دیپلماسی التماسی زلنسکی در میان جنگ!
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین در ادامه سفر اروپایی خود و پس از دیدار با مقامات بریتانیا، فرانسه و آلمان در لندن و پاریس، وارد بروکسل شد و با سخنرانی در پارلمان اروپا، از ٢۷ کشور عضو اتحادیه اروپا خواست تا با ارسال سریع تسلیحات به اوکراین از نیروهای این کشور در مقابله با پیشرویهای روسیه در دونباس، حمایت کنند.
رسانههای اروپایی که از ابتدای جنگ اوکراین پروژه «قهرمان سازی از زلنسکی»را جهت ترغیب وی نسبت به ادامه نبرد با روسیه را در دستورکار قرار دادهاند، این بار نیز در حمایت از وی سنگ تمام گذاشته و سخنان وی را در پارلمان اروپا ( بروکسل) بهصورت گسترده پوشش دادند. در این معادله، اما کمتر کسی به فرامتن سفر زلنسکی به کشورهای اروپایی توجه داشت!
بازی دوگانه اروپائیان با اوکراین
رئیسجمهور اوکراین ابتدا مورد استقبال نمایندگان پارلمان اروپا قرار گرفت که او را مورد تشویق قراردادند. سپس شارل میشل ،رئیس شورای اروپا، خطاب به زلنسکی گفت: «به خانه خوشآمدید، به اتحادیه اروپا خوشآمدید».
زلنسکی همچنین در کنار روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا، به سرود ملی اوکراین گوش سپرد که این روز را «روزی تاریخی برای اروپا» قلمداد کرد.به گزارش لوموند، زلنسکی در جریان سخنرانی در پارلمان اروپا، ضمن قدردانی از سران اتحادیه اروپا برای حمایتهای بیدریغ آنها از اوکراین در چند ماه اخیر، گفت: «ما تنها از خاک خود دفاع نمیکنیم بلکه ما از خانه اروپایی خود دفاع میکنیم».
مقامات اروپایی درحالی زلنسکی را جزئی از اتحادیه اروپا دانستهاند که حتی با تقاضای اولیه عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا و ناتو مخالفت کردهاند! امانوئل ماکرون ،رئیسجمهور فرانسه دریکی از سخنانش تأکید کرده است که اساسا روند عضویت اوکراین در اروپای واحد ممکن است دهها سال به طول بینجامد و حتی این کشور به دلیل حساسیتهای ژئو استراتژیک نمیتواند به عضوی از پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو ) تبدیل شود. درنهایت، فرانسویها به همراه کشورهایی مانند اتریش ، کرواسی، رومانی و مجارستان معتقدند که اوکراین درنهایت میتواند حکم یک «شریک بااولویت» را برای غرب ایفا کند، نه بیشتر! ازاینرو زلنسکی خود نیز بهخوبی میدانست که نباید بر روی تعارفات و تشریفات خاصی که سران اروپایی در میزبانی از وی تدارک دیده بودند حساب ویژهای باز کند.
التماس در میان تشویق!
بخشی از سخنان زلنسکی در پارلمان اروپا، اساسا نوعی هشدار به سران اروپایی بود! وی به نمایندگان پارلمان اروپا هشدار داد که باید اقدامات حمایتی بیشتری برای اوکراین انجام شود و تصریح کرد: «ما به توپخانه، مهمات، تانکهای مدرن، موشکهای دوربرد و هواپیماهای جنگنده مدرن نیاز فوری داریم تا بتوانیم از متجاوز به خاک خود پیشی بگیریم».
اما رئیسجمهور اوکراین بهخوبی میداند که امکان حمایتهای بیشتر غرب از دولت و ارتش اوکراین در میدان نبرد وجود ندارد.اکنون اولاف شولتس، صدراعظم آلمان بابت ارسال تانکهای لئوپارد به میدان نبرد اوکراین مورد خشم و شماتت شدید مقامات روسی قرارگرفته و برخی کشورها مانند آمریکا و انگلیس نیز در عین اعلام حمایت تسلیحاتی از اوکراین، از ارسال تجهیزات پیشرفته خود به این میدان نبرد ( آنهم بهگونهای که بتواند معادلات نبرد را به ضرر روسیه تغییر دهد ).
