ضعف آمریکا در مهار بالون چین

هفتۀ گذشته ظاهر شدن بالون چینی بر فراز ایالات متحده سبب خشم و دستپاچگی واشنگتن شد و باعث شد سفر از پیش برنامه‌ریزی شدۀ آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده به چین لغو شود؛ آن‌هم در حالی که هردو کشور امیدوار بودند که با انجام این سفر، روابط متزلزل پکن و واشنگتن اصلاح شود.[1]

آمریکایی ها معتقدند این بالون یک مسیر مورب را از شمال غرب تا جنوب شرق  آمریکا را طی کرده است و در نزدیکی سواحل کارولینای جنوبی با هواپیمای اف 22 منهدم شده است. البته در ابتدای ورود به خاک آمریکا در ایالت مونتانا در شمال غرب دیده شده، منطقه ای که در آن مراکز حساس هسته‌ای وجود دارد.

در حقیقت بالون چینی از مرز کانادا وارد شده و در ایالات مونتانا به حدی پایین آمده که با چشم عادی قابل رویت بوده است. آمریکا همچنین مدعی است می توانسته در همان لحظات ورود به آسمان این کشور منهدمش کند اما به علت اینکه نخواسته به شهروندانش لطمه ای وارد شود اقدامی نکرده تا بالون به روی اقیانوس برود.

اما روایت چین متفاوت از این ادعا است. پکن معتقد است این بالون برای مسائل زیست محیطی و هواشناسی به آن منطقه رفته و مقاصد جاسوسی را دنبال نکرده است. پس از ساقط شدن این بالون هم پکن ابراز نارضایتی کرده و گفته که شرکت سازنده این بالون در دادگاه‌های آمریکا شکایت خواهد کرد.[2]

در پی این ماجرا اما بنظر نمی‌رسد که آمریکایی‌ها به دنبال رویارویی جدی با چین باشند. زیرا موضع قاطع و سختی در این ماجرا از مقامات رسمی بایدن دیده نشد. در ظاهر یکسری مواضع سطحی گرفته شد و همچنین  گفته شد که وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا به حدود ۱۵۰ دیپلمات خارجی در ۴۰ سفارتخانه اطلاع‌رسانی کردخ است  و در پکن هم در طی دو روز آمریکا دیپلمات‌های خارجی را برای ارائه یافته‌های واشنگتن درباره این بالون جمع کرد.

به گزارش رویترز، جلسات شرمن ابتدا توسط روزنامه واشنگتن پست گزارش شد اما وزارت خارجه آمریکا بلافاصله به درخواست برای اظهارنظر پاسخ نداد.[3]

همچنین یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت که خطوط ارتباطی پکن-واشنگتن باز خواهند ماند و ایالات متحده و چین به دنبال "مدیریت مسئولانه" اختلافات خود خواهند بود.[4]

نکته جالب این ماجرا این است که حضور این بالون در ایالات متحده مسبوق به سابقه بوده است. نشریه بیزینس اینسایدر در گزارشی اعلام کرده که هم اکنون در فضای سیاسی آمریکا، جمهوری خواهان، جو بایدن را به خاطر اجازه ورود دادن به یک بالون جاسوسی برای دولت چین، به داخل آسمان ایالات متحده سرزنش می‌کنند اما طبق برخی اخبار، مقامات نظامی آمریکا تاکید کرده‌اند که این اتفاق، سه بار در دوران دولت ترامپ هم اتفاق افتاده است.

این نشریه گزارش خود را مبتنی بر خبری در آسوشیتدپرس و به نقل از مقامات ارشد پنتاگون مستند کرده و اعلام کرد که بالون‌های نظارتی مشکوک چینی، حداقل سه بار در دوران دولت ترامپ و یک بار دیگر در دولت بایدن وارد آمریکا شده بودند. همچنین مشخص نیست که آیا بالون‌های مشاهده شده در دوران دولت ترامپ، به مانند این دفعه سرنگون شده‌اند یا خیر.[5]

اما دونالد ترامپ در واکنش به خبر "بالون جاسوسی چینی" در شبکه اجتماعی خود "تروث سوشال" نوشت: «این ماجرا هم مثل خروج از افغانستان و هر اتفاق دیگری در دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا افتضاح است.» وی همچنین در پاسخ به ادعای پنتاگون مبنی بر اینکه زمان ریاست ترامپ هم بالون‌های چینی وارد حریم هوایی ایالات متحده آمریکا شده بودند، گفت: «هرگز چنین چیزی رخ نداد. چین احترام زیادی برای بنده قائل بود. این‌ها همه از دم اطلاعات غلط هستند.»[6]

در واقع ماجرای بالون چینی سبب سردرگمی و نگرانی عجیب مقامات آمریکایی شد. آن‌ها توانایی تصمیم‌گیری فوری نداشتند و این بالون چهار روز آمریکا را درنوردید و حتی آمریکایی‌ها در روزهای اول اعلام می‌کردند که این بالون خطر امنیتی و شناسایی ندارد اما بعد برای ساقط کردن آن سه فرودگاه را تعطیل کردند و در نهایت هم با پیشرفته‌ترین جنگنده خود آن را هدف قرار دادند و از سامانه پدافندی شان که همیشه آن را به رخ جهان کشیده‌اند، استفاده نکردند. باید گفت همه این‌ها ضعف نیروهای هوایی آمریکا، سامانه‌های رادار و پهبادی این کشور را آشکار کرد. علاوه بر این نشان داد که روابط چین و امریکا تا چه حد شکننده است. اما بنظر می‌رسد با وجود اختلافات متعدد دو کشور بر سر فناوری و تجارت تا وضعیت جزیره خودمختار تایوان که پکن آن را بخشی از قلمرو خود می داند. آمریکایی دنبال رویارویی مستقیم و یا حتی جنگ سرد نیستند. این نیز نشان دهنده ضعف آمریکاست و می‌داند اگر ماجرای بالون ادامه پیدا کند علاوه بر افکار عمومی داخلی در سطح بین‌المللی هم پرستیژ خود را از دست خواهد داد. 

 حکیمه زعیم‌باشی

[1] https://www.trtworld.com/opinion/the-banality-of-evil-charlie-hebdo-mocks-t%C3%BCrkiye-quake-victims-65266

[2] https://spnfa.ir/20230207/14528871

[3] https://www.trtworld.com/opinion/the-banality-of-evil-charlie-hebdo-mocks-t%C3%BCrkiye-quake-victims-65266

[4] https://www.dailysabah.com/opinion/op-ed/its-time-french-satirical-magazine-charlie-hebdo-ceded-publication

[5] https://spnfa.ir/20230207-14528871