تاجگذاری در سایه تدابیر امنیتی بی‌سابقه و اعتراضات گسترده مردمی
مراسم تاجگذاری قرون وسطایی چارلز سوم پادشاه جدید بریتانیای صغیر، دیروز با همه تبلیغات و هیاهوی رسانه‌ای به شکلی بی‌رمق در هوای بارانی لندن برگزار شد. جشنی پرریخت و پاش اما با کمترین میزان استقبال مردمی در مقایسه با مراسمات خاندان ویندسور طی نیم قرن اخیر که حتی طبق اعتراف مجریان برنامه رسانه سلطنتی و دولتی انگلیس بی‌بی‌سی، بیشتر محملی برای خودنمایی طبقه اشراف انگلیس به عموم جامعه بود تا تعیین تکلیف راس یک امپراتوری فروپاشیده.
این جشن 100 میلیون پوندی در وضعیت اقتصادی اسفناک بریتانیا در حقیقت عزای میلیون‌ها انگلیسی، ولزی، اسکاتلندی و ایرلندی بود که برای تامین مخارج عادی معیشتی خود در تقلا هستند. همزمان طبق آخرین نظرسنجی‌ها بیشترین میزان شهروندان بریتانیا در قرن جدید میلادی خواهان تغییر نظام سلطنتی به جمهوری هستند که در این میان نسبت نسل‌های جدید چشمگیر است. بی‌دلیل نبود که هفته‌نامه «ای ویک» که مورد استقبال نسل زد انگلیسی‌هاست، جلد شماره ویژه روز ششم مه (تاجگذاری) را به عکسی از پادشاه در حال وداع و این تیتر اختصاص داده بود: «چارلز سوم در نبرد برای تضمین آینده سلطنت».
این در حالی بود که دیروز اغلب مطبوعات، تارنماها و شبکه‌های تلویزیونی جریان اصلی این کشور به طور کاملا آشکاری اقدام به انتشار مطالب و مضامین دستوری و رسمی کردند.
نارضایتی‌های سیاسی و اقتصادی نسبت به پادشاهی انگلیس بویژه تاجگذاری پرریخت و پاش چارلز سوم در وست‌‌‌مینستر دیروز دست‌کم 2000 نفر از مخالفان سلطنت را به میدان ترافالگار در مرکز لندن کشاند. آنها که هواداران گروه جمهوری بودند، شعار مشهور «شاه من نیست» را علیه چارلز سر می‌دادند که با سرکوب ماموران اسکاتلندیارد مواجه شدند.
چارلز به عنوان پسر ارشد ملکه مرده و ولیعهد او (شاهزاده ولز) عملا از تابستان (8 سپتامبر) پارسال به دنبال مرگ مادرش الیزابت دوم در یک فرآیند مضحک و غیردموکراتیک توسط شورای سلطنت -که اغلب اقوام و دوستان خودش هستند- به سلطنت بریتانیا انتخاب شده بود. او و همسر منفورش کامیلا که همچنان داغ دوستداران دایانا - همسر پیشین مقتول و مخالف سلطنت چارلز - را برای بسیاری از مردم جزیره زنده می‌کند، دیروز حوالی ظهر سوار بر کالسکه طلایی در میانه کاروان طویل هزار نفری سواران و ملازمان دربار، فاصله کاخ باکینگهام تا دروازه غربی کلیسای وست مینستر، مرکز کلیسای آنگلیکان - مرکز حکومتی مذهب پروتستان در بریتانیا و کل کشورهای مشترک‌المنافع یا همان مستعمرات سابق - را در میان جمعیت نه چندان زیاد حاضر پیمودند.
تاجگذاری بدیمن سیاسی
حضور 74 هزار نظامی در رژه تاجگذاری یکی از جلوه‌های نظامی‌گری و اقتدارگرایی نهادینه‌شده در سلطنت بریتانیا بود.
از نگاه سلطنت‌طلبان خرافه‌پرست انگلیسی و حامیان آنها در بدنه سیاسی بریتانیا، روز ششم مه مصادف با تاجگذاری شاه چارلز، روزی بدیمن محسوب می‌شود. با آنکه خاندان سلطنتی تا جای ممکن مراسم مزبور را به عقب انداخته بود تا فصل سرد و بارانی جزیره پشت سر گذاشته شود؛ با این حال دیروز هوای لندن سراسر بارانی و گرفته بود که نشانه‌ای بدیمن برای یک امپراتوری فروپاشیده محسوب می‌شود که تا یک قرن قبل مدعی بود آفتاب در قلمرویش غروب نمی‌کند.
