3 نسخه از «جغرافیای غرب آسیا»
سفر «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه به مسکو را باید از نظر قریب الوقوع بودن برگزاری نشست چهارجانبه مسکو با حضور روسیه، ایران، ترکیه و سوریه دانست. طرحی که بوگدانف معاون وزیرخارجه روسیه چند هفته ای است به دنبال اجرای آن است. سفر رؤسای دستگاه اطلاعاتی ترکیه و سوریه به مسکو و سپس سفر امیرعبداللهیان به آنکارا و دمشق از همین رو است. حال یک روز پس از تماس تلفنی لاوروف و امیرعبداللهیان، بشار اسد برای دومین بار در 10سال اخیر به مسکو سفر کرد که دستورکار آن مرتبط با نشست چهارجانبه مسکو است.
نشستی که قرار است هم اینک بین معاونان وزیران خارجه این چهار کشور (بوراک آکجابار، بوگدانف، اصغر خاجی و محمد سوسان) برگزار شود.می توان گفت که هم اکنون سه نسخه از «جغرافیای غرب آسیا» وجود دارد.
۱- «غرب آسیای چینی» که نسبت به انرژی معنا می شود و بخشی از آن را در تنشزدایی بین ایران و عربستان به واسطه چین در روزهای گذشته دیدیم. این الگو قرار است با حضور ایران در شورای همکاری خلیج فارس وارد عرصهای نوین شود.
۲- «غرب آسیای روسی» که انگاره امنیت نسبت پررنگتری در آن دارد. در روزهای گذشته زمزمه نشست چهارجانبه بین ایران، روسیه، ترکیه و سوریه به گوش میرسد. این نسخه از غرب آسیا که تکمیل کننده نسخه چینی آن است به نظر میرسد که موج های محکمتری از آن به کشور عراق و دولت سودانی برخورد کند. نکته جالب این که «ایران» نقطه اتصال غرب آسیای چینی و روسی است.
۳- در نهایت «غرب آسیای آمریکایی» یا همان «ناتوی عبری-عربی» که در نشست نقب با محوریت امارات و اردن شکل گرفت؛ ناتوی عربی در برابر نقش منطقهای ایران و پس از به بن بست رسیدن برجام مورد توجه بایدن و بلینکن قرار گرفت و با نپیوستن عربستان به آن و نیز استقبال ضعیف بنسلمان از بایدن در ریاض دچار ضعف شد.
سید نیما موسوی