افزایش نگرانی ها از تعمیق روابط چین و روسیه

یک سال از زمانی که روسیه عملیات ویژه نظامی خود را در اوکراین آغاز کرد می گذرد طی این مدت مسکو تحت تاثیر تحریم‌ های بی ‌سابقه غرب قرار گرفت و بسیاری از کشورها روابط تجاری و اقتصادی خود را با روسیه کاهش دادند با این حال ، روسیه و چین همچنان در حال گسترش همکاری ‌های استراتژیک دو جانبه و بدون محدودیت در میان خود هستند .

دولت چین طی یک سال گذشته از مداخله آشکار نظامی یا ارسال سلاح به روسیه خودداری کرده است دولت پکن همچنین تحریم های اعمال شده علیه روسیه پس از حمله روسیه به اوکراین را محکوم نموده و همکاری های اقتصادی خود با مسکو را افزایش چشمگیری داده است . ^[1]

دولت چین همچنین از انتقاد آشکار نسبت به روسیه در خصوص بحران اوکراین امتناع ورزیده و ادعای مسکو مبنی بر اینکه ایالات متحده و ناتو در تحریک کرملین مقصر هستند را تکرار کرده است پکن معتقد است این خصومت ایالات متحده با روسیه است که باعث گسترش مستمر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به سمت شرق شده است . موضوعی که عامل آن شد تا مسکو دیدگاه خود را نسبت به غرب تغییر دهد و از یک شریک در دوردست به یک دشمن تبدیل شود . ^[2]

روسیه نیز به نوبه خود از چین در بحبوحه تنش ها با ایالات متحده حمایت قاطع کرده است تا جایی که در جریان سفر اخیر « وانگ یی » وزیر خارجه چین به مسکو  « نیکولای پاتروشف » دبیر امنیت ملی روسیه چین را اولویت نخست سیاست خارجی روسیه خواند و خواستار همکاری دو کشور برای مقابله با غرب شد . پاتروشف که یکی از نزدیکان پوتین محسوب می‌شود در این دیدار گفت : « روسیه از مواضع چین درباره تایوان ، هنگ کنگ و منطقه سین کیانگ در مقابل دیدگاه غرب حمایت می‌کند . » ^[3]

نقش مهم چین در تعیین سرنوشت بحران اوکراین

برخی از کارشناسان نظامی بر این باور هستند که روسیه و اوکراین اکنون در حال تجدید قوا و سازماندهی مجدد نیروهای خود هستند تا همزمان با پایان فصل زمستان بتوانند موازنه قوا را به نفع خود تغییر دهند . در این میان هرگونه تغییر موضع چین چه به صورت علنی یا غیر علنی می‌تواند عاملی تعیین‌کننده باشد . مایک رایان ، تحلیلگر نظامی و فرمانده بازنشسته ارتش استرالیا در این مورد می‌گوید : « این جنگ سیستم‌ های صنعتی است . در حال حاضر روسیه از صنایع غرب عقب افتاده است . اگر چین به نفع روسیه وارد میدان شود هرگونه برتری که اوکراین به دلیل ظرفیت صنعتی کشورهای غربی به آن دست یافته است بلافاصله از بین خواهد رفت . »

او می‌گوید که اگر مهماتی از چین ارسال شود زندگی را برای اوکراینی‌ها دشوار خواهد کرد ، فرقی هم نمی‌کند که این مهمات ، مهمات توپخانه‌ای باشد یا مهمات با دقت بالا یا سلاح‌ های دوربرد که روسیه آنها را تمام کرده است . ^[4]

ینس استولتنبرگ ، دبیرکل سازمان ائتلاف آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ از گسترش روابط روسیه و چین ابراز نگرانی و اعلام کرد که این سازمان از نزدیک گسترش روابط نظامی پکن و مسکو را دنبال می‌کند .

استولتنبرگ گفت : ما روابط درحال گسترش و تقویت میان چین و روسیه را از نزدیک دنبال می‌کنیم ، دو کشور با هماهنگی رو به افزایش ، با هم رزمایش برگزار می‌کنند .

گفتنی است روسیه و چین بعنوان بخشی از همکاری گسترده ‌تر خود ، بطور منظم در رزمایش‌های نظامی مشترک شرکت می‌کنند و از ۱۷ تا ۲۷ فوریه در رزمایش دریایی سه جانبه با حضور نیروهای آفریقای جنوبی در نزدیکی استان ساحلی کوازولو- ناتال آفریقای جنوبی برگزار شده است  شرکت کرده‌اند . ^[5]

 فاطمه نجفی