دلیل واقعی‌تر بدیمن بودن تاجگذاری چارلز سوم اما شکست حزب محافظه‌کار، مهم‌ترین تشکیلات سیاسی حامی سلطنت در بریتانیا در انتخابات شوراهای شهر بود.
به گزارش بی‌بی‌سی، حزب حاکم به رهبری ریشی سوناک، نخست‌وزیر هندی‌تبار 48 شورای شهر و بیش از 1000 کرسی شورایی را در انتخابات محلی سراسری پنجشنبه گذشته از دست داده که بسیار بدتر از پیش‌بینی‌هاست.
با این شکست، حزب محافظه‌کار اکثریت شوراهای کشور را به حزب کارگر واگذار کرد که از سال 2002 تاکنون بی‌سابقه است. این شکست نه تنها باعث خشم اکثریت اعضای مرکزی حزب حاکم از رهبری ناکارآمد سیاسی سوناک شده، بلکه حزب رقیب کارگر آن را به عنوان نشانه‌ای مهم برای پیروزی در انتخابات پارلمانی - دولتی آتی تلقی کرده است.
کر استارمر، رهبر حزب کارگر می‌گوید حزبش در مسیر پیروزی در انتخابات پارلمانی پاییز 2024 قرار دارد.
سخنگوی حزب کارگر نیز گفت مردم بریتانیا با رای خود در انتخابات محلی اخیر به وضوح نخست‌وزیری را که از پاییز به قدرت رسیده رد کرده‌اند و او را فردی برمی‌شمارند که هرگز ماموریتی برای شروع نداشته است.
پادشاه انگلیس چه کاره است؟
در شبکه‌های اجتماعی انگلیسی‌زبان هزاران کاربر این مراسم را نمادی از به رسمیت شناخته شدن شکاف طبقاتی وحشتناک در انگلیس خواندند؛ کشوری که در سراشیبی تاریخی قرار دارد. از نظر میلیون‌ها نفر در کشورهای آنگلوساکسون از جمله انگلیس، ولز، اسکاتلند، ایرلند شمالی، کانادا، ایالات متحده، استرالیا و نیوزیلند مزیت سیاسی و بین‌المللی پادشاهی بریتانیا در دوران حاضر نامشخص است. این کشور حالا نه عضو اتحادیه اروپایی است و نه جایگاه مطمئن گذشته را در اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع دارد که به مقام سلطنتی لندن و دولت انگلیس اجازه نفوذ سیاسی و اقتصادی و حتی نظامی گسترده در مستعمرات سابق بریتانیا را می‌داد.
با این اوصاف یکی از پرسش‌های بزرگ که مطرح می‌شود این است: اگر بریتانیا واقعا یک کشور مشروطه سلطنتی است، چرا به خاطر تاجگذاری پادشاه آن که ادعا می‌شود نقشی در سیاست ندارد، کشور به حالت تعطیل درآمده و چنین هزینه‌های سنگینی برای مطرح کردن جایگاه او انجام می‌شود؟!
نمایش فخر در مقابل فقر
شبکه آلمانی «ان‌تی‌وی» دیروز همزمان با پخش مراسم تاجگذاری پادشاه انگلیس، این نمایش فخرفروشانه اشرافی را عاملی برای نفرت روزافزون مردم از رژیم پادشاهی جزیره خواند.
روزنامه آلمانی «تاگس‌شاو» هم در گزارشی نوشت: «گفته می‌شود تاجگذاری چارلز سوم 100 میلیون پوند هزینه دارد. به گفته منتقدان این پول باید برای مقاصد دیگر استفاده شود. تفاوت‌های اجتماعی‌ای که در حال حاضر قابل توجه است، اخیرا حتی در انگلیس بیشتر شده است».
این روزنامه آلمانی در مطلب دیگری از کاهش حمایت‌های مردمی از پادشاهی در سراسر انگلیس در این شرایط خبر داد.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌های انگلیسی، خانواده سلطنتی در روز تاجگذاری تمام شکوه و جلال خود را به نمایش گذاشت؛ کالسکه‌های طلایی، هزاران قطعه جواهرات نادر در جهان، تاج و تخت‌های زرین بی‌قیمت، لباس‌های بسیار گرانقیمت جواهرنشان که اختصاصا برای همین مراسم دوخته شده بود و بسیج کل امکانات سلطنتی، دولتی و عمومی از جمله رسانه‌های عمومی برای یک مراسم نمادین؛ آن هم در حالی که طبق قانون اساسی، همه اینها متعلق به شخص پادشاه و خانواده سلطنتی نیست.