اجتناب کردهاند زیرا در این صورت، بهگونهای خودخواسته وارد میدان جنگ با روسها شدهاند! زلنسکی در جریان سخنرانی اخیر خود در پارلمان اروپا، اصلیترین پیام خود یعنی ناکافی بودن حمایتهای غرب از ارتش اوکراین را به نمایندگان اروپایی مخابره کرد.
دستورالعملی که زلنسکی نمیتواند اجراکند
آخرین دستورالعمل ارائهشده به اوکراینیها، ادامه جنگ با روسیه است! مثلا همانگونه که اشاره شد، مقامات فرانسوی از یکسو، پیوستن اوکراین به ناتو را غیرممکن دانسته و از سوی دیگر، بر استمرار جنگ میان مسکو و کییف تأکید میکنند.میان تصمیمسازان حوزه سیاست خارجی آلمان و انگلیس نیز تناقضات معناداری در قبال این جنگ وجود دارد که بیانگر تعارض ایدهآلها و واقعیات در قبال چنین منازعه تمامعیاری است. واقعیت این است واشنگتن و لندن بهعنوان دو بازیگر آتلانتیکی فعال، دیگر بازیگران اروپایی را وارد یک منازعه طولانیمدت و فرسایشی کردهاند. بدونشک، روسیه تا زمانی که نسبت به عدم گسترش ناتو به شرق اطمینان نداشته باشد، جنگ را متوقف نخواهد کرد. از سوی دیگر، تصمیم سوئد و فنلاند مبنی بر عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی، بهطور طبیعی مولد تنشهای دیگری در شمال روسیه خواهد بود که بهطور طبیعی ۲۷عضو اروپایی ناتو(با احتساب سوئد و فنلاند ۲۹عضو اروپایی) را درگیر خواهد کرد. اصرار دولتهای آمریکا و انگلیس بر تبدیل کردن اوکراین به یک گره کور ژئواستراتژیک در منطقه آسیای میانه و اروپا هزینههای راهبردی زیادی را متوجه بازیگران اروپایی خواهد کرد. حتی اگر اوکراین تضمین دهد که بهعنوان بازیگری بیطرف در مناقشات و ائتلافسازیهای نظامی باقی بماند، این مسئله منتج به عدممداخله گرایی غرب در اوکراین و پیشگیری از بروز تنشهای غیرنظامی اما جدی میان کییف و مسکو نخواهد شد. درهرحال، پیام اصلی زلنسکی در نشست اخیر پارلمان اروپا این بود که او تناقضات بازی غرب در قبال کشورش را درک نکرده است! فراتر از آن، زلنسکی نتوانسته است ترس اصلی خود را در سفر به بروکسل، پاریس و لندن پنهان نگاه دارد. او شدیدا از اینکه به موضوع معامله روسیه، آمریکا و اتحادیه اروپا طی ماههای آتی تبدیل شود نگران است زیرا بهوضوح نسبت به نگاه ابزاری واشنگتن و بازیگران اروپایی نسبت به خود و اوکراین آگاه میباشد! وی در سفر اخیر خود به انگلیس تلاش کرد تا از ریشی سوناک ،نخستوزیر انگلیس که کشورش نزدیکترین متحد امنیتی، بینالمللی و درون آتلانتیکی واشنگتن محسوب میشود، در خصوص مواضع واقعی دولت آمریکا در قبال جنگ اوکراین و موضوعاتی مانند لزوم جدایی کریمه از خاک اوکراین بهعنوان راهحلی برای انعقاد پیمان صلح با روسیه بپرسد اما سوناک نیز بهمانند بسیاری از سیاستمداران اروپایی پاسخ قانعکنندهای به وی نداد! در چنین شرایطی بر روی صدای تشویق ممتد نمایندگان پارلمان اروپایی هنگام سخنرانی زلنسکی نمیتوان حساب ویژهای باز کرد. مسئلهای که سیاستمداران اوکراینی خود نیز نسبت به آن آگاه هستند.
منبع: رسالت