تبعات اقتصادی جنگ غزه 

 در روزهای اخیر و  بعد از توافق آتش بس در فلسطین اشغالی، بسیاری از تحلیل گران شروع به محاسبه هزینه کرد جنگ خانمان سوز رژیم در 15 ماه اخیر کردند1. دولت نتانیاهو در کشمکش بحران قضایی که دارد، در روزهای اخیر برای ادامه کار دولت خود نیازمند رسیدگی به امورات اقتصادی سرزمین اشغالی می باشد و در این زمینه با بحرانی کم سابقه روبرو شده است. رسانه های غربی از هزینه قریب به 130 میلیارد دلاری جنگ غزه خبر می دهند و این مساله ادامه کار نتانیاهو در دولت ائنلافی را با خطری بزرگ مواجهه کرده است. در ادامه به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت و به ابعاد اقتصادی جنگ غره و بحرانی که دولت نتانیاهو با آن درگیر شده است خواهیم پرداخت .

بحران اقتصادی در فلسطین اشغالی،  یکی از موضوعاتی که سیاستمداران رژیم در ماه‌های اولیه عملیات طوفان الاقصی بارها به نتانیاهو گوشزد می کردند، عدم طولانی شدن جنگ با مردم غزه بود. در جریان نزدیک به 15 ماه عملیات نظامی ارتش رژیم در فلسطین اشغالی، لبنان و سوریه هزینه اقتصادی سرسام آوری به کابینه‌ی نتانیاهو وارد شد2. در جریان محاصره اقتصادی بندرهای رژیم صهیونیستی توسط مقاومت یمن هزینه های ذکر شده تشدید شد زیرا بسیاری از کالاهای وارداتی رژیم از طریق تجارت دریایی تامین می شد.
بحران اقتصادی رژیم باتوجه به حمایت های کشورهای غربی از جنگ اوکراین و روسیه  با محدویت پشتیبانی این کشورها از رژیم کار را برای دولت نتانیاهو پیچیده تر نیز کرد. در جریان این مساله کنگره ایالات متحده چندین نوبت به بهانه‌ی حمایت از رژیم صهیونیستی بسته های متنوع اقتصادی و نظامی برای کمک به رژیم مصوب کرد بطوریکه کشور اوکراین در برهه ای به صورت غیر مستقیم از این مساله گله کرد.

بحران مشروعیت دولت های رژیم ، دولت های چند ساله اخیر رژیم صهیونیستی باتوجه به مشکلات عمیق اقتصادی و سیاسی، اغلب بصورت ائتلافی تشکیل شده است. دولت های ائتلافی متشکل از چندین دسته گروه سیاسی با عقاید مختلف می باشد که معمولا این گروه ها اختلافات عقیدتی زیادی با یکدیگر دارند. دولت فعلی نتانیاهو نیز از این قاعده مستثنی نیست. باتوجه به مشکلات عمیق اقتصادی و آتش بس تحمیلی که توسط کشورهای غربی و عربی بر دولت ائتلافی نتانیاهو عرضه شده است3، احتمال گسستن پیمان گروه های افراطی متحد دولت دست راستی رژیم وجود دارد. این بحران ناشی از مشکلات عمیق اقتصادی است که در 15 ماه اخیر در درون فلسطین اشغالی بیداد می کند.

بحران مهاجرت یهودیان از سرزمین های اشغالی، بسیاری از شرکت های اقتصادی و دانش بنیانی که در سال های اخیر با سرمایه گذاری کشورهای غربی در فلسطین اشغالی تاسیس شده اند در اوضاع جنگی منطقه ، مجبور به منحل شدن یا جابجایی به کشورهای اروپایی شده اند. این مساله بسیاری از کارمندان و ذی نفعانی که به واسطه حضور در این شرکت ها، منتفع می شدند را مجبور به مهاجرت به کشورهای اروپایی کرده است4. دانشجویان یهودی که به بهانه حضور در این شرکت ها از کشورهای غربی به سرزمین های اشغالی مهاجرت کرده اند را تحت تاثیر قرار داده است. این بحران از نظر معنوی و روحی نیز تاثیرات قابل توجهی بر یهودیان ساکن در فلسطین اشغالی گذاشته است. مهاجرت یهودیان ساکن در سرزمین های اشغالی به کشورهای دیگر میتواند زنگ خطری جدی برای دولت اشغالگر صهونیست باشد و این مساله متاثر از شرایط وخیم اقتصادی دولت نتانیاهو می باشد.

در مجموع باید گفت،  شرایط وخیم اقتصادی دولت نتانیاهو متاثر از عوامل بسیاری است که این مساله میتواند آینده رژیم را با خطر جدی روبرو کند زیرا  فاکتورهای قدرت سرزمینی دولت صهیونیست باتوجه به تهدیدات موجود میتواند در آینده مشکلات فراوانی برای دولت های یهودی ایجاد نماید. بواسطه شرایط اقتصادی متاثر از جنگ خانمان سوز نتانیاهو که بر علیه چندین کشور منطقه غرب آسیا طراحی شد، خسارات فراوانی به بنیه دولت اشغالگر وارد شد. ایت خسارات در آینده بیشتر نمایان خواهد شد . دولت ایالات متحده نیز برای جبران مشکلات اقتصادی رژیم در ماه های پیش رو بسته های کمک اقتصادی و نظامی بیشتری تدارک خواهد دید زیرا اگر دست نشانده دولت های غربی در منطقه غرب آسیا تضعیف شود بسیاری از پروژه های جبهه غرب در منطقه عقیم خواهد شد.

امیرعلی یگانه

  https://www.aa.com.tr/en/middle-east/israel-s-gaza-war-costs-exceed-67b-report/3447613 
  https://www.chathamhouse.org/2024/10/israels-wars-have-sustained-destructive-leadership-which-brought-it-crisis 
 https://www.theguardian.com/world/2025/jan/19/gaza-ceasefire-will-israel-hamas-agreement-hold 
 https://www.presstv.ir/Detail/2025/01/01/740157/Israel-reverse-migration-crisis?ht-comment-id=21857065