روزنامه گاردین اخیرا در یک پروژه تحقیقاتی بزرگ به ردیابی اموال پادشاه پرداخته و ثروت خصوصی وی را 1.8 میلیارد پوند تخمین زده است که شامل املاک و مستغلات، جواهرات، آثار هنری، اسب، ماشین، سرمایه‌گذاری و خیلی چیزهای دیگر می‌شود.
بر اساس فهرست ثروتمندان در ساندی تایمز، در حال حاضر 177 میلیاردر در بریتانیا وجود دارند. گفته می‌شود ثروت آنها تنها بین سال‌های 2020 تا 2022 تقریبا 150 میلیارد پوند افزایش یافته است. ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا نیز یکی از ثروتمندترین افراد این کشور است.
این در حالی است که تنها ۲ ماه پیش نتایج تکان‌دهنده تحقیقات انجام شده درباره جامعه انگلیس نشان از آمار وحشتناک فقر به دلیل افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها و بحران هزینه‌های زندگی داشت.
بر اساس یافته‌های شبکه اطلاع‌رسانی «ویچ»، از هر ۷ شهروند انگلیسی یکی (۱۵ درصد) مجبور به چشم‌پوشی از مصرف یک وعده غذایی است. این آمار ۳ ماه پیش ۱۲ درصد بود و روند صعودی آن در مدتی که طبق آمارهای رسمی تورم رو به کاهش بوده است، نشانگر وضعیت نگران‌کننده‌ای از تشدید فقر در انگلیس است. همچنین از هر ۱۰ نفر یکی (۹ درصد) از وعده غذایی خود برای سایر اعضای خانواده چشم‌پوشی می‌کند.
در گزارش گاردین آمده بسیاری از بریتانیایی‌ها از ناامیدی به خیابان‌ها می‌آیند. در بسیاری از بخش‌ها، کارمندان مجبور بودند سال‌ها ضرر درآمد واقعی را بپذیرند و اکنون با توجه به هزینه‌های بسیار بالای زندگی، دیگر نمی‌توانند با آن کنار بیایند.
به گزارش روزنامه آلمانی وینر سایتونگ، میلیون‌ها بریتانیایی تنها می‌توانند در کمال ناباوری جشن‌ها و اهتزاز پرچم‌ها را در این هفته تماشا کنند و آنچه را که در مقابل چشمان‌شان اتفاق می‌افتد، نظاره‌گر باشند. آنها نه‌تنها چیزهای تجملی را که خانواده سلطنتی به آن عادت کرده‌اند ندارند، بلکه حتی از لوازم ضروری بقا نیز بی‌بهره هستند. آنها به طرز خطرناکی به سطح پایین معیشتی نزدیک می‌شوند.
قیمت برخی مواد غذایی اصلی در انگلیس ۲ برابر یک سال قبل است. اخیرا مشخص شده است برخی سوپرمارکت‌ها پودر شیر کودک را از قفسه‌ها برداشته‌اند و آن را پشت پیشخوان ذخیره می‌کنند، زیرا مقدار زیادی از آن توسط والدین ناامید به سرقت رفته است.
به دلیل گران شدن غذا، بیمه لغو شده و حیوانات خانگی به پناهگاه‌ها فرستاده شده‌اند. میخانه‌ها و رستوران‌ها باید تعطیل شوند زیرا دیگر کسی نمی‌آید. این در حالی است که نزدیک به یک میلیون مستأجر از اخراج شدن توسط صاحبخانه‌های‌شان در سال جاری می‌ترسند، زیرا برای پرداخت اجاره‌بها مشکل دارند.
در یک مطالعه مشترک، بنیاد رزولوشن و مدرسه اقتصاد لندن، LSE، تفاوت قابل توجهی را در این وضعیت در مقایسه با سایر کشورها توصیف کردند. بر این اساس، خانوارهای بریتانیایی به طور متوسط 8800 پوند فقیرتر از خانوارهای آلمان، فرانسه یا هلند هستند، در حالی که یک دهم ثروتمندترین بریتانیایی‌ها بسیار ثروتمندتر از بخش قابل مقایسه جمعیت این کشورها هستند. از سوی دیگر، درآمد یک‌پنجم فقیرترین افراد 20 درصد کمتر از درآمد یک‌پنجم فقیرترین مردم در آن سوی کانال مانش است.
