم و تأثیرگذار جمهوری اسلامی ایران در منطقه بر ضرورت همکاری و هماهنگی میان دو کشور برای توسعه امنیت در راستای تأمین منافع دو کشور تأکید کرد.
رئیس‌جمهور در ادامه برنامه‌های سفر سه‌روزه خود به چین با «لی جان شو» رئیس کنگره ملی خلق چین دیدار و گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور در این دیدار با تأکید بر اهمیت نقش همکاری‌های پارلمانی بر روند توسعه همکاری‌های دوجانبه، از حمایت‌های سازنده کنگره ملی خلق چین در جهت پیشبرد روابط راهبردی ایران و چین قدردانی کرد. رئیسی در این دیدار با اشاره به سطح مناسب روابط دوستانه و قرابت‌های تاریخی دو کشور، از ایران و چین به‌عنوان دوستان دوران سخت یادکرد و بر استمرار و تقویت مشارکت جامع راهبردی ایران و چین تأکید کرد.
در این دیدار ضرورت استفاده از ظرفیت سازوکارهای منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای مورد تأکید قرار گرفت. در ادامه این دیدار همچنین با اشاره به دستاوردهای کنگره ملی خلق چین در تهیه و تصویب طرح‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای چین، بر تبادل تجربه در این زمینه تأکید شد.
مراسم امضای ۲۰ سند همکاری و یادداشت تفاهم میان جمهوری اسلامی ایران و چین از سوی مقامات عالی‌رتبه دو کشور و در حضور آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و شی جین پینگ برگزار شد. تفاهمات همکاری در زمینه مدیریت بحران، گردشگری، ارتباطات و فناوری اطلاعات، محیط‌زیست، تجارت بین‌المللی، مالکیت معنوی، کشاورزی، صادرات، بهداشت و درمان، رسانه، ورزش و میراث فرهنگی ازجمله اسناد امضاشده میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و چین است. پیگیری اجرایی شدن قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین و گسترش روابط دو کشور در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی، جزء برنامه‌های رئیس‌جمهور در سفر به این کشور است.
در روزهای اخیر واژه چندجانبه‌گرایی یکی از کلیدی‌ترین مفاهیمی است که موردتوجه عالی‌ترین مقامات سیاسی کشورمان قرارگرفته است. در همین زمان نیز حجت‌الاسلام رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان به دعوت رسمی شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین به این کشور سفر می‌کند.
در روزگاران پس از جنگ سرد که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، عملا همه معادلات جهانی با محوریت ایالات‌متحده صورت می‌گرفت، ظهور قدرت‌های جدید در آسیا و همچنین ائتلاف‌های سیاسی نوظهور مانند عدم تعهد، به‌یک‌باره مدل هژمونی ایالات‌متحده را برهم زد.
درواقع دیگر نه تمام تحولات در غرب شکل می‌گیرد و نه تمام تحولات توسط غرب صورت می‌گیرد. در برهه‌ای از تاریخ روابط بین‌الملل این ادعا مطرح بود که تمام تحولات در غرب شکل می‌گیرد. حتی همه تحولات توسط دولت‌ها شکل نمی‌گیرد. انحصار غربی و انحصار دولت‌ها در روابط بین‌الملل به پایان رسیده است. بنابراین، در زمانه کنونی می‌توان به این نکته توجه داشت که چندجانبه گرایی به‌عنوان مبنایی برای صلح و امنیت بین‌المللی و تأمین منافع حداکثری کشورهای مستقل مطرح است.
تقویت گفتمان «چندجانبه‌گرایی» در سرزمین ابریشم
چندجانبه‌گرایی در عرصه بین‌الملل به معنای ائتلاف چند کشور برای پیشبرد یک هدف مشترک است. از طرف دیگر یک‌جانبه‌گرایی هرگونه آموزه یا برنامه‌ای است که از اقدام یک‌جانبه حمایت می‌کند. چنان اقدامی ممکن است با بی‌اعتنایی به جانب‌های دیگر یا همراه با ابراز تعهد به سمت‌وسویی باشد که دیگر جانب‌ها با آن موافق باشند. یک‌جانبه‌گرایی خلاف روح، ارزش‌ها و اهدافی است که حقوق بین‌الملل عرفی و معاهده‌ای دنبال می‌کنند.
