یک بام و دو هوای اروپا!

امین مهدوی

دولت های اروپایی همواره به دنبال ایفای یک نقش مهم و موازنه بخش در زمینه های صنعتی و اقتصادی در سطح بین الملل هستند. آنها تاکید دارند که با در اختیار داشتن لبه فناوری می توانند انحصار فناورانه خود را حفظ کنند. با این حال کشورهای اروپایی به ویژه اعضای اتحادیه اروپا به دنبال رشد اقتصادی هستند و برای این کار با اقتصادهای بزرگ دنیا در تعامل هستند. در این بین چین یکی از بزرگترین شرکای اقتصادی اروپا است و کشورهای اروپایی تعاملات گسترده اقتصادی با آن دارند. اما اروپا در عین حال که چین را یک همکار می داند، در زمینه های لبه فناوری آن را به چشم یک رقیب جدی میبیند و در تلاش است که در مسیر پیشرفت فناورانه چین موانع متعددی ایجاد کند. علت این کار هم ترس اروپا از شکسته شدن انحصار فناوری آن ها است که می تواند برای اروپا گران تمام شود.

اروپا و بازی پاندولی!

در هفته‌ی گذشته صدراعظم آلمان به چین سفر کرد. او در این سفر به اهمیت روابط بین دوکشور و همینطور اهمیت روابط با چین برای اتحادیه اروپا تاکید داشت. چین بزرگترین شریک تجاری آلمان است و این کشور مناسبات اقتصادی گسترده‌ای با آن دارد. در این سفر هم چنین تلاش شد که بر موارد محل اختلاف به گفتگو بپردازند تا چشم انداز روابط را بهبود ببخشند. این اقدام آلمان به نظر پس از فشارهای گسترده به چین در زمینه‌ی طرح یک کمربند، یک جاده که به دنبال کنترل چین بود، اکنون با نگاهی متعادل تر به قضیه نگاه می کند. یکی از دلایل آن شاید پیش بینی رشد اقتصادی بالای ۵ درصد چین در سالهای پیش رو است که نشان از عبور چین از فشارهای اقتصادی گسترده دارد و این کشور را همچنان به عنوان یکی از قدرتهای مهم اقتصادی دنیا حفظ می کند. این پیش بینی منجر به این می شود که نگاه غرب به چین کمی تغییر کند و همچنان به تعامل با آن بپردازد.

در کنار این رویکرد اروپا، کشورهای اروپایی به دنبال فشارهای سیاسی و تبلیغاتی بر چین هستند تا بتوانند در زمینه های فناوری که نسبت به چین برتری دارند، همچنان برتر بمانند. در همین راستا آلمان تنها یک هفته پس از سفر صدراعظم شولتز به چین، اعلام کرد که سه فرد مظنون به جاسوسی برای چین را بازداشت کرده است. آنها به ظن همکاری با وزارت امنیت ملی چین (MSS) برای تحویل فناوری قابل استفاده برای مقاصد نظامی دستگیر شدند. چند روز پس از آن نیز مجدد اعلام شد که یک معاون پارلمان نیز به ظن جاسوسی برای چین بازداشت شده است. در بیانیه دادستانی آلمان آمده است که «او متهم به کار برای یک سرویس اطلاعاتی خارجی است».[1]

نانسی فایزر، وزیر کشور آلمان گفت که اگر اتهامات ثابت شود، این حمله‌ای از درون به دموکراسی اروپا است. فایزر در ادامه افزود: «کسی که چنین کارمندی را استخدام می‌کند نیز در قبال این موضوع مسئولیت دارد.» او همچنین تاکید کرد که تحقیقات در این زمینه به طور کامل صورت خواهد گرفت.  آنها به طور ضمنی تاکید دارند که چین عامل اصلی این دست اقدامات مخل امنیت است و از این افراد برای کنترل مخالفان خود استفاده می کند.[2]

ونگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین، گزارش های اخیر از جاسوسی چین در اروپا را «تبلیغات» خوانده است. او روز سه شنبه در یک نشست خبری در پکن گفت: «هدف این است که چین را بدنام کرده و سرکوب کنند. ما قاطعانه با چنین تبلیغاتی مخالفیم و از طرف‌های ذیربط می‌خواهیم که از انتشار اطلاعات نادرست درباره تهدیدات به اصطلاح جاسوسی چین دست بردارند».

این دست اقدامات اروپا که بیشتر در راستای فشار بر چین است به نظر می رسد که یک سیاست راهبردی و مهم برای اروپا است و کشورهای اروپایی به ویژه قدرت های بزرگ این قاره به صورت هماهنگ در حال افزایش فشارهای سیاسی و تبلیغاتی علیه چین هستند تا بتوانند با مانع سازی و افزایش هزینه های همکاری های فناورانه با چین، رشد تکنولوژی این کشور را کند کنند تا همچنان اروپا برتری فناوری را داشته باشد و همچنین بتواند قدرت چانه زنی خود را در برابر چین حفظ کند. این دست اقدامات بیشتر از آنکه به نفع اروپا باشد نشان از نگاه انحصاری اروپا به مسائل راهبردی برای آنها دارد و کشورهای اروپایی به دنبال انتقال فناوری های مادر به کشورهای دیگر نیستند چرا که آنرا مهم ترین وجه برتری خود نسبت به کشورهای دیگر می دانند. بنابراین یک بام و دوهوای اروپا نسبت به چین یک مقوله حساب شده و در راستای منافع اروپا است و باید دید که این سیاست تا کجا می تواند پیش رود.

[3]

[1] Reuters.com

[2] euronews.com

[3] euronews.com