دقیقا در زمان جشن تاجگذاری، این تضاد شدیدتر و شدیدتر بین ثروتمندان و فقیرها در جزایر بریتانیا اکنون دوباره به یک موضوع تبدیل شده است.
سلطنت فراتر از قانون
گراهام اسمیت، منتقد سلطنت که ریاست سازمان مبارزات انتخاباتی جمهوری را بر عهده دارد، در این باره گفته است: «این غیرقابل قبول است که 100 میلیون پوند برای تاجگذاری هزینه شود». او می‌گوید: «این پول می‌تواند برای کمک به بی‌خانمان‌ها و فقرا استفاده شود. در عوض، اکنون صرف رژه مردانه خواهد شد».
به گفته او، بسیاری از کارمندان دولتی در تلاش برای افزایش حقوق هستند. او می‌گوید بیمارستان‌ها برای تامین مخارج خود با مشکل مواجه هستند، مدارس در تامین منابع برای کودکان تلاش می‌کنند و البته 100 میلیون پوند همه این مشکلات را از بین نمی‌برد اما می‌تواند برای بسیاری از مردم مفید باشد.
در چنین شرایطی سازمان خیریه تراسل تراست زنگ خطر را به صدا درآورده است. این سازمان اعلام کرده هرگز به اندازه 12 ماه گذشته بسته‌های غذایی به موسسات امدادی نداده که تقریبا ۳ میلیون بسته- 37 درصد بیشتر از سال قبل- بوده است.
پیتر تاچل از فعالان حقوق بشر و مخالفان نظام سلطنتی درباره مراسم تاجگذاری می‌گوید: «آنچه واقعا ظالمانه است اینکه رویه‌ای مخفی به نام «رضایت پادشاه» وجود دارد که به پادشاه و وارثانش این حق را می‌دهد قوانینی را تصویب کنند که بر اموال و دارایی‌های‌شان تاثیر می‌گذارد».
به زعم او خانواده سلطنتی فراتر از قانون هستند. آنا وایتلاک، مورخ از دانشگاه لندن‌سیتی هم می‌گوید از دیدگاه جوانان، سلطنت مظهر یک جامعه ناعادلانه است. او آینده سلطنت را معلق می‌بیند، زیرا پادشاهان به حمایت مردم نیاز دارند و این در حال کاهش است.
نظرسنجی‌ها نیز موید این نظرات است. به عنوان مثال بر اساس نتایج نظرسنجی موسسه تحقیقات شبه‌دولتی یوگاو در سال 2013 میلادی، 75 درصد بریتانیایی‌ها همچنان طرفدار سلطنت به عنوان یک نوع حکومت بودند اما امروز سلطنت تنها 58 درصد طرفدار دارد.
حمایت در بین جوانان 18 تا 24 ساله حتی کمتر است. در این گروه سنی، میزان حمایت در 10 سال به نصف و از 64 به 32 درصد کاهش یافته است.
گراهام اسمیت، رئیس سازمان مبارزات انتخاباتی «جمهوری» در انگلیس معتقد است در زمان حیات او سلطنت لغو خواهد شد.
او درباره خانواده سلطنتی حرف چندان خوبی برای گفتن ندارد. به گفته گراهام، آنها دائما از بودجه عمومی برای هزینه‌های شخصی سوءاستفاده می‌کنند. از موقعیت خود سوءاستفاده می‌کنند تا از قانون معاف شوند و البته از مالیات طفره می‌روند.
اسمیت می‌گوید زمانی که چارلز ثروت ملکه را به ارث برد، مالیات بر ارث ده‌ها میلیونی به وی تعلق می‌گرفت اما شاه مجبور نیست مالیات بر ارث بپردازد.
اسمیت معتقد است وقتی اکثریت موافق آن باشند، حرکت به سمت جمهوری نسبتا آسان خواهد بود. پس از آن می‌توان یک همه‌پرسی برگزار کرد و پس از آن پارلمان تنها باید از نظر قانونی درباره تغییر جمهوری تصمیم بگیرد.
منبع: وطن امروز