آمریکا خود را مسئول حفظ امنیت دنیا می‌داند
به گزارش مهر ایالات‌متحده و غرب به دنبال این تفکر هستند که آمریکا امر خطیر حفظ نظم عمومی جهان را برعهده‌گرفته و برای انجام صحیح آن نمی‌توان صرفا به‌نظام قراردادی بین‌الملل و حقوق جهانی متکی بود، بلکه آمریکا باید بتواند به‌صورت بین‌المللی و فارغ از قیدهای نهادهای حقوقی جهانی به افزایش سطح هنجارها و ارزش‌هایی چون آزادی، دموکراسی و حقوق بشر بپردازد، حتی اگر نقض حقوق بین‌المللی صورت بگیرد.
امروزه چین به‌عنوان یک ابرقدرت اقتصادی با مؤلفه‌هایی نظیر رشد اقتصادی پایدار، ذخیره ارزی قابل‌توجه، تولید ناخالص داخلی عظیم، حجم بالای تجارت با سایر کشورها و سرمایه‌گذاری‌های سنگین خارجی در چین از زمینه‌های لازم برای ایفای نقش جهانی برخوردار است.
از همین رو توسعه روابط با این کشور در دستور کار سیاست خارجی بسیاری از کشورها قرارگرفته است. البته در اینجا لازم است تأکید شود که توسعه روابط با چین به‌صورت محض نخواهد بود بلکه چین می‌تواند به‌عنوان یک‌تکه از پازل سیاست خارجی متوازن کشورها بروز یابد. این نکات را به‌خوبی می‌توان از تويیت حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان قبل از عزیمت به چین برداشت کرد؛ زیرا وی در این مطلب تأکید کرد: مناسبات متنوع دوجانبه، چندجانبه‌گرایی و پیگیری سیاست‌خارجی متوازن، در دستور کار است.
دولت سیزدهم به دنبال برقراری توازن در عرصه سیاست خارجی
این موضوع به‌درستی تصریح دارد که برخلاف گذشته، دولت سیزدهم علاقه‌مند به توسعه متوازن با همه طرف‌های مؤثر در عرصه بین‌الملل است. می‌توان این ضعف در ایجاد توازن در عرصه سیاست خارجی را در اظهارات رئیسی پیش از عزیمت به پکن در فرودگاه مهرآباد نیز یافت.
رئیسی در این خصوص گفت: کشوری چون چین و ایران هرکدام دارای ظرفیت‌های بسیاری هستند و به‌عنوان دو کشور مستقل، منافع مشترکی در منطقه و جهان دارند و می‌توانند ارتباطات بیشتری داشته باشند. بر این اساس ما باید عقب‌ماندگی که تاکنون در ارتباط با چین وجود داشته جبران کنیم. رئیس‌جمهور اراده دو کشور را توسعه و ارتقای سطح روابط عنوان و تأکید کرد: برای جبران این عقب‌ماندگی باید ظرفیت‌های دو کشور به‌ویژه در موضوع تبادل تجاری و اقتصادی به شکل دقیق شناخته شود.
چین به دنبال ایجاد توازن استراتژیک در قدرت
از طرف دیگر چین با پیگیری ابرپروژه «کمربند و جاده» به دنبال دسترسی به بازارهای آسیایی و اروپایی، تمرکززدایی از تبادلات صرف دریایی، متنوع‌سازی مسیرهای تأمین انرژی و درنهایت پیشی گرفتن از رقیب آسیایی خود یعنی هند است. همچنین چین در این طرح به دنبال ایجاد توازن استراتژیک با رقبا است تا جهان از خطرات یک‌جانبه‌گرایی در امان بماند.
منبع: رسالت
