اروپا آماده برای ترامپ؟

امین مهدوی

کشورهای اروپایی خود باید خود را برای یک اتفاق بزرگ آماده کنند. آنها باید در انتظار حضور احتمالی ترامپ بر مسند ریاست جمهوری ایالات متحده باشند، برای همین سیاست‌مداران اروپایی به دنبال بهبود ارتباط خود با جمهوری خواهان هستند که اگر ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا رسید، بتوانند تعامل سازنده‌ای با او داشته باشند.

ترس از بازگشت ترامپ؟

اروپا یک دوره‌ي چهارساله‌ی سخت و پر از استرس را در دوران ترامپ تجربه کرد. این دوران به دوری اروپا از آمریکا و ارزش‌های مشترک غربی منجر شد به طوریکه ترامپ اروپا را دشمنی مهم‌تر از چین می دانست. ترامپ با لفاظی ها و سیاست‌های مختلفی که در پیش گرفته بود سعی بر این داشت که بار اقتصادی بخشی از تامین هزینه‌های امنیت اقتصادی و سیاسی جهان را به دوش اروپا بیاندازد که در این امر تا حدی نیز موفق بود. هر چند این موفقیت به بهای باز تعریف اروپا در بسیاری از موارد انجامید. اما اروپا اکنون خود را باید برای بازگشت ترامپ مهیا کند.

از جمله چالش هایی که اروپا با آن درگیر است مسئله مهم ناتو و تامین امنیت است. اروپا می داند که بدون حمایت ایالات متحده بسیار آسیب پذیر است و شاید در مقابل تهاجم‌های همه جانبه‌ی نظامی چندان دوام نیاورد. برخی از کارشناسان اروپایی بر این باور هستند که وقتی آنها از ایالات متحده جنگنده‌های اف-۳۵ تهیه می کنند به این معنی است که هنوز می توان به همکاری راهبردی امیدوار بود و آمریکا را در کنار خود داشت. علاوه بر آن نگرانی دیگر اروپا در زمینه‌ي زرادخانه‌های هسته ای است که اگر آمریکا اروپا را از چتر هسته‌ای خود کنار بگذارد، آنها با چالش بزرگی روبه رو شوند. از سویی باور اروپا بر این است که جهان امروز ظرفیت یک رقابت هسته‌ای دیگر را ندارد و اگر اروپا از چتر حمایت آمریکا خارج شود باید با تکیه بر زراد خانه‌ي فرانسه  به تعریف جایگاه هسته‌ای خود بپردازد که این کار برای اروپا گران خواهد شد. بنابراین اروپا باید دکترین نظامی جدیدی تعریف کند و زرادخانه‌ی هسته‌ای خود را افزایش دهد تا این خلا را پر کند. این اتفاق برای اروپا یعنی هزینه های سنگین دفاعی و چالش های عمیق با رقبایی مانند روسیه و چین که به معنای افزایش فشارها بر آنها خواهد بود[1].

از سویی دیگر اروپا به دنبال کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی است و برای این مسئله بسیار برنامه ریزی کرده و به عنوان یک رهبر در سطح جهان بوده است. موفقیت ترامپ بی شک این مسئله را نیز برای اروپا با چالش روبه‌رو خواهد کرد زیرا رویکردها و سیاست گذاری های انرژی ترامپ بسیار متفاوت از دموکرات‌ها است[2].

بنابراین اروپا از حضور ترامپ واهمه دارد و بی شک حضور او برای اروپا یک چالش بزرگ خواهد بود. البته که اروپا این بار خود را برای رفتارهای ترامپ آماده خواهد کرد و دیگر او را مانند قبل غیر قابل پیش بینی نمی‌داند.

اروپا آماده می‌شود؟

کشورهای اروپایی با در نظر گرفتن احتمال پیروزی ترامپ در انتخابات پیش‌روی آمریکا، به نظر می‌رسد که رویکرد خود را در قبال جمهوری خواهان و طرفداران ترامپ متعادل کرده‌اند. در واقع آنها به دنبال پر کردن شکاف های ایجاد شده هستند تا در صورت حضور ترامپ کم‌ترین آسیب را ببینند. شاید رای تئوریکای اروپایی در آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران یک پالس روشن به ترامپ باشد که اروپا حاضر است با آمریکا همراهی کند. هم چنین اروپا در قبال چین یک رویکرد تقریبا سخت را در پیش گرفته است که هرچند از آن آسیب می بیند ولی بنظر برای آینده‌ي امنیت خود به آن نیاز دارد. در واقع این رویکرد اروپا نه الزاما ولی بی شک در راستای منافع بلند مدت اتحادیه اروپا است و به  ترامپ هم این پیام را می رساند که اروپا حاضر به همکاری گسترده تر با آمریکا است[3].

همینطور باید این نکته را در نظر گرفت که این اتفاق می تواند برای اروپا هزینه‌زا باشد، زیرا آنها برای به دست آوردن نگاه ترامپ باید بخشی از هزینه‌های نظامی ناتو را تامین کنند و علاوه بر آن به سرمایه گذاری و خرید از آمریکا بیش از دیگر نقاط جهان توجه کنند. این اتفاقات برای اروپا به منزله‌ی نمایان شدن وابستگی آنها به ایالات متحده است که در نظام بین الملل چندان خوشایند نیست. اروپا شاید در این دوره در صورت حضور ترامپ بیش از گذشته به فکر جدایی راهبردی از آمریکا باشد و خود را از چنگ اسارت آمریکا برهاند، موضوعی که برای آنها بسیار سنگین خواهد بود اما لازمه‌ی یک اروپای مستقل پرداخت هزینه‌ای هنگفت است. این موضوع می تواند برای دیگر متحدان آمریکا هم رخ دهد و آنها متوجه شوند که دولت ترامپ بیش از هر چیزی به منافع خود می اندیشد تا منافع متحدین و این اتفاقات شاید زمینه ساز یک تحول بزرگ در نظام بین الملل و شکل گیری یک ساختار جدید این‌بار با حضور کم‌رنگتر آمریکا باشد.

[1] ecfr.eu

[2] dw.com

[3] politico.eu